ROLNICTWO LEŚNICTWO I RYBACTWO

Typ rolnictwa, w którym wykorzystuje się przede wszystkim warunki naturalne. Charakteryzuje się niewielkimi nakładami finansowymi na środki ochrony roślin i nawozy mineralne, niskimi plonami oraz małą wydajnością chowu.

Rolnictwo ekstensywne

Typ rolnictwa odznaczający się zastosowaniem wysokowydajnych maszyn, nawozów mineralnych i środków ochrony roślin, wysokimi plonami oraz dużą wydajnością chowu.

Rolnictwo intensywne

Typ rolnictwa, w którym uzyskiwane produkty rolne najczęściej są przeznaczane na sprzedaż.

Rolnictwo towarowe (rynkowe)

Typ rolnictwa, w którym uzyskane produkty rolne są niemal w całości przeznaczane na potrzeby rolników i ich rodzin.

Rolnictwo samozaopatrzeniowe

System gospodarowania polegający na wykorzystywaniu w uprawie prymitywnych narzędzi, np. motyki czy kija kopieniaczego.

Kopieniactwo

System gospodarowania, który polega na nieregularnym ugorowaniu pól, co pozwala glebie odpocząć i odbudować żyzność. Do tego systemu należą dwupolówka i trójpolówka.

Rolnictwo ugorowe

System gospodarowania polegający na stałym użytkowaniu ziemi z różną intensywnością.

System bezugorowy

System gospodarowania, który polega na wypalaniu lasów w celu uzyskiwania gruntów pod uprawę. Po kilku latach, gdy gleby utracą żyzność, pole zostawia się odłogiem i wypala kolejny fragment lasu.

Rolnictwo żarowo-odłogowe

Typ rolnictwa odznaczający się nieustannym postępem i rosnącą wydajnością osiąganą dzięki wprowadzaniu wydajniejszych odmian roślin uprawnych i ras zwierząt gospodarskich, stosowaniu nawozów mineralnych, środków ochrony roślin i zabiegów weterynaryjnych.

Rolnictwo uprzemysłowione

Typ rolnictwa, w którym produkcję prowadzi się tak, aby przywrócić lub zachować równowagę biologiczną zbliżoną do występującej w przyrodzie. Nie stosuje się w nim chemicznych środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych.

Rolnictwo ekologiczne

Obejmują nasłonecznienie, temperaturę powietrza, opady atmosferyczne, wiatry oraz występowanie przymrozków.

Warunki agroklimatyczne

Część roku, podczas której temperatura powietrza i jego wilgotność oraz ilość światła umożliwiają rozwój większości roślin (średnia dobowa temperatura co najmniej 5°C).

Okres wegetacyjny

Głębokość zalegania wód gruntowych i dostępność wód powierzchniowych.

Warunki wodne

Nawożenie, nawadnianie i inne czynności, które mają zwiększyć urodzajność gleby, a tym samym – umożliwić uzyskanie wyższych plonów i uprawę bardziej wymagających roślin.

Zabiegi agrotechniczne

Zdolność gleby do zaspokajania potrzeb roślin modyfikowana działalnością rolniczą.

Urodzajność gleb

System metod i norm dotyczących uprawy ziemi oraz chowu i hodowli zwierząt gospodarskich. Poziom kultury rolnej określa się najczęściej na podstawie stopnia mechanizacji i chemizacji rolnictwa.

Kultura rolna

Wiedza, umiejętności i doświadczenie pracowników.

Kapitał ludzki

Działania państwa wpływające na wielkość i opłacalność produkcji rolnej. Państwo może prowadzić politykę protekcjonizmu oraz działania interwencyjne.

Polityka rolna

Obejmuje strukturę wielkościową oraz strukturę własnościową gospodarstw rolnych.

Struktura agrarna

Tereny wykorzystywane rolniczo, w których skład wchodzą: grunty orne (grunty pod zasiewy i grunty ugorowane), użytki zielone (łąki i pastwiska) oraz uprawy trwałe (plantacje roślin wieloletnich, np. sady).

Użytki rolne

Naturalna zdolność gleby do dostarczania roślinom wody, powietrza i składników mineralnych.

Żyzność gleb

Obejmuje zadania leśnictwa oraz powiększanie zasobów leśnych, gospodarowanie zwierzyną leśną, pozyskiwanie płodów runa leśnego i roślin leczniczych oraz ochronę powietrza, wody i gleby na obszarach leśnych.

Gospodarka leśna

Gospodarka leśna polegająca na nadmiernej eksploatacji obszarów leśnych. Pozwala szybko osiągnąć duże zyski, ale wpływa negatywnie na środowisko przyrodnicze.

Rabunkowa gospodarka leśna

Nadmierne zmniejszanie udziału powierzchni leśnych w ogólnej powierzchni danego obszaru.

Deforestacja (wylesianie)

Gospodarka polegająca na wykorzystywaniu lasów w taki sposób, aby zachować ich bogactwo biologiczne, podtrzymać produkcyjność, możliwość regeneracji oraz zdolność pełnienia funkcji przyrodniczych, społecznych i gospodarczych.

Zrównoważona gospodarka leśna

Dział gospodarki narodowej zaliczany do szeroko rozumianego rolnictwa. Obejmuje rybołówstwo i akwakulturę, czyli działania związane z gospodarczym wykorzystaniem organizmów wodnych.

Rybactwo

Poławianie ryb i innych organizmów wodnych (także roślin) z wód morskich oraz śródlądowych.

Rybołówstwo

Chów i hodowla ryb oraz innych organizmów wodnych.

Akwakultura

Chów i hodowla ryb oraz innych organizmów w środowisku morskim.

Marikultura

Powolne wynoszenie na powierzchnię morza lub oceanu zimnych wód głębinowych.

Upwelling

Nadmierne odławianie niektórych gatunków, prowadzące do zredukowania ich populacji poniżej poziomu umożliwiającego odtworzenie.

Przełowienie

Zbiory Pokaż odpowiedź Łączna masa płodów rolnych zebranych z całej powierzchni upraw, podawana np. w milionach ton.

Zbiory

Średnia masa płodów rolnych uzyskanych z jednostki powierzchni, wyrażana np. w decytonach na hektar [dt/ha] lub w kwintalach na hektar [q/ha].

Plony

Działalność człowieka związana z utrzymaniem zwierząt gospodarskich w celu uzyskania produktów odzwierzęcych lub wykorzystania siły zwierząt.

Chów

Zabiegi mające na celu ulepszenie cech dziedzicznych zwierząt gospodarskich i zwiększenie ich wartości użytkowej.

Hodowla

Pogłowie to liczba zwierząt jednego gatunku występujących w danym czasie na określonym obszarze. Wielkość pogłowia podaje się w sztukach.

Pogłowie

Dział gospodarki narodowej zaliczany do szeroko rozumianego rolnictwa. Zajmuje się ochroną lasów, ich uprawą, odnawianiem oraz gospodarczym wykorzystaniem.

Leśnictwo

Procentowy udział lasów w ogólnej powierzchni danego obszaru.

Lesistość