kierunek filozoficzny, który za podstawę poznania świata i człowieka uważa rozum. Według racjonalizmu tylko to, co sprawdzalne rozumowo, jest prawdziwe.
pogląd uznający, że Bóg stworzył świat i reguły nim rządzące. Wegług deistów Bóg po stworzeniu świata przestał w niego ingerować. Bóg porównywany jest do zegarmistrza, który nakręcił świat i pozostawił go samemu sobie.
kierunek filozoficzny uznający za podstawę poznania świata i człowieka metody doświadczalne (prawdziwe jest tylko to co można eksperymentalnie udowodnić)
kierunek umysłowy i literacki 18w. Stawiał człowieka i uczucia w centrum zainteresowania. Metody poznawania świata; empiryzm, sensualizm. Typowe działo powinno mówić o uczuciach i psychice człowieka.
Klasycyzm - francja _ Wolter, Denis Diderot Polska _ Ignacy Krasicki, Adam Naruszewicz
kierunek sztuki w 18w. który podstawy ideologiczne czerpie z racjonalizmu, nawiązuje do wzorców antycznych, wprowadza ład, spokój, harmonię i zgodność z normami