| Pytanie | Odpowiedź | |||
|---|---|---|---|---|
|
ius, iuris (n.) plur. iura
|
||||
|
lex, legis (f.) plur. leges
|
||||
|
lex retro non agit
|
||||
|
Ignorantia iuris nocet, facti non nocet
|
||||
|
dura lex, sed lex
|
||||
|
nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
|
||||
|
ius civile, iuris civilis (n.) plur. iura civilia
|
||||
|
ius gentium, iuris gentium (n.)
|
||||
|
gens, gentis (f.) plur. gentes
|
||||
|
ius naturale, iuris naturalis (n.) plur. iura naturalia
|
||||
|
quod ad ius naturale attinet, omnes homines aequales sunt
|
||||
|
ius publicum, iuris pubici (n.) plur. iura publica
|
||||
|
ius privatum, iuris privati (n.) plur. iura privata
|
||||
|
ius scriptum, iuris scripti (n.) plur. iura scripta
|
||||
|
ius non scriptum, iuris non scripti (n.)
|
||||
|
consuetudo, consuetudinis (f.)
|
||||
|
mos, moris (m.)
|
||||
|
ius subiectivum, iuris subiectivi (n.) plur. iura subiectiva
|
||||
|
ius obiectivum, iuris obiectivi (n.) plur. iura obiectiva
|
||||
|
ius cogens, iuris cogentis (n.)
|
||||
|
ius dispositivum, iuris dispositivi (n.) plur. iura dispositiva
|
||||
|
iustitia, iustitiae
|
||||
|
iudex, iudicis plur. iudices
|
||||
|
iurisprudentia, iurisprudentiae
|
||||
|
iniuria, iniuriae plur. iniuriae
|
||||
|
iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
|
||||
|
nemo iudex idoneus in propria causa
|
||||
|
iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia
|
||||
|
volenti non fit iniuria
|
||||
|
promulgatio vel publicatio legis
|
||||
|
vacatio legis
|
||||
|
vacatio, vacationis (f.)
|
||||
|
lex non obligat nisi promulgata
|
||||
|
abrogatio, abrogationis (f.)
|
||||
|
derogatio, derogationis (f.)
|
||||
|
de lege ferenda
|
||||
|
de lege lata
|
||||
|
derogatur legi aut abrogatur. derogatur legi, cum pars detrahitur: abrogatur legi, cum prorsus tollitur
|
||||
|
interpretatio legis
|
||||
|
mens legislatoris
|
||||
|
legislator, legislatoris (m.)
|
||||
|
sententia legis
|
||||
|
sententia, sententiae (f.)
|
||||
|
verba legis
|
||||
|
verbum, verbi (n.)
|
||||
|
leges ab omnibus intellegi debent
|
||||
|
clara non sunt interpretanda
|
||||
|
lege non distinguente nec nostrum est distinguere
|
||||
|
optima enim est legum interpres consuetudo
|
||||
|
contra legem
|
||||
|
praeter legem
|
||||
|
in fraudem legis
|
||||
|
iuxta legem
|
||||
|
secundum legem
|
||||
|
contra legem facit, qui id facit quod lex prohibet, in fraudem vero, qui salvis verbis legis sententiam eius circumvenit
|
||||
|
lex superior, legis superioris (f.)
|
||||
|
lex inferior, legis inferioris (f.)
|
||||
|
lex superior derogat legi inferiori
|
||||
|
lex specialis, legis specialis (f.)
|
||||
|
lex generalis, legis generalis (f.)
|
||||
|
lex specialis derogat legi generali
|
||||
|
lex anterior, legis anterioris (f.)
|
||||
|
lex prior, legis prioris
|
||||
|
lex posteriori derogat legi priori
|
||||
|
lex posteriori generalis non derogat legi priori speciali
|
||||
|
argumentum a simili
|
||||
|
argumentum a contrario
|
||||
|
a minori ad maius
|
||||
|
a maiori ad minus
|
||||
|
a priori
|
||||
|
a posteriori
|
||||
|
ex definitione
|
||||
|
ex hipothesi
|
||||
|
ipso iure
|
||||
|
ipso facto
|
||||
|
praesumptio iuris
|
||||
|
reformatio in peius
|
||||
|
reformatio in melius
|
||||
|
expressis verbis
|
||||
|
explicite
|
||||
|
implicite
|
||||
|
sensu largo
|
||||
|
sensu stricto
|
||||
|
ex nunc
|
||||
|
ex tunc
|
||||