historia

jakie konflikty toczono...

- Jan Olbracht konkurował o tron węgierski z Władysławem II Jagielończykiem; prowadził wojnę z Turcją o Mołdawię - Aleksander I toczył wojnę z Wielkim Księstwem Moskiewskim które prowadziło politykę scalania ziem ruskich

Jakie były skutki zjazdu wiedeńskiego

Postanowiono: -w razie bezpotomnej śmierci ostatniego z Jagiellonów władzę w Czechach i na Węgrzech przejmą Habsburgowie -ceszarz Maksymilian I zobowiązał się do zerwania poparcia dla państwa krzyżackiego i Wielkiego Księstwa Moskiewskiego

Jak zakończyła się ostatnia wojna z zakonem...

W 1525 r. Albrecht Hohenzollern (wielki mistrz) złożył hołd lenny (pruski) Zygmuntowi Staremu. Przeszedł na luteranizm i stał się świeckim, dziedzicznym władcą Prus. Został lennikiem Polski, zerwał wszelkie związki z papiestwem i cesarstwem.

Kto rywalizował o dominium Maris Baltici?

O władzę nad Morzem Bałtyckim rywalizowały: -Szwecja -Dania -Moskwa -Rzeczpospolita.

Jak zakończyła się pierwsza wojna

Podpisanie przez Szwecję i Danię pokoju w Szczecinie w 1570 r. oraz odrębnego rozejmu między Rzeczpospolitą a Moskwą.(Do Rzeczypospolitej przyłączono większość inflant a car zachował zdobyte porty nad Bałtykiem).

Jak nazywał się włoski humanista...?

Filip Kallimach

czym zajmowali się...?

Marcin Bielski - twórca Kroniki wszystkiego świata, pierwszej polskojęzycznej syntezy dziejów powszechnych Europy. Maciej z Miechowa - profesor Akademii Krakowskiej, twórca Kroniki Polskiej (historyk) Marcin Kromer - dyplomata i biskup.

jacy autorzy są uznawani...?

Jan Kochanowski. Mikołaj Rej. Piotr Stoiński. Jan Mączyński. Łukasz górnicki.

Na czym opierała się pozycja polityczna szlachty?

Opierałą się na przywilejach nadawanych przez monarchów naciskanych przez szlachtę (dziedziczne posiadanie ziemi, władza nad chłopami, zwolnienia podatkowe, prawo o nietykalności osobistej i majątkowej ).

Z ilu stanów składał się sejm

Z trzech: - króla - izby poselskiej - senatu.

W jaki sposób obierano członków senatu

Senatorowie byli wybierani przez króla z dawnej rady królewskiej, natomiast posłowie byli wybierani podczas sejmiku przedsejmowego.

Jaką zasadę wprowadzała konstytucja przyjęta w 1505 r. w Radomiu?

Wprowadzono zasadę Nihil novi przez którą monarcha nie mógł wprowadzić żadnego nowego prawa bez zgody sejmu walnego, zatem również reprezentantów szlachty zebranych w izbie poselskiej.

Na jakie grupy dzieliła się...?

Dzieliła się na: -Magnaterię -Szlachtę średnią -Szlachtę zagrodową -Gołotę.

Czego domagali się członkowie...?

Domagano się: -równości całej szlachty -zwrotu nieprawnie trzymanych przez magnatów królewszczyzn -suwerenności prawa nad królem i elekcyjności tronu -przeprowadzenia reform w zakresie sądownictwa, skarbowości i wojska -ograniczenia praw kościoła.

Jakie wyznanie protestanckie zyskało popularność wśród...?

Wśród mieszczan luteranizm, natomiast wśród szlachty kalwinizm.

Czym wyróżniały się poglądy...?

-Bóg jest tylko w jednej osobie -odrzucono dogmat o Trójcy Świętej -nie uznawano częśći Bibli, odrzucono treści niezgodne z rozumem -wszyscy ludzie są braćmi -największą wartością jest ludzkie życie, nie uznawano kary śmierci.

Jakie zasady wprowadził akt konfederacji...?

-wprowadzono wolność religijną -szlachcie dysydenckiej zapewniano równe traktowanie i ochronę państwa.

Z jakimi wyznaniami były związane akademie.

Akademia Wileńska z religią katolicką, natomiast Akademia Rakowska była założona przez braci polskich (mimo to mogły kształcić się w niej osoby różnych wyznań)

W jakim celu zawarto unię...?

W celu porozumienia pomiędzy Kościołem katolickim i Cerkwią prawosławną(część polskich prawosławnych uznała zwierzchnictwo papieża i przyjęła dogmaty uznawane w Kościele katolickim.

Na jakie grupy społeczne dzieliło się społeczeństwo?

Dzieliło się na: -szlachtę -duchowieństwo -mieszczaństwo -chłopstwo.

Jaką rolę gospodarczą odgrywał...?

Pełnił funkcję głównego portu handlowego w kraju. Prowadzono w nim kupno i sprzedaż towarów na wielką skale. zboze

Dlaczego na polskiej wsi rozwinęły...?

Szlachta dążyła do zwiększenia swoich dochodów poprzez zwiększanie folwarków i odbieranie ziemi chłopom. Panował również dualizm gospodarczy.

Na czym polega unia personalna...?

Unia personalna: - związek dwóch lub więcej państw -wspólny monarcha -zachowanie odrębności prawnej i politycznej Unia realna: -związek dwóch lub więcej państw -wspólne instytucje państwowe -państwa członkowskie tworzą jedno państwo.

Dlaczego Zygmunt August przyłączył...?

- brak potomka Zygmunta Augusta - większe ziemie do ekspansji - chęć posiadania przez szlachtę litewską tych samych praw co polska - zwiększenie bezpieczeństwa.

Kiedy zawarto unię lubelską?

W 1569 roku.

Jakie instytucje miały być odtąd wspólne...?

Wspólne: -król -herb -sejm i senat -moneta -polityka zagraniczna Osobne: -skarb -urzędy -wojsko -sądownictwo.

Jakie narodowości i mniejszości religijne...?

-Polacy(katolicy, protestanci) -Rusini(prawosławni) -Litwini(katolicy) -Łotysze -Liwowie -Wołosi -Niemcy(katolicy, protestanci) -Żydzi -Tatarzy -Ormianie -Romowie.

Kto zastępował władcę w...?

Interrex (po śmierci Zygmunta Augusta był to prymas Jakub Uchański).

Kogo w czasie elekcji określano...?

Polskich kandydatów do korony w czasie bezkrólewia.

W jakiej kolejności odbywały się sejmy...?

-sejm konwokacyjny -sejm elekcyjny -sejm koronacyjny.

Co zawierały Artykuły henrykowskie...?

Artykuły henrykowskie: - gwarancja trwałości i nienaruszalności ustroju państwa. Pacta conventa: - indywidualna umowa zawierana między szlachtą a nowo wybranym królem.

Jak zakończyło się panowanie Henryka...?

Potajemnie opuścił Polskę w 1574 r. aby po śmierci brata objąć tron we Francji.