Aminokwasy + białka

guroy funkcyjne w aminokwasach

grupa karboksylowa -COOH (właściwości kwasowe); grupa aminowa -NH2 (właściwości zasadowe)

rodzaje aminokwasów

aminokwasy białkowe (łączą się tworząc białka); aminokwasy niebiałkowe (nie wchodzą w skład białek

monomer białek/peptydów

aminokwas białkowy

Jakie wiązanie łączą aminokwasy białkowe

wiązanie peptydowe (powstaje między grupą karboksylową jednego aminokwasu, a grupą aminową drugiego aminokwasu) (Wraz z powstaniem 1 wiązania peptydowe go powstaje jedna cząsteczka H2O)

Peptydy ile zawierają aminokwasów

2-50

Białka (polipeptydy) ile zawierają aminokwasów

powyżej 50

Peptydy – znaczenie biologiczne

Regulują procesy biochemiczne; przenoszą informacje między komórkami

białka – Funkcja strukturalna

Białka strukturalne stanowią mechaniczną podporę komórek i tkanek

kolagen

kolagen - tworzy włókna, np. w ścięgnach i skórze. BIAŁKO STRUKTURALNE

keratyna

Główny składnik m. in włosów i paznokci. BIAŁKO STRUKTURALNE

Białka – funkcje katalityczna

Białka enzymatyczne przyspieszają przebieg reakcji biochemicznych

polimeraza DNA - funkcja

Katalizuje syntezę DNA

wazopresyna - funkcja

PEPTYD - Reguluje gospodarkę wodną organizmu

oksytocyna - funkcja

PEPTYD - Wypływa na pracę układu rozrodczego

białka – Funkcja transportowa

Białka transportujące przenoszą jony lub cząsteczki innych związków i pierwiastków chemicznych

Hemoglobina – funkcja

Przenosi tlen. BIAŁKO TRANSPORTUJĄCE

Transferyna – funkcja

Przenosi żelazo. BIAŁKO TRANSPORTUJĄCE

Białka – funkcja motoryczna

Białka motoryczne są odpowiedzialne za ruch komórek i tkanek

miozyna - funkcja

bierze udział w skurczu Włókien mięśniowych. BIAŁKO MOTORYCZNE

Białka – funkcja zapasowa

Białka zapasowe magazynują jony lub cząsteczki innych związków i pierwiastków chemicznych. Niektóre mogą być źródłem aminokwasów

mioglobina - funkcja

Magazynuje tlen. BIAŁKO ZAPASOWE

Białka – funkcja Sygnałowa

Białka sygnałowe przenoszą informacje pomiędzy komórkami

Insulina – funkcja

Przynosi informacje o poziomie glukozy we krwi. BIAŁKO SYGNAŁOWE

Białka – funkcja Receptorowa

Białka Receptor owe odbierają sygnały i przekazują je do odpowiednich struktur wykonawczych

Białka – funkcja odpornościowa

Przeciwciała (immunoglobuliny) rozpoznają i wiążą antygeny

Białka – funkcja Regulacyjna (2)

1) Czynniki transkrypcyjne wiążą się wizytę DNA i regulują procesy transkrypcji

Albuminy i globuliny – funkcje

Regulują ciśnienie osmotyczne i pH krwi. BIAŁKA RECEPTOROWE

białka włokniste (fiblyralne) - czy rozpuszczają się w wodzie

Nie rozpuszczają się w wodzie

białka kuliste (globularne) - W czym się rozpuszczają

Rozpuszczają się w wodzie lub wodnych roztworach kwasów, zasad i soli

Białka proste

Składają się wyłącznie z aminokwasów

Białka złożone

Są zbudowane z aminokwasów oraz składnika niebiałkowego

Glikoproteiny

Z cukrem – Interferon

Fosforproteiny

Z resztą fosforanową – kazeina

Lipoproteiny

Z tłuszczem – LDL i HDL

Metaloproteiny

Z atomem metalu – Ferrytyna

Hemoproteiny

Z cząsteczką barwnika – Hemoglobina

nukleoproteiny

Z kwasem nukleinowych – białka rybosomów

Białka włókniste (fibrylarne) - funkcje

Funkcja budulcowa – keratyna (skóra, włosy paznokcie)

białka kuliste (globularne) - Aktywność metaboliczna

Są bardzo aktywne metabolicznie, pełnią różne funkcje, np. katalityczną

struktura I-rzędowa białek - opis

Określa kolejność aminokwasów w łańcuchu peptydowym

struktura I-rzędowa białek - rodzaje wiązań

Wiązania peptydowe

struktura II-rzędowa białek - opis

W wskazuje, jaki układ przestrzenny tworzą łańcuchy polipeptydowy: Alfa-Helisa, Beta-harmonijka

struktura II-rzędowa białek - rodzaje wiązań

Wiązania wodorowe

struktura III-rzędowa białek - opis

Powstaje w wyniku pofałdowania łańcucha o strukturze drugorzędowej, określa kształt białka

struktura III-rzędowa białek - rodzaje wiązań

Wiązania wodorowe, oddziaływania elektrostatyczne, oddziaływania hydrofobowe, Mostki dwusiarczkowy, siły van der Waalsa

struktura IV-rzędowa białek - opis

Dotyczy Białek zbudowanych z dwóch lub większej liczby Łańcuchów polipeptydowych

struktura IV-rzędowa białek - rodzaje wiązań

Wiązania wodorowe, Oddziaływania elektrostatyczne, oddziaływania hydrofobowe, Boski dwusiarczkowy, siły van der Waalsa

kształt białka - znaczenie

Kształt białka ściśle związane z pełniona przez nie funkcją

zniszczenie struktury białka - skutek

Powoduje to zniszczenie go kształtu – utrata funkcji tego białka

koalugacja (wysalanie) - Czy jest odwracalna

tak

koagulacja (wysalanie) - na czym polega

Polega na odwodnieniu białka i jego wytrącanie się z roztworu

Pod czego wpływem zachodzi koagulacja (wysalanie)

Pod wpływem działania soli metali lekkich

Denaturacja – czy jest procesem odwracalnym

Jest procesem nieodwracalnym

Na czym polega Denaturacja

Zmienia strukturę przestrzenną białka

Pod czego wpływem zachodzi Denaturacja

Alkohole, sole metali ciężkich, stężony kwas i zasada, wysoka temperatura (powyżej 40 stopni)

Keratynę – grupa Białek

Białka proste

Keratyny – czego są składnikiem

Skóra, włosy, paznokcie

Keratyny – funkcje

Funkcja ochronna – duża odporność na działanie czynników chemicznych i fizycznych

Kolagen – grupa Białek

Białka złożone, glikoproteiny

Kolagen – czego jest składnikiem

Substancji międzykomórkowej tkanek łącznych Budujących, np. skórę, kości, chrząstki

Kolagen – funkcja

Nadaje tkanką wytrzymałość mechaniczną – dużą odporność na rozerwanie

Histony – grupa Białek

Białka proste, Zasadowe o dodatnim ładunku elektrycznym

Histony – gdzie występuje

W jądrze komórkowym

Histony – co tworzą

Wraz z DNA tworzą chromatynę

Fibrynogen – grupa Białek

Białka złożone, glikoproteiny

Fibrynogen czego jest składnikiem

Osocze krwi

fibryna - co ją tworzy

fibrynogen

Czego procesie uczestniczy Fibryna

Procesie krzepnięcia krwi

Mioglobiny – grupa Białek

Białka złożone, hemoproteiny

Mioglobiny – gdzie występuje

Mięśnie

Hemoglobina – grupa Białek

Białka złożone, hemoproteiny

Hemoglobina – gdzie występuje

W erytrocytach

Globuliny – grupa Białek

Białka proste

Globuliny – co do nich należy i ich funkcja

Przeciwciała występujące w osoczu krwi – biorą udział w procesach odpornościowych organizmu

Albuminy – grupa Białek

Białka proste

Albuminy – funkcja

Regulują ciśnienie osmotyczne i pH krwi