HISZT_PER_1_Okres achemenidzki (539 - 331)

Okres achemenidzki (539 - 331)

- starożytna Persja jako „kocioł kulturowy” - nowa imperialna polityka tolerancji - sztuka perska jako kompilacja stylów ludów podbitych

Cyrus (559-530)

- opanowanie Babilonu (539) - powrót Żydów do Jerozolimy (edykt Cyrusa)

Pasargady - pałac w mieście Ekbatana

(pozostały tyllko kolumuny) i dekoracje: reliefy: geniusze?, lamassu?; Cyrus (559-530)

mauzoleum Cyrusa w Pasargadach

Cyrus (559-530)

Dariusz I

(522-486) - unifikacja systemu monetarnego

Pałac w Persepolis

Dariusz I (522-486), (apadana i taczara, reliefy: pochód hołdowników- na dolnym murku);

skała z Behistunu

ta z zakładu dwóch żołnierzy - dzięki niej odczytano pismo klinowe, Dariusz I (522-486)

grobowiec skalny w nekropoli w Naksz-i Rustam;

Dariusz I (522-486)

Pałac w Suzie

dekoracje ceramiczne, Dariusz I (522-486)

Kserkses I

(486-464)

Brama Wszystkich Narodów,

Rozbudowa Persepolis, Kserkses I (486-464)

nowa apadana – Sala 100 Kolumn

Kserkses I (486-464)

trypylon (?)

Kserkses I (486-464)

Artakserkses II

(404-358)

Gwardia Nieśmiertelnych w Suzie

Artakserkses II (404-358)

kapitele z protomami

Artakserkses II (404-358)

Skarb Amu-Darii

(złote rytony, kielichy, posążki, biżuteria)

AHURA MAZDA

najwyższe bóstwo w religiach irańskich: mazdaizmie i zaratusztrianizmie, bóg stworzyciel, Stwórca świata, kosmosu i praw natury, bóg ładu, absolut. mądrość, symbol: oczyszczający ogień, postać: uskrzydlonej tarcza słoneczna.

ARYMAN

bóstwo ciemności, kłamstwa, zniszczenia i buntu, przywódca złych duchów i twórca demonów, gł. przeciwnik Ahura Mazdy, siedziba - ciemności

ANAHITA

"Wilgotna Jaśniejąca Nietykalna", bogini, czczona jako władczyni wód i bóstwo płodności; bóstwo księżycowe, kult w Iranie, Azji Mn., Armenii.

MITRA

wg st. Persów bóg słońca, opiekun władców i wojowników; wg mitów zabił prabyka, mu poświęcone święto równonocy jesiennej Mitrakana oraz miesiąc mehr (październik).

ZARATUSZTRA

perski kapłan, prorok i reformator religijny, twórca jednej z najstarszych na świecie religii monoteistycznych, nazywanej od jego imienia zaratusztrianizmem.