Pytanie |
Odpowiedź |
rozpocznij naukę
|
|
trzeba dalej wymienić i po łacinie
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
Badanie stanu obecnego - część ogólna rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
Badanie stanu obecnego - część szczegółowa, rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
Podsumowanie wyników badania rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
wymienić co po kolei bierze sie pod uwagę rozpocznij naukę
|
|
gatunek, płeć, maść, wiek, rasa, wielkość (wzrost i ciężar), użytkowość
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
wiąże się ze skłonnością do zapadania na niektóre choroby zakaźne, np.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
nosacizna, morzyska i zołzy
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
niestrawności, kwasica, zasadowica, wzdęcia, przeładowanie żwacza i zaraza płucna
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
różyca wikłana przez E. rusiopathiae i pomór
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
FIV, katar koci, syndrom urologiczny u kastratów
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
parwowirozę, nosówkę i leptospirozę
|
|
|
w leczeniu i przy wyborze leków należy mieć na uwadze rozpocznij naukę
|
|
zwiększoną wrażliwość zwierząt na niektóre leki
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
kotów i małych mięsożernych rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
co nie może być podawane przeżuwaczom doustnie rozpocznij naukę
|
|
preparaty nasercowe, zawierające związki naparstnicy
|
|
|
co nie może być podawane koniom rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
głównie patologie rozrodu
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
patologia ciąży, porodu i laktacji
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
syndrom urologiczny kotów i nowotwory gruczołu krokowego
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
przepukliny pachwinowe mogą stać się przyczyną morzysk
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
zatrzymanie kamieni w cewce moczowej może powodować utrudnienia w oddawaniu moczu.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
o zachowaniu ostrożności przy badaniu i leczeniu ciężarnych samic oraz o krótszej samiczej cewce moczowej, co predysponuje do zakażeń dróg moczowych,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
na niektóre choroby skóry i alergie, związane z rasą,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
może wskazywać na rasy, z jakich składa się dane zwierzę
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
może być związane z głuchotą i skłonnością do atopii
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
o zapadania nma wpływ na skłonność zwierzęcia da choroby, np. u młodych zwierząt występuje krzywica, u koni zołzy, u psów - nosówka
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
ma wpływ na odporność zwierzęcia,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
są odporne na wąglik (antrax)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
zesztywnienie odcinka lędźwiowego kręgosłupa, co w dalszym rozwoju choroby prowadzi do porażenia nerwowego, wywołując paraliż kończyn tylnych, brak czucia w kończynach oraz upośledzenie funkcjonowania mięśni zwieraczy odbytu i pęcherza moczowego).
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
są bardziej podatne na nosówkę, niż psy nierasowe
|
|
|
Wielkość (wzrost i ciężar) rozpocznij naukę
|
|
należy brać je pod uwagę podczas dawkowania leków
|
|
|
Wysokość w kłębie u bydła i koni? rozpocznij naukę
|
|
daje nam informacje, czy rozwój zwierzęcia jest prawidłowy,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
niektóre typy użytkowe są bardziej podatne na niektóre choroby
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
choroby układu krążenia, niewydolność lewokomorowa
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
wiadomości dotyczące chorego zwierzęcia, zebrane przed właściwym badaniem klinicznym. Zadaniem wywiadu jest zebranie informacji, które mogą być wykorzystane do ustalenia przyczyny choroby, jej przebiegu i leczenia
|
|
|
Wywiad składa się z 2 części: rozpocznij naukę
|
|
danych o warunkach życia zwierzęcia do czasu wystąpienia choroby (anamnesis vitae) i danych o chorobie (anamnesis morbi).
|
|
|
Wywiad o warunkach życia ma na celu ustalenie: rozpocznij naukę
|
|
• Pochodzenie zwierzęcia • Warunki utrzymania i pielęgnacji, np. oświetlenie, wentylacja, ściółka, czyszczenie, ruch na powietrzu • Warunki żywienia i pojenia • Sposób użytkowania • Historia szczepień
|
|
|
Wywiad o chorobie obejmuje: rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Jak długo zwierzę choruje? W jakich okolicznościach zachorowało? Czy zwierzę chorowało już z podobnymi objawami? - Daje wyobrażenie o czasie trwania choroby, czy choroba jest ostra czy przewlekła, czy daje nawroty
|
|
|
• Czy choruje jedno lub więcej zwierząt w stadzie? rozpocznij naukę
|
|
Ma to znaczenie w przypadku chorób zakaźnych
|
|
|
• Czy chorowało rodzeństwo lub rodzice? rozpocznij naukę
|
|
Ma to znaczenie w przypadku chorób dziedzicznych, np. cukrzyca, wnętrostwo, dysplazja,
|
|
|
• Zaobserwowane objawy choroby rozpocznij naukę
|
|
• Zaobserwowane objawy choroby
|
|
|
• Czy zwierzę było leczone u innego lekarza? rozpocznij naukę
|
|
- Daje to informacje o stosowanych lekach, ich dawce, co ma szczególne znaczenie w przypadku udzielania pomocy przez osoby niekompetentne.
|
|
|
III Badanie stanu ogólnego rozpocznij naukę
|
|
III Badanie stanu ogólnego
|
|
|
• Budowa ciała (structura) rozpocznij naukę
|
|
są to wzajemne proporcje kości, stawów, mięśni, ścięgien, linia kręgosłupa i układ kończyn. Budowa może być silna, średnia lub słaba
|
|
|
Przy słabej budowie ciała można dodać zaobserwowane odejścia od normy, np. rozpocznij naukę
|
|
o Grzbiet karpiowaty (kyphosis) - wygięty ku górze o Grzbiet łęgowaty (lordosis) - wygięty w dół o Skrzywienie boczne (scoliosis) o Garb (gibbus) - deformacja głównie kręgów piersiowych,
|
|
|
• Stan odżywienia (conditio) rozpocznij naukę
|
|
daje wyobrażenie o tym, czy procesy przemiany materii przebiegają prawidłowo i czy zwierzę otrzymuje karmę pełnowartościową i w odpowiedniej ilości. Stan odżywienia określamy przez oglądanie i omacywanie.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
szczeg. uwagę na tułów, czy doły przylędźwiowe i skroniowe są wypełnione mięśniami, czy widoczne są żebra, guzy biodrowe i wyrostki kolczyste kręgów. Stopień odżywienia określamy w skali BCS od 1 do 9. Jego wartość prawidłowa dla psów wynosi 4-5/9.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
ogląda się i omacuje głównie oczodoły, grzebień łopatki, żebra i guzy biodrowe.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
ogląda się długie mięśnie grzbietu, mięśnie udowe, pośladkowe i łokciowe.
|
|
|
W celu sprawdzenia grubości tkanki podskórnej rozpocznij naukę
|
|
należy omacać mostek, fałd kolanowy i nasadę ogona
|
|
|
Ze stanem odżywienia związane jest rozpocznij naukę
|
|
wychudzenie (inanitio) i otyłość (obesitas
|
|
|
z czym zwiazane wychudzenie lub otyłość? rozpocznij naukę
|
|
która może być wywołana czynnikami genetycznymi i chorobowymi (np. cukrzyca u psów i kotów, niedoczynność tarczycy, kastracje) lub nieprawidłowym żywieniem.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
niewidocznymi żebrami, syndromem tłustej wątroby u drobiu, brakiem talii, pokładami tłuszczu w okolicy lędźwiowej i ogonowej oraz zaokrąglonym brzuchem.
|
|
|
Wychudzenie może być spowodowane czynnikami zewnętrznymi rozpocznij naukę
|
|
brak lub niemożność pobrania pokarmu) lub wewnętrznymi (zespoły złego wchłaniania i trawienia) i doprowadzić może do wyniszczenia (charłactwo - cachexio).
|
|
|
• Stan utrzymania (wygląd zewnętrzny) rozpocznij naukę
|
|
badanie przeprowadzamy przez oglądanie, omacywanie, oglądanie stanu sierści, pazurów, kopyt, grzywy i zębów i określamy go jako bardzo dobry, dobry, mierny lub zły.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Stan bardzo dobry występuje u zwierząt luksusowych w hodowli zarodowej i sportowej, zaś stan dobry jest dla zwierzęcia najlepszy. Zły stan utrzymania przy prawidłowej pielęgnacji może być spowodowany chorobą,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
jest to szybkość i stopień reakcji na różne bodźce zewnętrzne, przyjmowane przez zwierzę za pomocą narządów zmysłów.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
4 rodzaje temperamentu zwierząt:
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
przewaga procesów pobudzania nad procesami hamowania w korze mózgowej; u koni manifestuje się silną pobudliwością i gwałtownością, przez co są one nieprzydatne w pracy)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(cechuje się silnymi procesami pobudzania i hamowania, stałością i dokładnością odruchów warunkowych i dużą dzielnością w pracy; takie konie są najcenniejsze)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(silne, lecz mało aktywne procesy hamowania i pobudzania)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
słabe procesy hamowania i pobudzania).
|
|
|
z czym związany jest rodzaj temperamentu rozpocznij naukę
|
|
Rodzaj temperamentu zwierzęcia związany jest z jego gatunkiem, rasą i typem konstytucjonalnym, np. konie sportowe (arabskie, angielskie) mają żywy temperament, zaś konie zimnokrwiste - spokojny,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
zespół odziedziczonych cech wrodzonych, nabytych, morfologicznych i czynnościowych osobnika, warunkujących sposób jego reagowania na bodźce zewnętrzne. Obecnie według Dursta wyróżnia się 3 typy:
|
|
|
o Typ oddechowy (typus respiratorius rozpocznij naukę
|
|
wąska klatka piersiowa, lekka i wąska głowa, cienka szyja, długie kończyny. Bydło typu oddechowego cechuje się dużą mlecznością i skłonnością do zachorowań na gruźlicę. Przykłady: chart, bydło mleczne, konie wyścigowe
|
|
|
o Typ trawienny (typus digestorius) rozpocznij naukę
|
|
- krótka i szeroka klatka piersiowa, duży brzuch, mocne kończyny, krótka szyja, duża głowa. Bydło takie wykazuje tendencję do tycia, więc nadaje się na opas. Zwierzęta takie narażone są na schorzenia przewodu pokarmowego i układu krążenia,
|
|
|
o Typ mięśniowy (typus muscularis) rozpocznij naukę
|
|
mocna głowa, szeroka klatka piersiowa, dobrze rozwinięte mięśnie zadu i kończyn. Zwierzęta takie narażone są na schorzenia układu mięśniowego i nerwowego, np. bydło stepowe, boksery, dogi, mastiffy
|
|
|
• Zachowanie się zwierzęcia - obejmuje: rozpocznij naukę
|
|
pozycję i postawę ciała, przyjmowanie pokarmu i wody, przytomność, wyraz twarzy, spojrzenie, głos, chód i sposób poruszania się, ruchy poniewolne
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
pozycja jest to położenie linii kręgosłupa zwierzęcia w stosunku do podłoża (może być stojąca, siedząca lub leżąca)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
postawa jest to wzajemny stosunek części ciała, czyli ułożenie linii grzbietu i szyi do kończyn oraz kończyn do osi ciała (może być prawidłowa lub nieprawidłowa)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
trofoalergeny uwalniają histaminę, która powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych miazgi rogu kopytowego, co sprawia że koń z bólu stoi nieruchomo
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
przy morzysku konie przyjmują postawę wahadłową (przednie kopyta daleko z przodu, zaś tylne daleko z tyłu) lub leżą na grzbiecie (podobnie jak przy zapiaszczeniu okrężnicy małej)
|
|
|
o Ostre rozszerzenie żołądka rozpocznij naukę
|
|
(acuta dilatatio ventriculi) - koń przyjmuje pozycję siedzącego psa
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
konie stoją z szeroko rozstawionymi kończynami i wyciągniętą głową, grzbiet mają wyprostowany, zaś ogon uniesiony
|
|
|
o Przy urazowym zapaleniu osierdzia u krów rozpocznij naukę
|
|
na skutek przedostania się ciał obcych do przewodu pokarmowego krowy odczuwa ona bolesność w III - V p. m, co sprawia że odstawia ona łokcie na bok (objaw patogomiczny),
|
|
|
o Porażenie wiotkie kończyn tylnych rozpocznij naukę
|
|
występuje u małych zwierząt przy przerwaniu ciągłości kręgosłupa. Przyjmują one wówczas pozycję foki.
|
|
|
Przyjmowanie pokarmu i wody rozpocznij naukę
|
|
podczas chorób obserwuje się zaburzenia pobierania pokarmu i wody, np. przy wściekliźnie psy zjadają przedmioty niejadalne, wzmożone pragnienie występuje w gorączce, cukrzycy, ketozie i moczówce prostej, a także przy ropomaciczu u suk
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(zachowana, zmniejszona, zniesiona, zwiększona, np. przy chorobach układu nerwowego)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
żywy lub spokojny). Możliwe zmiany wyrazu twarzy to: stan agonalny/twarz Hipokratesa (facies Hippocraticus - błyszczące oczy, wyostrzone rysy), grymas sardoniczny (risus sardonicus obserwowany podczas tężca u koni), krzyż śmierci (zapaść)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
głos ochrypły może występować przy zapaleniu krtani, zaś ochrypłe szczekanie stanowi objaw wścieklizny,
|
|
|
Chód i sposób poruszania się rozpocznij naukę
|
|
daje możliwość wykrycia kulawizny, chwiejności, niedowładu lub bezwładu kończyn,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
są to ruchy niezależne od woli zwierzęcia, występujące przy chorobach OUN:
|
|
|
Ruchy poniewolne jakie to rozpocznij naukę
|
|
parcie do przodu, do tyłu, obrót wokół własnej osi, ruchy menażowe, obrotowe, wedrowanie
|
|
|
IV. BADANIE TEMPETATURY WEWN rozpocznij naukę
|
|
Mierzenie temperatury ciała (thermometria)
|
|
|
Mierzenie temperatury ciała rozpocznij naukę
|
|
jest jedną z najbardziej obiektywnych metod badania klinicznego, gdyż jej wszelkie odchylenia od normy są ważnym objawem chorobowym. W praktyce weterynaryjnej mierzenie temperatury ciała przeprowadza się w każdym przypadku chorobowym,
|
|
|
Temperaturę mierzy się u zwierząt w rozpocznij naukę
|
|
odbycie, a u ptaków w kloace, gdyż w tych miejscach temperatura jest najbardziej stała.
|
|
|
Przy ocenie temperatury należy wziąć pod uwagę rozpocznij naukę
|
|
płeć (SAMCE wyższa), stan fizjologiczny (ciąża), wiek (młode mają wyższą temperaturę), rasę (większe mają niższą), temperament, porę dnia, warunki środowiska i miejsce pomiaru (w pochwie jest o kilka dziesiątych wyższa, niż w odbytnicy).
|
|
|
Fizjologiczne wartości temperatury ciała: rozpocznij naukę
|
|
Fizjologiczne wartości temperatury ciała:
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
psy małe szczenięta (38,6- 39,3 ), - psy małe dorosłe (38,5- 39 ), - psy średnie szczenięta (38,3- 39,1 ), - psy średnie dorosłe (38 - 38,6 ), - psy duże szczenięta (38,2- 39 ), - psy duże dorosłe (37,4- 38,3 ),
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
ponad 5 lat - 37,5- 38 - źrebięta w pierwszych dniach życia- do 39,3, - źrebięta i młode konie do 5 lat- 37,5- 38,5,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Bydło (37,5-39) - cielęta- 38,5- 40,5, - bydło młode do roku- 38,5- 40, - bydło powyżej roku- 38- 39,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
38 - 40), prosięta – 39- 40,5
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(1-1,5 stopnia) w zależności od pory dnia. Najniższa temperatura ciała występuje w godzinach nocnych do 6 rano. Pierwsze maksimum występuje między 6 a 9 rano, drugie minimum między 10 a 16, zaś temperatura najwyższa występuje między 16 a 19.
|
|
|
Kiedy Zjawisko odwrotne (wahania temp) rozpocznij naukę
|
|
obserwuje się w przebiegu gruźlicy, kiedy temperatura poranna jest wyższa, niż wieczorna (typus inversus). Zaliczana jest do podziału ze względu na czynnik wywołujący.
|
|
|
Pomiaru temperatury można dokonywać przy użyciu: rozpocznij naukę
|
|
termometru rtęciowego (najwyższą wartość osiąga po około 1 minucie, zaś po wyjęciu słupek rtęci nie opada), termometru spirytusowego, elektronicznego, termisioru (badanie temperatury skóry).
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
to reakcja adaptacyjna fizjologicznie sprawnych ośrodków termoregulacji i zespołu podporządkowanych im mechanizmów obwodowych na działanie czynników gorączkotwórczych.
|
|
|
Gorączka występuje z reguły pod wpływem rozpocznij naukę
|
|
czynników zakaźnych (septycznych), chociaż gorączka może wystąpić też na tle niezakaźnym (aseptyczna), spowodowana rozpadem obumarłych elementów komórkowych i tkankowych (pooperacyjnie, złamania kości, krwotoki wew, poród, wysiłek mięśniowy).
|
|
|
wzrost temperatury może wystąpić też na skutek rozpocznij naukę
|
|
bodźców nerwowych pochodzenia centralnego lub obwodowego (neurozy, silne bóle)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
objawów nieswoistych, spośród których najważniejsze są:
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Podwyższona temperatura wewnętrzna, • Przyspieszenie tętna i oddechu, • Upośledzenie lub brak łaknienia, często wzmożone pragnienie, • Przekrwienie błon śluzowych, • Zmniejszenie ilości oddawanego moczu (oliguria),
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Zwiększenie ciężaru właściwego moczu i lepkości, białkomocz, • Zmiana odczynowości moczu o Zwierzęta trawożerne fizjologicznie mają mocz zasadowy (w patologii kwaśny) o Mięsożerne - kwaśny (w patologii zasadowy) o Wszystkożerne - obojętny
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Nierównomiernie rozłożona ciepłota skóry • Dysproteinemia - zachwianie wzajemnych proporcji między IgG a albuminami (spadek syntezy albumin w wątrobie) • Przyspieszenie OB (szybkość opadu zależy od stosunku albumin do globulin) • Leukocytoza
|
|
|
Typy gorączki w zależności od rozpocznij naukę
|
|
stopnia podwyższenia temperatury ciała:
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
podwyższenie temperatury ciała o 0,2- 0,5 stopnia,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
podwyższenie temperatury o 1-1,5 stopnia,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
podwyżowca szenie temperatury powyżej 1,5 stopnia. Towarzyszy chorobom zakaźnym, np. nosówce psów, odoskrzelowemu zapaleniu płuc, zołzom u koni - Streptococcus equi), różyca i pomór świń, wąglik i księgosusz u bydła)
|
|
|
W zależności od czasu trwania wyróżniamy: rozpocznij naukę
|
|
W zależności od czasu trwania wyróżniamy:
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
febris ephemera) - trwa do 3 dni. Występuje często u bydła po podaniu szczepionek i surowic odpornościowych, a także przy zaburzeniach trawienia,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
febris acuta) - może ciągnąć się nawet do miesiąca. Występuje np. w krupowym zapaleniu płuc, nosaciznie, niedokrwistości zakaźnej, nosówce psów,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(febris chronica) - może ciągnąć się miesiącami. Zdarza się przy malarii, gruźlicy, niedokrwistości zakaźnej.
|
|
|
W zależności od wahań dobowych temperatury: rozpocznij naukę
|
|
W zależności od wahań dobowych temperatury:
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(febris continua) - wysoka temperatura z niewielkimi wahaniami dobowymi, nieprzekraczającymi 1 stopnia. Występuje w ciężkich schorzeniach o charakterze posocznicowym, np. wąglik, różyca, wągry, krupowe zapalenie płuc u koni,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
febris remittens) - cechuje się znacznymi wahaniami dobowymi od 1 do 2 stopni, jednak nigdy nieobniżającymi się do granic fizjologicznych. Jest to najczęściej spotykany typ gorączki w chorobach zakaźnych, wikłanych przez paciorkowce i gronkowce,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
febris hectica) - gorączka, w której temperatura z bardzo wysokiej obniża się poniżej granic normy. Podczas niej następuje nasilony katabolizm, a zwierzę po kilku tygodniach ulega wyniszczeniu, np. przy gruźlicy,
|
|
|
• Gorączka przerywana (febris intermittens) rozpocznij naukę
|
|
obj się krótkimi skokami temperatury występującymi na przemian z okresami bezgorączkowymi. Każdy napad gorączki rozpoczyna się silnymi dreszczami i kończy obfitymi potami. W najbardziej typowej formie występuje przy niedokrwistości zakaźnej u koni
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(febris reccurens) - objawia się występowaniem kolejnych okresów wysokiej gorączki i okresów bezgorączkowych, trwających kilka dni (dłużej, niż przy przerywanej).
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(apyrexia) trwa zwykle 6-8 dni. Występuje przy chorobach pasożytniczych krwi, np. malaria, babeszjoza, borelioza, gruźlica, nosacizna
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
febris atypica) - wyróżnia się nieprawidłowymi wahaniami dobowymi i nieokreślonym czasem trwania. Występuje przy zołzach, krupowym zapaleniu płuc, nosaciznie i pomorze świń.
|
|
|
Typy gorączki ze względu na czynnik wywołujący: rozpocznij naukę
|
|
Typy gorączki ze względu na czynnik wywołujący:
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
związana z działaniem pirogenów. Może być zewnątrzustrojowa (bakterie i wirusy) lub wewnątrzustrojowa (zatrucia i toksyny)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
powstaje bez zadziałania czynnika zakaźnego, np. w wyniku uszkodzenia tkanek po urazach czy oparzeniach, np. podczas porodu, silnego wysiłku mięśniowego, w wyniku złamań kości, gorączka pooperacyjna,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
temperatura ciała utrzymuje się w granicach normy, mimo wyraźnych objawów gorączki. Występuje u starszych zwierząt
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
występuje, gdy w organizmie zachodzi wchłanianie płynów, • Gorączka alergiczna
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
• Gorączka na skutek podawania substancji pobudzającej rozpocznij naukę
|
|
zachodzi w celu pobudzenia układu siateczkowo- śródbłonkowego (cytokiny prozapalne)
|
|
|
W przebiegu gorączki wyróżnia się rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(stadium incrementi) - obejmuje okres narastania temperatury do szczytu i pojawienie się objawów swoistych dla gorączki,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(stadium fastigii) - zbiega się z okresem, w którym występują wszystkie objawy typowe dla gorączki. Jest to czas największego nasilenia choroby,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(stadium decrementi) - może cechować się szybkim lub litycznym przebiegiem. Szybki spadek temperatury (crisis) objawia się silnymi potami, spowolnieniem tętna i oddechów. Przy tym rodzaju spadku może nastąpić zjawisko przełomu rzekomego
|
|
|
zjawisko przełomu rzekomego rozpocznij naukę
|
|
(pseudokryzysu pseudocrisis), polegające na nagłym wzroście ciepłoty wewnętrznej po lekkim spadku. Jest to objaw niekorzystny, świadczący o powikłaniach
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
spadek temperatury wewnętrznej poniżej wartości fizjologicznej. W ocenie hipotermii należy zachować ostrożność i nie zapominać o błędach techn., jakie mogą być popełnione, np. niedomykanie odbytu, wprowadzenie termometru do mas kałowych
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Obniżenie temperatury o 1 stopień poniżej normy
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Obserwuje się ją u zwierząt starych przy niskich temperaturach otoczenia, u koni wyniszczonych, po silnych krwotokach, a także pod wpływem działania środków nasennych i przeciwgorączkowych.
|
|
|
zapaścią średniego stopnia rozpocznij naukę
|
|
Obniżenie temperatury o 2 stopnie
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
Zapaść od kryzysu różni się rozpocznij naukę
|
|
dużym spadkiem temp, ochłodzeniem powierzchni ciała, osłabieniem czynności serca, ogólnym osłabieniem. Skóra w zapaści jest chłodna, pokryta lepkim potem, błony śluzowe są zasinione, występuje drżenie kończyn, tętno jest przyspieszone, ale słabe
|
|
|
krzyż śmierci” (crux mortis), rozpocznij naukę
|
|
W stanach agonalnych występuje tzw., krzyż śmierci” (crux mortis), w którym spadek temperatury krzyżuje się ze wzrostem oddechów i tętna
|
|
|
Hipertermia niegorączkowa rozpocznij naukę
|
|
udar cieplny, udar słoneczny
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(siriasis) - jest to czynnościowe przeciążenie ośrodka termoregulacji spowodowane zmniejszoną utratą ciepła podczas wysokiej temperatury otoczenia i dużej wilgotności. Wzrost temperatury ciała powiązany jest z drgawkami, wymiotami i apatią.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(insolatio) - jest to reakcja organizmu na działanie promieni słonecznych, podczas której (oprócz zmniejszonej utraty ciepła) dochodzi do wchłaniania promieniowania. Najbardziej narażone są na nie zwierzęta bez okrywy włosowej, np. świnie,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
ętno jest to falisty ruch tętnic, powstający w momencie wyrzutu krwi i przenoszący się na obwód. Jakość tętna zależy od siły skurczu lewej komory, ilości krwi w naczyniach i napięcia ich ścian
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
wieku, wielkości zwierzęcia, płci (u samic jest częstsze), od wysiłku, temperamentu i stanu fizjologicznego.
|
|
|
Na falę tętna mają wpływ: rozpocznij naukę
|
|
• Częstość tętna - zależy od pobudzeń w węźle zatokowym i następowego skurczu serca • Objętość wyrzutowa serca i szybkość wyrzutu krwi • Elastyczność naczyń krwionośnych • Opory na obwodzie
|
|
|
Ze względu na liczbę skurczów wyróżniamy: rozpocznij naukę
|
|
• Tętno przyspieszone (pulsus frequens),• Tętno zwolnione (pulsus rarus)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
powyżej wartości referencyjnych. Tętno takie związane jest z podwyższeniem temperatury ciała, a także powstaje na skutek działania substancji toksycznych na receptory serca. Obserwuje się je w chorobach zakaźnych i pasożytniczych krwi, z gorączką
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Obserwuje się je w chorobach zakaźnych i pasożytniczych krwi, przebiegających z podwyższeniem temperatury ciała, a także w niewydolności układy krążenia, przy ciężkich schorzeniach przewodu pokarmowego
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
najczęściej towarzyszy bradykarii (bradycardii). Towarzyszy przede wszystkim chorobom mózgowym, związanym z podwyższeniem ciśnienia wewnątrzczaszkowego
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
w nowotworach mózgu, w wodogłowiu i zakaźnym zapaleniu mózgu i opon mózgowych. Fizjologicznie może występować u trenujących koni sportowych, psów wyścigowych i u starszych zwierząt
|
|
|
Ze względu na napięcie tętnic rozpocznij naukę
|
|
podatność tętnicy na ucisk palcem):
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(pulsus mollis) - przy niewielkim ucisku tętnicy zanika fala tętna. Występuje w niewydolności krążenia i przy utracie napięcia ścian naczyń,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(pulsus filliformis) - obserwowane przy zapaści, ciężko wyczuwalne,
|
|
|
• Tętno twarde (pulsus durus rozpocznij naukę
|
|
wyst. gdy mimo przytknięcia św. tętnicy palcem nadal nie jest ona zamknięta, a tętno jest wyczuwalne. Występuje przy stwardnieniu ścian tętnic, w tężcu i intoksykacji. T. twarde wyrażone w silnym stopniu zwane jest t. drutowatym (pulsus contractus)
|
|
|
Ze względu na stopień wypełnienia tętnic: rozpocznij naukę
|
|
Ze względu na stopień wypełnienia tętnic:
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(pulsus plenus) - występuje przy tętnicy dobrze wypełnionej, kiedy można wyczuć więcej, niż połowę jej obwodu. Fizjologicznie występuje ono u krów wysokomlecznych, zaś u reszty jest patologiczne i związane np. ze wzmożoną akcją serca,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(pulsus vacuus/ inanis) - występuje przy tętnicy słabo wypełnionej, kiedy obwód tętnicy nie jest wyczuwalny.
|
|
|
Badanie i wartości tętna u poszczególnych gatunków. rozpocznij naukę
|
|
Badanie i wartości tętna u poszczególnych gatunków.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Tętno badamy na tętnicy szczękowej zewnętrznej (a. maxillaris externa), przebiegającym we wcięciu naczyniowym żuchwy (incisura vasorum),
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
konie ogólnie: 30-40, - konie w wieku 1-2 lat: 40-56, - ogier: 28-32, - wałach: 33-39, - klacz: 34-40.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
- źrebaki nowonarodzone: 128, - źrebaki 1-2 dniowe: 100-120, - źrebaki 2-tygodniowe: 80-100, - źrebaki 3-6 miesięcy: 64-76, - źrebaki 6-12 miesięcy: 48-72,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
tętno badamy na tętnicy twarzowej (a. facialis) dwoma rękoma, przebiegającej przed przednią krawędzią mięśnia żwacza. Przy badaniu rektalnym tętno mierzymy na tętnicy biodrowej. U cieląt i małych przeżuwaczy tętno wyczuwalne jest też a tętnicy udowej,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
- bydło ogólnie: 50-80, - cielę nowonarodzone- 116-141, - cielę 8- 14 dni- 108, - cielę jednomiesięczne- 105, - cielę półroczne- 95, - bydło roczne- 90, - krowa- 40-60, - buhaj- 45-72.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
u świń tętna nie mierzy się palpacyjnie ze względu na zbyt duże otłuszczenie.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
- świnie ogólnie- 60-70, - prosięta do 2 tygodni- 110-140, - prosięta 3-miesięczne: 100-110, - knur- 60-70, - locha- 90-100, - wieprze i świnie stare- 55-75.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
tętno mierzymy na tętnicy udowej (70-78 ),
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
tętno mierzymy na tętnicy udowej. Badania tętna dokonuje się przez całą minutę. U psów występuje arytmia oddechowa, co pociąga za sobą zmianę pracy serca ze względu na zianie, podczas którego tętno ulega spowolnieniu.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
- psy ogólnie - 70-160, - psy młode: 100-180, - psy dorosłe małych ras: 80-160, -psy dorosłe dużych ras: 60-120,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
tętno mierzymy na tętnicy udowej. U kociąt wynosi 130-140, zaś u kotów dorosłych 120-140.
|
|
|
Sposoby badania liczby oddechów. rozpocznij naukę
|
|
Sposoby badania liczby oddechów.
|
|
|
Liczbę oddechów na minutę określa się: rozpocznij naukę
|
|
• Obserwując ruchy klatki piersiowej i brzucha, Obserwując ruchy skrzydełek nosowych, Wysłuchując szmery oddechowe na tchawicy, Przykładając dłoń do nozdrzy,
|
|
|
Liczbę oddechów na minutę określa się: rozpocznij naukę
|
|
Obserwując skraplającą się parę wydychanego powietrza w niskiej temperaturze otoczenia, Przykładając rękę do klatki piersiowej w czasie ruchów oddechowych, Metodami graficznymi.
|
|
|
Co decyduje o liczbie oddechów? rozpocznij naukę
|
|
• Wiek - zwierzęta młode mają większą liczbę oddechów, niż stare, ponieważ ich przemiana materii jest szybsza i w jednostce czasu wydalają więcej dwutlenku węgla, • Płeć - samice oddychają szybciej niż samce, a samice ciężarne szybciej, niż nieciężarne,
|
|
|
Co decyduje o liczbie oddechów? rozpocznij naukę
|
|
• Rasa i wielkość zwierzęcia, • Pora dnia- w nocy w czasie spoczynku liczba oddechów jest mniejsza, niż w trakcie dni, • Pora roku, • Wysiłek fizyczny
|
|
|
Przyspieszenie oddechów (polypnoe) rozpocznij naukę
|
|
występuje we wszystkich przypadkach utrudnionej wymiany gazowej w płucach, a więc w przypadku zmian chorobowych (np. zapalenie czy obrzęk płuc), zaburzeń czynności mięśni oddechowych (np. skurcze tężcowe, wzdęcie żołądka i jelit),
|
|
|
Przyspieszenie oddechów (polypnoe) rozpocznij naukę
|
|
niewydolności krążenia, gdyż przepełnione krwią naczynia zmniejszają światło pęcherzyków płucnych. Liczba oddechów zwiększa się także w stanach anemicznych i przy podwyższonej temperaturze ciała.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(bradypnoe) obserwuje się przy zwężeniu światła dużych oskrzeli i przy zwiększeniu ciśnienia wewnątrzczaszkowego (wylew, wodogłowie, acetonemia krów).
|
|
|
Prawidłowa liczba oddechów na minutę u różnych gatunków. rozpocznij naukę
|
|
Prawidłowa liczba oddechów na minutę u różnych gatunków.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
8-16 (badamy przykładając grzbietową część dłoni do nozdrzy):
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
- Konie czystej krwi arabskiej: 6-10, - Konie pełnej krwi angielskiej: 9-12, - Konie bezrasowe: 14-16, - Źrebięta- 14-15.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Bydło dorosłe: 10-20, - Jałowizna: 27-30, - Cielęta do 5 tygodni: 35-40, - Cielęta do 2 tygodni: 50- 56.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
badamy fonendoskopem, ruchy skrzydełek, powietrze wydychane zimą): - Psy dorosłe: 14-18, - Psy młode: 20-22,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Koty dorosłe: 17-23, Koty młode: 22-24.
|
|
|
WĘZŁY CHŁONNE, BŁONY ŚLUZOWE, OKO rozpocznij naukę
|
|
WĘZŁY CHŁONNE, BŁONY ŚLUZOWE, OKO
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Przez naczynia i węzły chłonne przepływają rozmaite wytwory przemian fizjologicznych i patologicznych, zachodzących w ustroju. W węzłach chłonnych zatrzymywane są drobnoustroje chorobotwórcze.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Czynniki te mogą powodować zmiany w węzłach chłonnych w postaci ich obrzęku i bolesności, a nawet ropienia i dlatego ich badanie ma duże znaczenie diagnostyczne (również dlatego, że schorzały narząd może być niedostępny badaniu,
|
|
|
Przy badaniu węzłów chłonnych bierze się pod uwagę: rozpocznij naukę
|
|
wielkość i kształt, Budowa, KONSYSTENCJA, TEMPERATURA, BOLESNOŚĆ
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
wielkość podaje się w cm lub porównuje do figur geometr). W. chł. Zw. zdrowych są dość drobne i przysłonięte otaczającymi tk. Poza tym ich wielkość zależy od gat., rasy, wielkości i wieku (węzły młodych są z reguły większe i bardziej soczyste
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
fizjologicznie jest zrazikowa, a w patologii zatarta i gładka),
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
fizjologicznie jest elastyczna i tęga, zaś w patologii twarda i chełbocząca),
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(fizjologicznie jest taka sama jak otaczających tkanek, zaś w patologii- wyższa),
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
fizjologicznie niebolesne),
|
|
|
Przesuwalność na podłożu i skóry nad nimi rozpocznij naukę
|
|
prawidłowo są przesuwalne).
|
|
|
Dla porównania należy badać rozpocznij naukę
|
|
węzły chłonne symetrycznie po obu stronach ciała, gdyż zmiany stwierdzane obustronnie są objawem uogólnienia choroby. Gdy chociaż jeden z wymienionych czynników się różni należy opisać węzły oddzielnie.
|
|
|
Badanie węzłów chłonnych u poszczególnych gatunków. rozpocznij naukę
|
|
Przeżuwacze: dostępne badaniu są:
|
|
|
• Węzły chłonne podżuchwowe rozpocznij naukę
|
|
lnn. submandibularis (za kątem żuchwy, pod ślinianką) - należy stojąc przy głowie twarzą w kierunku grzbietu omacywać dwoma rękoma okolicę podszczękową,
|
|
|
• Węzły chłonne przedłopatkowe rozpocznij naukę
|
|
lnn. prescapulares (nad stawem barkowym) - stanąć przy szyi twarzą ku kończynom tylnym i wciskać palce pod brzeg łopatki,
|
|
|
• Węzły chłonne fałdu kolanowego rozpocznij naukę
|
|
lnn. politei (dole podkolanowym) - stanąć z boku twarzą ku ogonowi i oprzeć jedną rękę na guzie biodrowym, a drugą ująć fałd kolanowy i przesunąć dłoń nieco ku górze,
|
|
|
• Węzły chłonne nadwymieniowe rozpocznij naukę
|
|
- stajemy z tyłu krowy, uginamy się na nogach i obmacujemy górną jedną trzecią wymienia. Węzły zlokalizowane są w więzadle podwieszającym wymię.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Węzły chłonne podżuchwowe- zlokalizowane w dole żuchwy po wewnętrznej stronie sanek. Najczęściej powiększone są w przebiegu zołzów i nosacizny. W zołzach są znacznie powiększone, bolesne, gorące, przesuwane i chełboczące na skutek ropienia
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Ropa zwykle przebija się na zewn przez liczne przetoki; po wyropieniu węzeł zmniejsza się, a po przetokach pozostają blizny. W przebiegu nosacizny zwykle powiększony jest tylko jeden węzeł (zwykle lewy). Jest on twardy, nieboles, nieprzesuwalny.
|
|
|
• Węzły chłonne fałdu kolanowego rozpocznij naukę
|
|
- zlokalizowane w skórnym fałdzie kolanowym,
|
|
|
• Węzły chłonne pachwinowe powierzchowne rozpocznij naukę
|
|
lnn. Inguinales superficiales (u klaczy nadwymieniowy, a u ogierów nadprąciowy ). Aby je wymacać należy polecić pomocnikowi uniesienie przedniej kończyny po stronie badanej i wsunąć dłoń między udo i brzuch
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
mają węzły chłonne niemacalne na skutek otłuszczenia
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Węzły chłonne podżuchwowe- zawarte w kącie żuchwy pod ślinianką. Ich silne powiększenie występuje podczas chłoniaka • Węzły chłonne przedłopatkowe- macalne u dużych psów • Węzły chłonne podkolanowe - w dole podkolanowym, macalne u dużych psów
|
|
|
Ostre zapalenie węzłów chłonnych rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
Ostre zapalenie węzłów chłonnych rozpocznij naukę
|
|
Bywa spow. ostrym zapal. miąższu węzłów z surowiczo - komórkowym nacieczeniem. Węzły są wówczas powiększone, przekrwione, wypełnione płynem surowiczym, mają zmieniony kształt i zatartą budowę. Stają się twarde, napięte, chełboczące, gorące, bolesne
|
|
|
Ostre zapalenie węzłów chłonnych rozpocznij naukę
|
|
Przesuwalność na podłożu zwykle jest zachowana, jednak przy nacieczeniu tkanki otaczającej może być nieprzesuwalny. Przyczyną ostrego obrzęku mogą być: ostre choroby zakaźne, ropawica, ostre zapalenie naczyń chłonnych.
|
|
|
Przewlekłe zapalenie węzłów chłonnych rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
Przewlekłe zapalenie węzłów chłonnych rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
Przewlekłe zapalenie węzłów chłonnych rozpocznij naukę
|
|
Obrzęk przewlekły spowodowany jest rozrostem tkanki łącznej węzłów i przylegającej warstwy podskórnej. Węzeł jest mniej powiększony, niż przy obrzęku ostrym, ma guzowatą powierzchnię, zatartą budowę, ale jest niebolesny i nieprzesuwalny na podłożu.
|
|
|
Przewlekłe zapalenie węzłów chłonnych rozpocznij naukę
|
|
Węzeł zachowuje temp otaczających tkanek. Niekiedy może rozwinąć się w przewlekłe zapalenie naczyń chłonnych (lymphangioitis), co na kończynach może doprowadzić do słoniowatości (elephantiasis) i ich trwałej deformacji utrudniony odpływ limfy
|
|
|
Błony śluzowe dostępne do badania rozpocznij naukę
|
|
Błony śluzowe są niezabarwione, okrywa je cienka warstwa nabłonka i są obficie unaczynione, co sprawia że dobrze widoczne są na nich wszystkie wykwity efflorescentia. Błony dostępne do badania:
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
błona powieki górnej, dolnej i trzeciej) - badania u zwierząt małych dokonuje się rozchylając powieki kciukiem lub palcami wskazującymi, zaś powiekę trzecią podważa się wacikiem nawiniętym na zapałkę.
|
|
|
• Śluzówka przedsionka jamy nosowej rozpocznij naukę
|
|
przedsionek jamy nosowej to przestrzeń jamy nosowej do ujścia przewodów łzowych (tractus lacrimalis). U bydła przechodzi on w śluzawicę. U małych zwierząt jest ona niedostępna badaniu ze względu na wąskość przewodów nosowych.
|
|
|
• Śluzówka przedsionka jamy ustnej rozpocznij naukę
|
|
przestrzeń zawarta między wew pow. policzków i zew pow dziąseł. W celu zbadania u małych rozwiera się ją końc palców obu rak za zęby sieczne, zaś u bydła i koni- ujmując język dłonią wprowadzoną wzdłuż brzegu bezzębnego i wyciągając go nieco na bok,
|
|
|
• Śluzówka przedsionka pochwy lub napletka rozpocznij naukę
|
|
• Śluzówka przedsionka pochwy lub napletka
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
Zmiany związane ze stanem błon śluzowych. rozpocznij naukę
|
|
• Zmiany barwne, obrzęk, wybroczyny, wypływy
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
bladość (palor), zaczerwienienie, zasinienie, zażółcenie. Zmiany te są zwykle następstwem niedokrwistości, chorób układu krążenia i narządu oddechowego oraz przewodu pokarmowego i zatruć.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
wynaczynienia krwi poza ściany naczyń,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
ocenia się ich kolor, wilgotność, pokrycie nalotem i przejrzystość.
|
|
|
Bladość (palor) błon śluzowych rozpocznij naukę
|
|
Bladość najlepiej widoczna jest na spojówkach. Błony śluzowe stają się bladoróżowe, bladoszare, papierowe lub porcelanowo białe. Bladość nagle powstająca jest objawem krwotoków wewnętrznych
|
|
|
Bladość (palor) błon śluzowych rozpocznij naukę
|
|
Powoli narastająca bladość występuje w niedożywieniu, niedokrwistościach pokarmowych, fizjologicznej niedokrwistości prosiąt, w przebiegu inwazji pasożyt narządu oddechowego (np. motylicą wątrobową) oraz we wszelkich chorobach zakaź i wyniszczających
|
|
|
Bladość (palor) błon śluzowych rozpocznij naukę
|
|
Bladość jest skutkiem niedokrwienia błon śluzowych. Anemia niedoborowa (anemia procelorum) u prosiąt, cechująca się bladością śluzówki, występuje w 1 tygodniu życia. Spowodowana jest nagłym rozpadem hemoglobiny płodowej po urodzeniu.
|
|
|
Zaczerwienienie (rubor) błon śluzowych rozpocznij naukę
|
|
Fizjo wyst po wysiłku fiz, podnieceniu psych lub przy wyso temp otoczenia. Zaczerwie. chorobliwe może być spowodowane przekrwieniem lub wybroczynami krwi do bł śluz. postać czerwonych plamek, obwódek dookoła zębów lub zaczerwienienia całej bł śluz
|
|
|
Przekrwienie możemy podzielić rozpocznij naukę
|
|
czynne, bierne i mieszane.
|
|
|
• Przekrwienie czynne (zapalne rozpocznij naukę
|
|
typ tętniczego i wywoła zastojem krwi w nn tętni (hyperaemia activa). Może występować w postaci plamek (skupionych przy różyczce raseola lub rozsianych w formie wysypki exanthema), rumienia (słoneczny lub cieplny) lub może być to przekrwienie ogólne
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(niezapalne) jest typu żylnego i wywołane jest zastojem krwi w naczyniach żylnych (hyperaemia passiva). Może mieć postać przekrwienia ogólnego, plamek czerwonych (livido) lub być spowodowane rozszerzeniem naczyń (telangiectasis).
|
|
|
• Przekrwienie mieszane tętniczo- żylne rozpocznij naukę
|
|
spowodowane jest gorączką, czynnikami chorobotwórczymi. Przekrwienie może być następstwem niedotleniania i przesycenia krwi dwutlenkiem węgla, a więc jest objawem niedomogi serca, chorób układu oddechowego (upośledzających oddychanie)
|
|
|
• Przekrwienie mieszane tętniczo- żylne rozpocznij naukę
|
|
albo uciśnięciem płuc przez trzewia, co zdarza się w morzyskach koni. Może występować w chorobach gorączkowych i zakaźnych, np. u koni w przebiegu zarazy piersiowej, u psów w nosówce, u świń w różycy i pomorze
|
|
|
Zaczerwienienie spowodowane wybroczynami może być: rozpocznij naukę
|
|
punkcikowate (petechiae), pręgowane (vibices) lub rozlane (ecchymosis) lub mogą mieć postać krwawych podbiegnięć (sugilationes), spowodowanych wydostaniem się dużej ilości krwi z naczyń.
|
|
|
Jak odróżnić zaczerwienienie od wybroczyn? rozpocznij naukę
|
|
Za pomocą diaskopii, czyli uciskania zmian. Wybroczyny nie bledną przy ucisku, zaś przekrwienie - tak
|
|
|
Zażółcenie błon śluzowych (flavedo, flavitas) rozpocznij naukę
|
|
Stanowi objaw żółtaczki (icterus) i najwyraźniej uwidacznia się na spojówkach, a jest spowodowane obecnością we krwi barwnika żółci - bilirubiny. Zależnie od ilości bilirubiny błony śluzowe są żółte do pomarańczowych.
|
|
|
• Żółtaczkę przedwątrobową (hemolityczną) rozpocznij naukę
|
|
- spowodowana nadmiernym rozpadem erytrocytów pod wpływem czynników uszkadzających. Hemoglobina uwolniona z rozpadłych krwinek wydalana jest z moczem i kałem,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
- spowodowana niewydolnością wątroby i jej niezdolnością do wychwytu i sprzęgania diglukuroidu, przez co bilirubina koncentruje się także poza wątrobą, np. w skórze,
|
|
|
• Żółtaczka postwątrobowa (zastoinowa, obturatoryjna, mechaniczna) rozpocznij naukę
|
|
wywołana zaczopowaniem przewodu żółciowego (np. kamica). U Ru może być także spowodowana uszkodzeniem wątroby przez mot. wątrobową. W kale nie stwierdza się obecności bilirubiny, natomiast jej znaczne ilości występują w surowicy i moczu,
|
|
|
Sinica błon śluzowych (cyanosis) rozpocznij naukę
|
|
Jest następstwem przekrwienia rozlanego żylnego, co prowadzi do niedotlenienia krwi.
|
|
|
Sinica błon śluzowych (cyanosis) rozpocznij naukę
|
|
Przyczynami sinicy są: niewydolność serca lub upośledzenia wymiany gazowej w płucach (krupowe zapalenie płuc, ucisk trzewi na przeponę na skutek wzdęcia żwacza lub jelit, pęknięcie przepony, wodobrzusze).
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Powieki i szpara powiekowa, gałka oczna
|
|
|
• Powieki i szpara powiekowa rozpocznij naukę
|
|
zmiany: obrzęk powiek, zwężenie szpary powiekowej, wypadanie powieki trzeciej.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
oceniamy jej osadzenie i symetryczność.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(exophtalmus) - spowodowany chorobą Graversa- Basedowa (nadczynność tarczycy
|
|
|
Wypadnięcie gałki ocznej rozpocznij naukę
|
|
retractio) - może być objawem nowotworu
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
strabimus) - zazwyczaj jest dziedziczną wadą rozwojową. Występuje przy schorzeniach CUN, wylewach i guzach. Wyróżniamy: zez rozbieżny (divergens) lub zbieżny (convergens),
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(nystagmus) - objaw chorób OUN, np. przy padaczce. Może być poziomy (horizontalis przy wodogłowiu), pionowy (verticalis przy zapaleniu mózgu) lub okrężny (rotatorius)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
oceniamy jej wilgotność, przejrzystość i powierzchnię. Zmiany: wrzód rogówki (ulcus cornea), perofracja rogówki (kończy się usunię gałki ocznej), zmętnienie (obj chorób wirus, wikłanych przez herpes- corona- i adenowirusy, pasożytów lub urazów mech),
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
rozszerzenie (mydriasis) lub zwężenie (myosis).
|
|
|
Co wchodzi w skład badania klinicznego? rozpocznij naukę
|
|
Badanie podmiotowe- wywiad, • Badanie przedmiotowe- objawy u pacjenta, • Badanie dodatkowe- laboratoryjne, hematologiczne, biochemiczne krwi, surowicy i innych płynów ustrojowych, badanie moczu (bad biochem i badanie osadu), badanie treści żwacza,
|
|
|
Co wchodzi w skład badania klinicznego? rozpocznij naukę
|
|
• Badania histopatologiczne i laboratoryjne punktatu, np. szpik kostny, punktakt z jamy otrzewnowej, Badania anatomopatologiczne i histopatologiczne, sekcyjne.
|
|
|
Co wchodzi w skład badania klinicznego? rozpocznij naukę
|
|
• Badanie mikrobiologiczne, serologiczne, parazytologiczne, metody obrazowania pośrednie (RTG, USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny) i bezpośrednie (endoskopia, laparoskopia),
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
nauka zajmująca się opisem i grupowaniem objawów choroby, stanowiąc podstawę diagnostyki, ale bez wnikania w przyczyny. W badaniach uwzględnia się anatomiczno- morfologiczne zmiany chorobowe oraz zaburzenia funkcji fizjologicznych chorego organizmu
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Zaobserwowane cechy pacjenta (czynnościowe i anatomiczne), które może ocenić lekarz lub właściciel. Oceniane cechy mogą być podstawą do scharakteryzowania stanu czynnościowego ustroju, jego narządów i tkanek zarówno w stanie zdrowia, jak i choroby
|
|
|
Opis jednostki chorobowej. rozpocznij naukę
|
|
Opis jednostki chorobowej.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
2. Wywód choroby (pathogenesis) rozpocznij naukę
|
|
mechanizm powstawania zmian chorob, np. w niestrawności kwaśnej u bydła złe żywienie powoduje nadprodukcję kw mlek w żwaczu, który powoduje wzrost ciśń osmo, przejście płynów krwi do żwacza i rozwodnienie treści. Ustaje praca wymoczków, spada pH
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(symptomata) - fizykalne, z badań laboratoryjnych i dodatkowych. Podział objawów chorobowych:
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(obiektywne, stwierdzone badaniem klinicznym)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(subiektywne, dane z wywiadu)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(wywołane przez pierwotny czynnik choroby)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(następstwa objawów pierwotnych, np. odwodnienie po biegunce przy kolibakteriozie)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(zaczerwienienie, rumień)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(podwyższona temperatura, przyspieszone tętno)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(patognomiczne), np. szczękościsk, ochrypły głos, zez, wodowstręt, ślinienie się to objawy swoiste wścieklizny
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(przypadkowe), np. biegunka, kaszel, gorączka
|
|
|
4. Zmiany anatomopatologiczne (laesiones anatomopathologicae) rozpocznij naukę
|
|
- charakterystyczne dla danej choroby zmiany w narządach wewnętrznych stwierdzone sekcyjnie, np. ciałka Negriego w mózgu przy wściekliźnie, perełki gruźlicze przy gruźlicy, wybroczyny w nagłośni, nerkach i błonie śluzowej żołądka przy pomorze świń
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(diagosis) - identyfikacja choroby lub syndromu chorobowego, wniosek wynikający z badań subiektywnych i obiektywnych oraz w oparciu o badania dodatkowe,
|
|
|
6. Przebieg choroby (decurbitus morbi) rozpocznij naukę
|
|
• Podkliniczny (morbus subclinicus) - w badaniu fizykalnym niewidoczne są objawy kliniczne, różnice widoczne są tylko w badaniach laboratoryjnych
|
|
|
6. Przebieg choroby (decurbitus morbi) rozpocznij naukę
|
|
• Podostry (morbus subacutus) - widoczne są słabo wyrażone objawy kliniczne, np. biegunka dopiero po wysiłku fizycznym • Ostry (morbus acutus) • Przewlekły (morbus chronicus)
|
|
|
W przebiegu może nastąpić rozpocznij naukę
|
|
zaostrzenie (excerebratio) lub złagodzenie (remissio) objawów chorobowych.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
(prognosis) - pomyślne, ostrożne, niepomyślne,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
Rodzaje rozpoznania ze względu na jego poprawność. rozpocznij naukę
|
|
• Poprawne (d. certa), • Prawdopodobne (d. probabius) - podejrzenie choroby (suspectio morbi), • Niepewne (incerta) - brak pewności co do słuszności diagnozy, • Błędne (d. falsa)
|
|
|
Ocena wieku krów - po wygladzie rogów rozpocznij naukę
|
|
• 2-4 tygodnie - zgrubienie naskórka w miejscu, w którym pojawi się róg, • 2 m- ce - wyraźne, lecz jeszcze ruchome jądro rogu wielkości pestki wiśni, • 3-m-ce - nieruchome jądro rogu, • 6 m-cy - róg długości 5 cm, • 1 rok - 10 cm, • 18 miesięcy - 15 cm
|
|
|
Występowanie wielokrotnych pierścieni na rogach pozwala rozpocznij naukę
|
|
ilość ciąż. 1 pierścień pojawia się, zależnod rasy, w 2-3 r ż. Po ocieleniu się przybywa pierścień. U krów, które nie były w ciąży, pierścień się nie pojawia. Jeśli poroni to są 2 pierścienie leżące blisko siebie (wtedy tylko pół roku).
|
|
|
Ocena wieku krów Po uzębieniu rozpocznij naukę
|
|
W 1 tyg życia mleczne zęby sieczne są ułożone dachówkowato koło siebie. Dopiero po ukończeniu 1 m-ca życia łuk zębowy się rozszerza i zęby układają się koronami obok siebie. Wymiana uzębienia następuje między 1,5 a 2,5 rokiem życia.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• 5 lat- jedna trzecia powierzchni językowej I1 zostaje starta, • 6 lat- połowa powierzchni językowej I1 zostaje starta, • 7 lat- połowa powierzchni językowej I2 zostaje starta, • 8 lat- połowa powierzchni językowej I3 zostaje starta,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• 9 lat- powierzchnia trąca I1 obejmuje prawie całą powierzchnię językową, • 10 lat- powierzchnie trące są czworokątne, • 12-13 lat- powierzchnia trąca jest okrągła, • 14-15 lat- powierzchnia trąca jest podłużnie owalna.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
wynaczynienia krwi do błony śluzowej poza łożysko naczyniowe. Mogą być punkcikowate, prążkowane lub rozlane lub mogą mieć postać krwawych podbiegnięć.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Jest to uciskanie zaczerwienionej błony śluzowej. Pozwala określić czy zaczerwienienie spowodowane jest przekrwieniem czy wybroczynami. Wybroczyny nie bledną przy ucisku, zaś przekrwienie blednie.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Jest to stan ogólny oceniany w badaniu klinicznym. W badaniu części ogólnej bierzemy pod uwagę:
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Bud ciała • Stan odży • Stan utrzym • Temperament, • Typ konstytucjonalny • Zachowanie zwierzęcia: pozycja i postawa ciała, przytomność, przyjmowanie pokarmu i wody, spojrzenie, głos, wyraz twarzy, chód i sposób poruszania się, ruchy poniewolne.
|
|
|
Kiedy u psa występują podwójne kły? rozpocznij naukę
|
|
Są przetrwałe zęby mleczne. Na skutek tego w szczęce i żuchwie pojawiają się zarówno zęby mleczne, jak i stałe. Stan taki powoduje bolesne wady zgryzu, odkładanie się kamienia nazębnego i choroby dziąseł i przyzębia
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Mleczne siekacze przebijają się w wieku 3-4 tygodni, a wyrastają w wieku 1-2 miesięcy. Rozsuwają się w wieku 3-4 miesięcy. • Wymiana mlecznych siekaczy: 4-5 miesięcy. • Wymiana mlecznych kłów: 5-6 miesięcy.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
rottweiler. W średniowieczu rzeźnicy używali rottweilerów do pędzenia bydła, ciągnięcia wózków z towarami i ochrony gospodarstwa.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
to głębokie zaburzenie świadomości i przytomności, objawiające się brakiem reakcji na silne bodźce i uogólnionym bezruchem. Często występuje przy uszkodzeniu pnia mózgu lub rdzenia kręgowego. Śpiączka może być też wynikiem powikłań metabolicznych
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
. Śpiączka może być też wynikiem powikłań metabolicznych (cukrzyca, mocznica, encefalopatia wątrobowa), zatrucia lekami, zapalenia mózgu, krwawień, udaru, guzu lub ropnia mózgu itd. Występuje też w przypadku trypanosomozy afrykańskiej.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
To rodzaj rozpoznania klinicznego (diagnosis) polegająca na wykluczeniu innych chorób o podobnych objawach i wysunięciu rozpoznania najbardziej prawdopodobnego.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Inaczej: objaw obiektywny, stwierdzony na podstawie badania fizykalnego (za pomocą narządów zmysłów lekarza) i klinicznego.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Objawy przedmiotowe (obiektywne, stwierdzone badaniem klinicznym), • Objawy podmiotowe (subiektywne, dane z wywiadu), • Objawy pierwotne (wywołane przez pierwotny czynnik choroby),
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Objawy wtórne (następstwa objawów pierwotnych, np. odwodnienie po biegunce przy kolibakteriozie), • Objawy miejscowe (np. zaczerwienienie, rumień), • Objawy ogólne (podwyższona temperatura, przyspieszone tętno),
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Objawy swoiste (patognomiczne), np. szczękościsk, ochrypły głos, zez, wodowstręt, ślinienie się to objawy swoiste wścieklizny, • Objawy nieswoiste (przypadkowe), np. biegunka, kaszel, gorączka
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
jest to nieswoisty objaw chorobowy, występujący zanim pojawią się objawy patognomiczne danej choroby, np. biegunka.
|
|
|
Czym jest jednostka chorobowa? rozpocznij naukę
|
|
Jest to choroba o określonych przyczynach, objawach i przebiegu, oficjalnie uznana przez zespół specjalistów
|
|
|
Od czego bezpośrednio zależy tętno? rozpocznij naukę
|
|
od czynności serca, a zwłaszcza siły skurczu lewej komory.
|
|
|
Co to jest objaw? (symptoma) rozpocznij naukę
|
|
) to możliwe do zaobserwowania cechy czynnościowe i anatomiczne pacjenta, możliwe do stwierdzenia przez lekarza lub właściciela zwierzęcia. Świadczą one o stanie czynnościowym ustroju, jego narządów i tkanek zarówno w okresie choroby, jak i zdrowia.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
objaw swoisty jest objawem charakterystycznym, patognomicznym danej choroby, np. ciałka Negriego w mózgu psów przy wściekliźnie, obrzęki talarowate przy zarazie stadniczej koni
|
|
|
Czym są objawy subiektywne? rozpocznij naukę
|
|
Inaczej są to objawy podmiotowe. Zaliczamy do nich dane z wywiadu, świąd i ból (osobiste odczucia zwierzęcia)
|
|
|
Czym jest syndrom chorobowy? rozpocznij naukę
|
|
syndrom (zespół) chorobowy - grupa objawów klinicznych, laboratoryjnych i innych, które występując wspólnie i w określonej kolejności są charakterystyczne dla danej jednostki chorobowej,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
koty kastraty. brak testost organizm ma zaburzenia przem. materii, co wywołuje nadmierny apetyt i tycie. Po latach ma on trudności z oddaw moczu, dochodzi do zmiany pH, pows złogi fosforanów siarczanowo- magnezowych, które zatykają c. moczową,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
u bydła, dot. ukł pokarm. Uszkodzenie gałązek n. błędnego doch do przedżołądków pow skurcz zwieracza między czepcem a księgami i odźwiernika w trawieńu, czego następstwem jest opóźnienie pasażu tres pokarmowej i zwolnienie akcji serca,
|
|
|
• Syndrom tłustej wątroby u bydła rozpocznij naukę
|
|
zaburzenia metaboliczne prowadzi do niedoboru mediatorów transportujących tłuszcze w organizmie. Tłuszcz gromadzi się wokół zrazików wątrobowych, powodując stłuszczenie wątroby
|
|
|
• Syndrom sercowo- płucny- rozpocznij naukę
|
|
stan zapalny pęcherzyków płucnych u cieląt prowadzi do zwężenia dróg oddechowych, wywołując zmniejszone utlenowanie krwi, przerost mięśnia sercowego i jego uszkodzenie.
|
|
|
Metody poskramiania zwierząt rozpocznij naukę
|
|
Metody poskramiania zwierząt
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
podniesienie przedniej kończyny po stronie badanej, dutka- wywołuje ból, który odciąga uwagę zwierzęcia od badania. Podobno przy zakładaniu dutki zostają uwolnienie endorfiny, prowadzące do uśmierzenia bólu, poskrom.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
klucz nosowy- wyłącznie u zwierząt agresywnych, chwyt za ogon- wygięcie ogona w stronę dogłowową. Wtedy ocierają się o siebie kręgi ogona, co wywołuje ból, chwyt za f kolan- powoduje unieruchomienie k miedni, klucz pęcinowy, chwyt nosowy, poskrom.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
oburęczny chwyt za kark, trzymanie za kark i szczękę- jedną ręką łapie się za luźną sierść na karku, zaś drugą otacza pysk, tak aby kciuk był na grzbiecie nosa, kaganiec, taśma na pysk,
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
trzymanie za luźną skórę na karku. Kończyny muszą być przyciśnięte do ciała zwierzęcia lub unieruchomione przez drugą osobę, czasem koty uspokajają się po zasłonięciu oczu, kaganiec dla kota, klatka.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
jest to jeden z objawów zaawansowanej krzywicy (rachitis). W przebiegu tej choroby dochodzi do zgrubienia połączeń chrzęstno - kostnych żeber, co manifestuje się jako charakterystyczny różaniec.
|
|
|
Czym się różni udar cieplny od gorączki? rozpocznij naukę
|
|
Podczas gorączki (febris, pyrexia) ośrodki termoregulacyjne w podwzgórzu są sprawne. Stanowi reakcję fizjologiczną organizmu, przejawiającą walkę organizmu z chorobą.
|
|
|
Czym się różni udar cieplny od gorączki? rozpocznij naukę
|
|
Udar cieplny (siriasis) to czynnościowe przeciążenie ośrodka termoregulacji związane z upośledzoną utratą ciepła podczas wysokich temperatur otoczenia i dużej wilgotności powietrza. Często towarzyszą mu takie objawy jak drgawki, wymioty i apatia.
|
|
|
Rodzaje rozpoznania. Które jest dla lekarza najlepsze? rozpocznij naukę
|
|
• Rozpoznanie przyczynowe (diagnosis etiologica), • Rozpoznanie etiopatogenetyczne (d. etiopathogenetica) - gdy zmiana jest zarówno przyczyną jak i mech rozw choroby, np. gdy podczas badania stwierdzamy Babesię canis w rozmazie i bladość bł śluz,
|
|
|
Rodzaje rozpoznania. Które jest dla lekarza najlepsze? rozpocznij naukę
|
|
• Rozpoznanie objawowe (d. symptomatica)- stwierdzane w opariu o bad kliniczne na podst obj, z których wnioskujemy o zmianach wewnętrznych i zewnętrznych, • Rozp czynnościowe (d. functionalis), np. niewydolnośc krążeniowa pochodzenia sercowego,
|
|
|
Rodzaje rozpoznania. Które jest dla lekarza najlepsze? rozpocznij naukę
|
|
• Rozpoznanie anatomiczne (d. anatomica) - np. w krzywicy, • Rozpoznanie pośmiertne (d. post mortem), • Radiologiczne, ultrasonograficzne, histologiczne, mikrobiologiczne, wczesne i późne,
|
|
|
Rodzaje rozpoznania. Które jest dla lekarza najlepsze? rozpocznij naukę
|
|
• Rozpoznanie różnicowe- ustalenie choroby poprzez wykluczenie innych o podobnych objawach, co prowadzi do postawienia diagnozy najbardziej prawdopodobnej,
|
|
|
Rodzaje rozpoznania. Które jest dla lekarza najlepsze? rozpocznij naukę
|
|
• Rozpoznanie prodromalne (zwiastunowe) - wczesny, nieswoisty objaw wskazujący na początek choroby, zanim pojawią się jej objawy patognomiczne, • Rozpoznanie przez leczenie.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Nadmierne poty ogólne • Nadmierne poty miejscowe • Pot złowonny • Poty wonne • Poty barwne • Zmniejszone pocenie -suchość skóry, brak pocenia
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
wyst objaw w chorobie Gravesa-Basedowa gdzie powieka górna nie nadąża za ruchem gałki w dół. Na skutek zaburzenia współdziałania ruchów górnej powieki i g. ocznej przy śledzeniu obniżającego się przedmiotu g. oczna porusza się szybciej od powieki
|
|
|
Różnica w sposobie gojenia nadżerki i wrzodu rozpocznij naukę
|
|
wrzód z blizną, nadżerka bez
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Grupa 1 - Owczarki i inne psy pasterskie, z wyłączeniem szwajcarskich psów do bydła • Grupa 2 - Pinczery i sznaucery, molosy, szwajcarskie psy górskie i do bydła, pozostałe rasy • Grupa 3 - Teriery
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Grupa 4 – Jamniki wykorzystywane do polowań i wypłoszenia zwierząt z nor • Grupa 5 - Szpice i psy w typie pierwotnym • Grupa 6 - Psy gończe i rasy pokrewne • Grupa 7 - Wyżły
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• Grupa 8 - Aportery, płochacze i psy dowodne • Grupa 9 - Psy ozdobne i do towarzystwa • Grupa 10 – Charty
|
|
|