| 
                    Pytanie                   | 
                
                    Odpowiedź                   | 
            
        
        | 
     IURIS PRUDENTIA EST DIVINARUM ATQUE HUMANARUM RERUM NOTITIA, IUSTI ATQUE INIUSTI SCIENTIA   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      biegłość w prawie to wiedza o tym co ludzkie i boskie, co słuszne i niesłuszne, co sprawiedliwe i niesprawiedliwe   
 | 
 | 
 | 
| 
     AEQUITAS NON FACIT IUS, SED IURI AUXILIATUR   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      sprawiedliwość nie tworzy prawa lecz prawu pomaga   
 | 
 | 
 | 
| 
     IUSTITIA EST CONSTANS ET PERPETUA VOLUNTAS IUS SUUM CUIQUE TRIBUENDI   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      Sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą przyznania tego co się komu należy   
 | 
 | 
 | 
| 
     IUSTITIA EST FUNDAMENTUM REGNORUM   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      Sprawiedliwość jest fundamentem królestw   
 | 
 | 
 | 
| 
     NON OMNE QUOD LICET HONESTUM EST   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      Nie wszystko, co jest dozwolone, jest uczciwe   
 | 
 | 
 | 
| 
     IURIS PRAECEPTA SUNT HAEC: HONESTE VIVERE, ALTERUM NON LEDERE, SUUM CUIQUE TRIBUERE   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      zalecenia prawa to to: żyć uczciwie, nikomu nie szkodzić, oddać to co się komu należy   
 | 
 | 
 | 
| 
     SALUS POPULI SUPREMA LEX ESTO   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      dobro LUDZI JEST NAJWYŻSZYM PRAWEM   
 | 
 | 
 | 
| 
     QUID EST ENIM CIVITAS NISI IURIS SOCIETAS CIVIUM   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      czymże jest społeczeństwo jeśli nie opartym na prawie zbiorem obywateli   
 | 
 | 
 | 
| 
     UBI SOCIETAS IBI IUS   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      tam gdzie społeczeństwo tam prawo   
 | 
 | 
 | 
| 
     SILENT LEGES INTER ARMA   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      PRAWA milczą, GDY Broń MÓWI   
 | 
 | 
 | 
| 
     LEGEM BONAM A MALA NULLA ALIA NISI NATURAE NORMA DIVIDERE POSSUMUS   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      Prawo dobre od złego możemy odróżnić tylko normą prawa naturalnego   
 | 
 | 
 | 
| 
     HOMINUM CAUSA OMNE IUS CONSTITUTUM SIT   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      wszelkie prawo powinno być ustanawiane ze względu na ludzi   
 | 
 | 
 | 
| 
     NULLUS IDONEUS TESTIS IN RE SUA INTELLEGITUR   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      Nikt nie jest wiarygodnym świadkiem we własnej sprawie   
 | 
 | 
 | 
| 
     DE SIMILIBUS IDEM EST IUDICIUM   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      w podobnych sprawach powinny zapadać podobne orzeczenia   
 | 
 | 
 | 
| 
     PRIOR TEMPORE POTIOR IURE   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      PIERWSZY w czasie lepszy w sprawie   
 | 
 | 
 | 
| 
     NON EXEMPLIS, SED LEGIBUS IUDICANDUM EST   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      powinno się orzekać ne na podstawie przykładów (precedensy), a na podstawie praw   
 | 
 | 
 | 
| 
     UBI EADEM LEGIS RATIO, IBI EADEM LEGIS DISPOSITIO   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      gdzie taki sam sens ustawy, takie same postanowienia ustawy   
 | 
 | 
 | 
| 
     IN LEGIBUS MAGIS SIMPLICITAS QUAM DIFFICULTAS PLACET   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      W przepisach bardziej się podoba prostota niż zawiłość   
 | 
 | 
 | 
| 
     IURA NON IN SINGULAS PERSONAS, SED GENERALITER CONSTITUUNTUR   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      Prawa nie tworzy się e względu na poszczególne jednostki, ale dla ogółu   
 | 
 | 
 | 
| 
     PLACUIT IN OMNIBUS REBUS PRAECIPUAM ESSE IUSTITIAE AEQUITATISQUE QUAM STRICTI IURIS RATIONEM   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      we wszystkich sprawach powinna mieć pierwszeństwo zasada sprawiedliwości i słuszności nad zasadą ścisłego prawa   
 | 
 | 
 | 
| 
     LEGES AB OMNIBUS INTELLEGI DEBENT   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich   
 | 
 | 
 | 
| 
     NEMINEM CAPTIVABIMUS NISI IURE VICTUM   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      nikogo nie uwięzimy bez ważnego wyroku   
 | 
 | 
 | 
| 
     ROMA LOCUTA, CAUSA FINITA EST   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      Rzym przemówił, sprawa jest rozstrzygnięta   
 | 
 | 
 | 
| 
     quo iure   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     ipse iure   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     iudex   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     longa consuetudo / desuetudo   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      długi zwyczaj / odwyknienie   
 | 
 | 
 | 
| 
     ius particulare - ius universale   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      prawo partykularne - prawo uniwersalne   
 | 
 | 
 | 
| 
     praesumptio facti   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     ratio legis   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     lex generalis / lex specialis   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     iura novit curia   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     expressis verbis   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
      prima facie   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     reservatio mentalis   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      zamierzona niezgodność między rzeczywistą wolą a oświadczeniem woli   
 | 
 | 
 | 
| 
     action in rem erga omnes   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      skarga co do rzeczy skuteczna wobec wszystkich   
 | 
 | 
 | 
| 
      ius possidendi   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     ius utendi (abutendi, fruendi)   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      prawo do użytkowania (aż do zużycia rzeczy, z prawem czerpania pożytków))   
 | 
 | 
 | 
| 
     condominium pro indiviso   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     animus rem sibi habendi   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     animus possidendi pro alieno   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      zamiar posiadania dla obcego (np. rodzic)   
 | 
 | 
 | 
| 
     codicillus   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      dodatkowe postanowienia do testamentu   
 | 
 | 
 | 
| 
     mortis causa   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     cum animo testandi   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      iść z duchem testatora przy odczytywaniu (interpretowaniu) testamentu   
 | 
 | 
 | 
| 
     favor testamenti   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      zasada interpretacji testamentu mająca za główną zasadę wolę testatora   
 | 
 | 
 | 
| 
     consensus matrimonialis   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     sponsalia   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
      matrimonium nulla humana potestate dissolvi potest   rozpocznij naukę
 | 
 | 
       małżeństwo nie może zostać rozwiązane żadną ludzką siłą   
 | 
 | 
 | 
| 
     matrimonium non consummatum   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      Nie skonsumowane małżeństwo,   
 | 
 | 
 | 
| 
     separatio perpetua / separatio temporanea   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      separacja trwała / tymczasowa   
 | 
 | 
 | 
| 
     impotentia generandi / impotentia coeundi   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      niezdolność do zapłodnienia / impotencja   
 | 
 | 
 | 
| 
     filii legitimi / filii illegitimi   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      dzieci z prawego łoża/ nieślubne dzieci   
 | 
 | 
 | 
| 
     adaptio plena   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      adopcja pełna - więzi z całą rodziną wygasają więzi z poprzednią   
 | 
 | 
 | 
| 
      adaptio minus plena   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      przysposobienie niepełne - prawo dziedziczenia, nazwisko ale nie zamieszkuje, związany tylko z rodzicami   
 | 
 | 
 | 
| 
     adaptio plenissima   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      przysposobienie najpełniejsze - poprzedni rodzice wykreśleni z aktu urodzenia, wpisani nowi jako biologiczni   
 | 
 | 
 | 
| 
     in vivo / in vitro   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      poczęty naturalnie / in vitro   
 | 
 | 
 | 
| 
     VINCULUM IURIS   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      węzeł prawny między stronami   
 | 
 | 
 | 
| 
     Species perit ei cui debetur   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      rzecz indywidualnie oznaczona ginie na szkodę wierzyciela - sytuacja gdy obowiązek świadczenia przemienia się w obowiązek odszkodowania za nie wykonane zobowiązanie   
 | 
 | 
 | 
| 
     Pretium commune   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     Pretium singulare   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     Pretium affectionis   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     Via facti   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     Pactum in favorem tertii   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      Umowa na korzyść osoby trzeciej   
 | 
 | 
 | 
| 
     Exceptio non adimplenti contractus   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      zarzut niedopełnienia zobowiązania kontraktu   
 | 
 | 
 | 
| 
     Confusio   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
      Cessio   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     Cessio legis   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     casus   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     vis maior   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     condictio causa data causa non secuta   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      nie osiągnięcie celu świadczenia   
 | 
 | 
 | 
| 
     affectio (animus) societatis   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     tempus deliberandi   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     dicta et promissa   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      rzeczy powiedziane i przyrzeczone   
 | 
 | 
 | 
| 
     Vigilantibus iura sunt scripta   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      prawo spisane jest dla osób ostrożnych (czuwających)   
 | 
 | 
 | 
| 
     Ad quem / Post quem   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     Exceptiones peremptoriae   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      zarzut przekupstwa, mataczenie   
 | 
 | 
 | 
| 
     Exceptiones dilatoriae   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      zarzut opóźniania procesu   
 | 
 | 
 | 
| 
     Exceptiones declinatoriae   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     Perpetuatio fori   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      sądwłasciwy w chwili rozpoczęcia jest właściwym aż do ukończenia   
 | 
 | 
 | 
| 
     Legitimatio ad causam   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      stan prawny odnośnie przyczyny   
 | 
 | 
 | 
| 
     Legitimatio ad processus   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      stan prawny odnośnie procesu   
 | 
 | 
 | 
| 
     Successio mortis causa   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      zmiana posiadacza w następstwie śmierci   
 | 
 | 
 | 
| 
     Successio inter vivos   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      zmiana posiadacza między żywymi   
 | 
 | 
 | 
| 
     De minimis non curat praetor   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      sąd nie zajmuje się rzeczami błachymi   
 | 
 | 
 | 
| 
     Locus regis forman actus   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      czynność prawna w takiej formie, jaka obowiązuje w danym miejscu   
 | 
 | 
 | 
| 
     Lex domicilii   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      prawo miejsca zamieszkania   
 | 
 | 
 | 
| 
     Lex loci celebrationis matrimonii   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      Prawo miejsca zawarcia małżeństwa   
 | 
 | 
 | 
| 
     Victima   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     Iter delicti   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      pochód przestępstwa, etapy: przygotowanie, usiłowanie oraz dokonanie   
 | 
 | 
 | 
| 
     Delicum putativum   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     Nemo prudens punit quia peccatum est sed ne peccetur   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      nikt rozumny nie karze dlatego, że popełniono przewinienie, lecz dlatego, by nie popełniano   
 | 
 | 
 | 
| 
     Delicta parentum liberis non nocent   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      za grzechy rodziców dzieci nie odpowiadają   
 | 
 | 
 | 
| 
     Testis ex auditu   rozpocznij naukę
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     Causa principalis   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      główny czyn, z powodu którego prowadzi się postępowanie   
 | 
 | 
 | 
| 
     Propter falsa / Propter nova   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      Z powodu fałszerstwa / z powodu nowych okoliczności, których sąd nie znał podczas wydawania wyroku   
 | 
 | 
 | 
| 
     Moribus ornes, legibus emendes   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      ozdabia obyczajami, ulepsza ustawami   
 | 
 | 
 | 
| 
     Nemo ex suo delicto meliorem suam condictionem facere potest   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      Nikt nie może poprzez własny występek (delikt) uczynić lepszym swego położenia   
 | 
 | 
 | 
| 
     Quid leges sine moribus, vanae proficiunt   rozpocznij naukę
 | 
 | 
      cóż warte puste prawa bez obyczajów?   
 | 
 | 
 |