Pytanie  |
Odpowiedź |
|
rozpocznij naukę
|
|
Dwie (lub więcej) substancji czystych zmieszanych ze sobą w dowolnym stosunku Substancje czyste to pierwiastki i związki chemiczne
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Układ składający się z dwu faz: fazy rozpraszającej i fazy rozproszonej Faza rozpraszająca to rozpuszczalnik. Faza rozproszona to substancja rozproszona.
|
|
|
Na zdjęciu widać trzy fazy rozpocznij naukę
|
|
Jednolita część mieszaniny. Jest oddzielona od pozostałych części wyraźną powierzchnią
|
|
|
Substancje mogą jeden. dwa lub więcej składników rozpocznij naukę
|
|
Substancja o określonym składzie i właściwościach chemicznych
|
|
|
Mieszanina jednoskładnikowa trójfazowa rozpocznij naukę
|
|
Trzy fazy: ciecz, ciało stałe, gaz
|
|
|
Typy mieszanin w zależności od wielkości cząsteczki substancji rozproszonej rozpocznij naukę
|
|
1. roztwór rzeczywisty 2. zawiesina 3. koloid Gdy cząsteczki substancji rozproszonej są bardzo małe powtaje roztwór rzeczywisty (1). Gdy cząsteczki są większe powstaje koloid (3), gdy jeszcze większe powstaje zawiesina. (2).
|
|
|
Jak możemy odróżnić koloidy (b) od zawiesin? (c) rozpocznij naukę
|
|
1. Zawiesiny można rozdzielić przez sączenie. Koloidy - nie. 2. Zawiesiny ulegają sedymentacji. Kololoidy - nie
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Gdy światło przechodzi przez koloid, światło rozprasza się. Pojawia się smuga światła.
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Mieszaniny dzielimy na 1. jednorodne (homogeniczne) i 2. niejednorodne (heterogeniczne).
|
|
|
Co to są mieszaniny jednorodne (homogeniczne) Mieszaniny jednorodne np. powietrze, woda mineralna rozpocznij naukę
|
|
Poszczególnych składników nie można rozróżnić gołym okiem, ani za pomocą mikroskopu. Mieszanina homogeniczna składa się z jednej fazy
|
|
|
Co to jest mieszanina niejednorodna? rozpocznij naukę
|
|
Składniki można odróżnić wzrokiem. Mieszanina heterogeniczna składa się z dwóch faz lub więcej
|
|
|
Metody rozdzielania mieszanin jednorodnych rozpocznij naukę
|
|
1. odparowywanie rozpuszczalnika (np. wody), 2. destylacja, 3. krystalizacja, 4. chromatografia.
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Mieszaninę ciała stałego i cieczy ogrzewa się, aby ciecz wyparowała. Pozostaje ciało stałe Tą metodę stosujemy w tężniach solankowych
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Składniki mieszaniny różnią się temperaturą wrzenia. Składniki mieszaniny podgrzewa się i zamienia w parę. Następnie ochładza się i ponownie zamienia w ciecz. Tą metodę stosujemy w rafineriach
|
|
|
W zlewce znajduje się siarczan miedzi rozpuszczony w wodzie. Wkładamy do zlewki szklany pręcik. Temperatura 50°C. Gdy roztwór stygnie, tworzą się, kryształki. rozpocznij naukę
|
|
Gdy roztwór stygnie, spada rozpuszczalność substancji w wodzie. Tworzą się kryształy. W ten sposob oddzielają się od roztworu Krystalizację stosuje się w przemyśle cukrowniczym
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Różne składniki mieszaniny poruszają się z różną prędkością. W ten sposób oddzielają się od siebie
|
|
|
Metody rozdzielania mieszanin niejednorodnych rozpocznij naukę
|
|
1. sedymentacja, 2. dekantacja, 3. sączenie, 4. rozdzielanie mechaniczne (np. za pomocą magnesu, wirowanie). 5. rozdzielanie za pomocą rozdzielacza.
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Ciało stałe opada na dno naczynia pod wpływem siły ciężkości, np. piasek rozpuszczony w wodzie.
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Aby oddzielić ciało stałe od cieczy, zlewamy ciecz znad osadu.
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Substancje stałe zostają zatrzymane na sicie, sączku lub filtrze.
|
|
|
Rozdzielanie za pomocą magnesu rozpocznij naukę
|
|
Mieszanina siarki z opiłkami żelaza. Wykorzystujemy właściwości magnetyczne żelaza.
|
|
|
Rozdzielanie za pomocą rozdzielacza rozpocznij naukę
|
|
Składniki różnią się gęstością i mają granicę pomiędzy fazami, no. woda z olejem. Stosujemy urządzenie zwane rozdzielaczem. Kazdą fazę zlewamy do osobnego naczynia.
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
1. piany 2. emulsje 3. zole
|
|
|
Kosmetyki są często emulsjami rozpocznij naukę
|
|
Emulsja to połączenie dwóch niemieszających się cieczy, np. wody i oleju Emulgator łączy obie ciecze i utrwala emulsję
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Emulsje są nietrwałe. Substancja, która utrwala emulsje to emulgator. Lecytyna - emulgator w słodyczach Emulgator składa się z części hydrofilowej (lubiącej wodę) i hydrofobowej (nielubiącej wody). Mydło jest emulgatorem.
|
|
|
Dlaczego olej nie rozpuszcza się w wodzie? rozpocznij naukę
|
|
Cząsteczki oleju nie mogą pokonać napięcia powierzchniowego wody Napięcie powierzchniowe powoduje, że ciecze mają kształt kropli
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
1. olej/ woda (np. krem nawilżający, mleko) 2. woda/olej (np. majonez, krem natlłuszczający)
|
|
|
Mydła to sole kwasów tłuszczowych. Mydła mają część hydrofobową (rozpuszczalną w tłuszczach) i część hydrofilową (rozpuszczalną w wodzie) rozpocznij naukę
|
|
Mydła sodowe i potasowe. Mydła sodowe są białe i twarde. Są to mydła toaletowe. Mydła potasowe są szare i miękkie. Używane są do prania
|
|
|
Jak można otrzymać mydła? rozpocznij naukę
|
|
1. Reakcja zobojętniania kwasu tłuszczowego z wodorotlenkiem. 2. Zmydlanie tłuszczu (tłuszcz + wodorotlenek -> mydło + glicerol)
|
|
|
Mechanizm usuwania brudu (mycia i prania) Mydła obniżają napięcie powierzchniowe rozpocznij naukę
|
|
1. Mydło zmniejsza napięcie powierzchniowe wody. 2. Część hydrofobowa mydła (ogon) wnika w tłusty brud. Część hydrofilowa mydła (główka) jest „widoczna” dla wody. 3. Pod wpływem tarcia brud odrywa się od skóry, Woda dostaje się pod brud. 4. Brud otoczony przez mydło pływa w cieczy. Piana (pęcherzyk powietrza) unosi brud na powierzchnię
|
|
|
Jak twardość wody wpływa na właściwości mydła.? Woda twarda zawiera dużo jonów wapnia Ca++ i magnezu. Mg++ rozpocznij naukę
|
|
Mydło mniej się pieni w wodzie twardej (traci aktywność) Mydło reaguje z jonami wapnia i magnezu. Powstaje osad. Im twrdsza woda, tym więcej trzeba użyć mydła.
|
|
|
Jak możemy zmiękczyć wodę rozpocznij naukę
|
|
1. gotowanie 2. dodanie środków zmiękczających 3. przepuszczanie wody przez wymieniacze jonowe Wymieniacze jonowe wymieniają jony magnezu i wapnia na jony sodu.
|
|
|
