historia

Etapy prehistorii

paleolit, mezolit, neolit, eneolit/chalkolit, epoka brązu, epoka żelaza

homo sapiens

człowiek myślący

epoka neolitu

nowego kamienia, rewolucja neolityczna.

rewolucja neolityczna

Zmiana trybu życia z koczowniczego na osiadły, hodowla zwierząt, uprawa roślin, stałe osady, rzemiosło i metalurgia

epoka brązu, narzędzia

IV pierwsze metalowe narzędzia, koło garncarskie, posiedli umiejętność sporządzania przedmiotów z brązu

cechy pierwszych państw

powstają w dorzeczu rzek, systemy irygacyjne, pismo, początki religii

cywilizacja

poziom rozwoju osiągnięty przez społeczeństwo w danej epoce ze szczególnym uwzględnieniem poziomu kultury materialnej

sieć irygacyjna

system kanałów doprowadzających wodę do upraw

monarchia despotyczna

forma ustroju w którym władza należała całkowicie i niepodzielnie do monarchii

hieroglify

pismo egipskie

faraon

rządził egiptem

kapłani

byli związani z bóstwem i świątynią, ich wiedza budziła podziw, obliczali datę wylewu Nilu i zaćmienia słońca

urzędnicy

nadzorowali budowę i naprawy kanałów, wskazywali wielkość i rodzaj upraw zbierali podatki od chłopów i rzemieślników

osiągnięcia mezopotamii

pismo klinowe pismo ideograficzne pierwsze epoce system miar i wag zegar słoneczny potęgowanie i pierwiastkowanieastrologia, astronomia, Kodeks Hammurabiego, system irygacyjny, wypalana cegła, ziggurat, brama Bogini Isztar, wiszące ogrody Semiramidy

politeizm

wiara w wielu bogów

RE

pan wszechświata nieba i słońca

IZYDA

bogini miłości nieba i czarów

OZYRYS

bóg śmierci i odrodzonego życia

HORUS

bóg nieba i opiekun faraonów

SET

opiekunem pustyni szlaków karawan dalekich wypraw

MUMIFIKACJA

balsamowanie zwłok, zapobiegało rozkładowi

piramidy

grobowce faraonów

świątynie egipskie

były zamieszkiwane przez bogów

Księga Umarłych

zbiór modlitw i zaklęć wkładany do grobu zmarłego

judaizm

religia żydów

Izrael(Jakub)

Ruben Symeon Juda Lewi Dan Nwftali Gad Aser Issachar Zabulon Józef Beniamin

palestyna (Ziemia Kanaan)

mieszkali tam potomkowie Izraela

dekalog

zbiór 10 przykazań

biblia (5 ksiąg to tora)

święta księga Izraelitów

Talmund

zbiór komentarzy do tory

synagogi

domy modlitwy

Arka przymierza

umieszczono tam dekalog

zajęcia mieszkańców starożytnego Izraela

rolnictwo, handel, rybołówstwo, handel

jahwe

wyznawali wiarę w jednego boga

teokracja

jest to ustrój w którym władzę sprawują kapłani kierując sie zasadami religii

niewola babilońska

zburzenie założonego przez Salomona świątyni uprowadzenie wielu tysięcy Żydów

ok. 3500p.n.e

cywilizacja sumerów

III tyś p.n.e

zjednoczenie górnego i dolnego egiptu

XVIII w.p.n.e

panowanie Hammurabiego w Babilonii

XIII w p.n.e

ukształtowanie się judaizmu

ok. 970 - ok. 930 p.n.e

panowanie Salomona w Izraelu

587-538 p.n.e

niewola babilońska ludu żydowskiego