psychologia

model dynamiczny

wprowadzający założenie o roli i działaniu popędów libidalnego i agresywnego

model ekonomiczny

zakładający w jaki sposób funkcjonuje (przemieszcza się) energia

model topograficzny

systematyzujący i różnicujący procesy psychiczne na świadome, przedświadome i nieświadome

model rozwojowy (genetyczny)

wyróżniający stadia rozwoju i wskazujący, że teraźniejszość człowieka kształtowana jest przez jego przeszłość

rola Ego

radzenie sobie z rzeczywistością

funkcje Ego

ocenianie, badanie rzeczywistości, tolerancja na frustracje, kontrola impulsów, relacje interpersonalne

naciski na Ego

Id, (domagające się całego spełnienia impulsy), wymagania rzeczywistości zewnętrznej, nakazy superego

metody obronne ego

metody radzenia sobie z wewnętrznymi konfliktami w celu obrony ego, zmniejszenia lęku

wyparcie

usunięcie ze świadomości lub utrzymanie poza świadomością myśli wyobrażeń i wspomnień które są bolesne lub budzą lęk, konflikt id i ego

projekcja

przypisanie (wciśnięcie) własnego nie zaakceptowanego impulsu innej osobie, lęk neurotyczny przeradza się w impulsywny (zagrożenie zewnętrzne jest łatwiejsze)

regresja

powrót do zachowania charakterystycznego dla wcześniejszego okresu rozwoju (pod wpływem silnego stresu)

reakcja upozorowana

wyrażanie uczuć lub zachowań przeciwnych niż rzeczywiście odczuwane, po to, aby rzeczywiste zostały wyparte, zachowanie przeciwne wyrażone jest przesadnie

lęk

Doświadczenie uniwersalne, odgrywa ważną rolę nie tylko w rozwoju zachowania zaburzonego ale też w normalnej osobowości

lęk obiektywny

powstaje w wyniku niebezpieczeństwa lub zagrożenia w otoczeniu zewnętrznym. Ego uczy się radzenia sobie z lękiem, ale także przewidywaniu i zapobieganie sytuacjom, które mogą wzbudzać lęk

lęk neurotyczny

Opozycja celów ID i EGO. Może powstawać w efekcie kar lub innych frustracji popędów libidalnych. Lęk nieokreślony - stała obawa, że wydarzy się coś strasznego. Fobia - intensywny, irracjonalny strach. Reakcja paniki- paraliżujący nagły strach bez powodu

lęk moralny

skutek konfliktu między impulsami id i super-ego, wina, wstyd

konflikt Edypa

Polega na pragnieniu zbliżenia się z rodzicem płci przeciwnej, który jest postrzegany jest jako atrakcyjny seksualnie. Rodzic tej samej płci odbierany jest jako rywal, dziecko kieruje ku niemu wrogość i złość, za co spodziewa się odwetu i kary

u chłopców "lęk przed kastracją"

Chłopiec kojarzy pobudzenie narządów płciowych z miłością do matki obawia się że ojciec (uważa za rywala w miłości do matki) ukaże go i pozbawi narządów płciowych. wg Freuda-chłopiec wypiera potrzebę seksualnego posiadania matki identyfikuje się z ojcem

u dziewczynek "zazdrość o penis"

Dziew. kształtuje odkrycie nieposiadania widocznych zewnętrznych organów płciowych (obwinia matkę) Ojciec staje się obiektem jej miłości. Nie dotyczy tylko ojca ale i wszystkich mężczyzn. Nie ulega wyparciu tylko jest modyfikowane przez narz ograniczenia.

popęd

dotyczy nie tylko wewnętrznego impulsu popędowego (bodźca), ale obejmuje także jego psychiczną, dynamiczną reprezentacje, zawierającą w sobie potrzebę jego rozładowania.

popęd seksualny (libido)

Rodzaj pragnienia wyrażający się zarówno w sposób fizyczny jak i bardziej wysublimowany, potrzeba seksualna ale także poszukiwanie przyjemności zmysłowości miłości

popęd agresywny

siła motywująca zachowanie

obiekt popędu

nie tylko normalna osoba, ale też rzecz

obiekt wewnętrzny

wyobrażenie osoby lub rzeczy, psychiczna reprezentacja

kateksja

wybór obiektu popędu, energia dążąca do rozładowania

świadomość

obejmuje to, co doświadczane jest bezpośrednio i stanowi najmniejszą część życia psychicznego

przedświadomość

Fakty, zdarzenia spostrzeżenia, które pozostają w nieświadomości, łatwo mogą zostać z niej wydobyte jeśli tylko skupimy na nich uwagę.

nieświadomość

wszystkie treści naszego życia psychicznego których nie akceptujemy

zaprzeczanie

udawanie że sytuacja zagrażające lub wzbudzające konflikt nie ma miejsca

przemieszczenie

przeniesienie uczuć, zainteresowań itp uznanych za nieodpowiednie, z jednej osoby na inną, z jednej rzeczy na drugą, mniej zagrażającą.

sublimacja

przemieszczenie celu popędowego na zgodny z wartościami społecznymi

izolacja

oddzielenie myśli (zwykle o treści agresywnej lub seksualnej) od towarzyszących im uczuć, które podlegają stłumieniu. Izolowanie istotnej emocjonalnej części doświadczenia

racjonalizacja

użycie samooszukujących się usprawiedliwień nie akceptowanego zachowania lub niepowodzenia

anulowanie

"Odczynianie" usunięcie czynu agresywnego w rytualny sposób, poprzez odkupienie go, wynagrodzenie go komuś. Rytuał jest odczuwany jako przymus i nie poddaje się ocenom intelektualnym, w odróżnieniu od religijnego wykonywany jest samotnie

identyfikacja z agresorem

przyjęcie roli i/lub atrybutów agresora by zmienić się z odczuwającego strach tego kto budzi strach

fiksacja

Gdy potrzeba libidalna jest nadmiernie gratyfikowana, kiedy indziej frustrowana dochodzi do fiksacji, niezdolności do rozwijania się dalej, zatrzymanie impulsu seksualnego w danym procesie rozwoju

ID

popędy, źródło energii psychicznej, biologiczne podłoże osobowości --> zasada przyjemności --> procesy pierwotne

EGO

rozwija się z ID zorientowany na rzeczywistość, ocenianie, wykonanie --> zasada rzeczywistości --> procesy wtórne

SUPEREGO

rozwija się z EGO, reprezentuje introjekcje standardów moralnych i wartości wyznawanych przez rodziców --> Oceny moralne --> sumienie / ego idealne

zasada przyjemności

poszukiwanie bezpośredniej gratyfikacji popędów

zasada rzeczywistości

"funkcja wykonawcza" pośredniczenie pomiędzy wymaganiami impulsów popędowych a wymaganiami rzeczywistości

oceny moralne

ocena co jest właściwe a co niewłaściwe

procesy pierwotne

bezpośrednie motoryczne rozładowanie energii lub w pędu myślenie życzeniowe (sny)

procesy wtórne

odróżniane rzeczywistości obiektywnej od subiektywnej, odwoływanie się do doświadczenia

sumienie

źródło ocen moralnych

ego idealne

obraz osoby, którą chciałoby busie być

psychiczny determinizm

w naszym funkcjonowaniu psychicznym nic nie dzieje się przez przypadek, wszystko ma swój psychiczny motyw

internalizacja

uznawanie wartości, norm, poglądów itp. narzuconych początkowo z zewnątrz za własne

samokontrola

umiejętność kontrolowania swoich emocji i zachowań umiejętność samodzielnego porównania stanu faktycznego z tym co jest wymagane lub uznane za wartościowe

źródła osobowości według Junga

cele i aspiracje jednostki

źródła osobowości według Junga

historia osadzona w doswiadczeniu gatunku

JUNG nieświadomość zbiorowa (ogolnoludzka)

struktura o największej sile oddziaływania na osobowości to magazyn W którym ukryte są ślady pamięciowe będące spuścizną przodków podstawa całej osobowości

archetypy Jung

najbardziej pierwotne idee lub formy dawnych rzeczy podobne u wszystkich ludzi związane z uniwersalnymi tematami dobra i zła płci narodzin i śmierci

anima

kobieca strona psychiki mężczyzny

animus

męska strona psychiki kobiety

persona

pojęcie, które wskazuje na sposób adaptacji do modelu kulturowego, na kompromis pomiędzy jednostką a społeczeństwem

cień

archetyp popędów zwierzęcych, odpowiadający za pojawienie się w świadomości i w zachowaniu społecznie nieakceptowanych, negatywnych uczuć, myśli lub działań

ego Jung

obejmuje osobiste doświadczenia jednostki, częściowo świadome, częściowo nieświadome

self jaźń

jądro osobowości wokół którego koncentrują się inne systemy, jaźń odpowiada za jedność, stabilność równowagę osobowości a jej symbolem jest mandala

PROCES INDYWIDUACJI

Stawanie się oddzielną, a zarazem i niepodzielną psychologiczną całością (jednościa) w procesie godzenia lub równoważenia przeciwieństw

tfff

tr