wossssss

prawo naturalne

to prawo przyrodzone, wynikające z faktu bycia człowiekiem, niezbywalne (życie, wolność, własność): prawa człowieka.

prawo boskie

nadane człowiekowi przez Boga; Bóg określił zasady postępowania i oczekuje ich przestrzegania. Nieprzestrzeganie zasad powoduje sankcje.

prawo stanowione

prawo będące zbiorem zasad przyjętych przez społeczeństwo w danym państwie, które posiada środki przymusu, by wyegzekwować jego przestrzeganie.

Gałęzie prawa wewnętrznego

(zbiory aktów prawnych regulujących tylko pewne stosunki społeczne w ramach państwa):

prawo administracyjne

(regulujące sposób działania administracji),

prawo konstytucyjne

(regulujące ustrój państwa; definiuje prawa, obowiązki i wolności obywateli),

prawo karne

(regulujące ochronę państwa i społeczeństwa): - prawo karne materialne – przestępstwa i kary, - prawo karne procesowe – obowiązki i prawa stron procesu, - prawo karne wykonawcze – zasady wykonywania kar,

prawo cywilne

(regulujące stosunki majątkowe osób fizycznych i prawnych – ochrona własności, sprzedaż, wynajem, spadek, ochrona danych osobowych),

prawo rodzinne i opiekuńcze

(regulujące stosunki majątkowe i niemajątkowe w ramach rodziny – sprawy małżeństwa, rodzicielstwa, adopcji i opieki, alimentów),

prawo finansowe

(regulujące funkcjonowanie finansów publicznych): - prawo budżetowe, - prawo bankowe, - prawo podatkowe, - prawo ubezpieczeniowe,

prawo pracy

(regulujące układy między pracodawcą a pracownikiem – sposób nawiązania i rozwiązania stosunku pracy; prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy).

Gałęzie prawa międzynarodowego

(regulującego stosunki między państwami i ich obywatelami oraz organizacjami międzynarodowymi):

międzynarodowe prywatne

ustala, jaki system prawa (własnego lub innego państwa) należy zastosować w danej sytuacji osobistej lub materialnej,

prawo międzynarodowe publiczne

reguluje relacje między państwami, organizacjami (prawo dyplomatyczne, konsularne, sprawy obywatelstwa, ochrona praw człowieka, pokojowe rozstrzyganie sporów),

prawo europejskie

reguluje stosunki między państwami UE i ich obywatelami,

prawo kościelne

reguluje funkcjonowanie Kościoła katolickiego (prawo kanoniczne) lub innych grup wyznaniowych.

Gdzie są publikowane akty prawne?

„Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, - „Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej”, - dzienniki urzędowe województw, - „Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej”, - Biuletyn Informacji Publicznej.

„vacatio legis” (łac. próżnowanie ustawy).

Okres między publikacją aktu prawa a jego wejściem w życie., W przypadku ustawy to zwykle 30 dni.

Hierarchia aktów prawnych

akt prawny niższego rzędu musi być zgodny z aktem znajdującym się wyżej w hierarchii: