historia

pryderyj 1 hohenzollern tytul krolewski

1701

panowanie augusta 2

1697 1733

wielka wojna północna

rozoczal sie w 1700 r treal ponad 20 lat

zawiazanie konfederacja warszawska i ogloszenie detronizacji sasa

1704

august 2 zawiera z krolem wszecji pokoj w altranstadt i zrzeka sie polskiej korony na rzecz leszczynskiego

1706 r

tumult toruński

w 1724 w toruniu w ktirym dominiwali luteranie doszlo do przeychanek pomiedzy protestantami i ucznuanu kolegium jezuitow

bitwa pod połtawą

1709

kknfederacja tarnogrodzka

1715

pokoj w nystad

1721

traktat loewenwolda

1732

smuerc augsta 2 micnego

1733

panowanie augusta 3

1733-1763

stanislaw konarski zalozyceil collegium nobilim w

1740r

sejm niemy

1717

stanuslaw ponuatowski zostal wybrany jako krol w

1764r

szkola rycerskaotwarta w warszawie

1765

uchwalenie praw kardynalnych

1767-1768

konfederacja barska

1768

1 rozbior rzeczypospolitej

1772r

masakra w humani

1768

traktaty rozbiorowe podpisano

5 sierpnia 1772r

sejm rozbiorowy

1773-1775

ustanowienie rady nieustajacej

1775

otwarcie biblioteki zaluskich

1747

rozwiazanie zakonu jezuitow

1773

utworzenie komisji edukacji narodowej

1773

powilano do zycia towarzystwo ksiag elementarnych

1775

zalozenie przez krola teatru narodowego

1765

obrady sejmu zwolanego za zgoda katarzyny 2 rizpoczely sie

6 pazdziernika 1788r

uchwala o powiekszenie wojska

1788

zlikwidowano rade nieustajaca

1789

nalozenie podatku bezpisredniego na szlachte i duchoweinstwo

1789

przejeli ustawe o sejmikach w

1791 w marcu

uchwalono prawo o miastach krolewskich

18 kwietnia 1791

pierwsaa pilska konstytucja

3maja 1791

konfederanvja targowicka

IV 1792-IX 1793

wojna w obronie konstytucji 3 maja

V-VII 1792

2 rozbior rzeczypospolitej

I 1793

rosja i prusy podpisaly niwy uklad rozbiorowy

23 styczen 1793

bitwa pod racławicami

IV 1794

powstanie kosciuszkowskie

III-XI 1794

wydanie uniwersytetu polanieckiego

V 1794 r

bitwa pod maciejowicami

X 1794

uklad rozbiorowy pomiedzy rosja i austria

I 1795

sbdykacja stanislawa augusta poniatowskiego

XI 1795 r

przystapienie prus do ukladu rozbiorowego

X 1795

utworzenie legionow polskich we wloszech

1797

utworzenie legi naddunajskiej

1799

wyslanie polskich oddzialow na santo domingo

1802

przejscie legionistow ma sluzbe krola neapolu

1806

powstanie ksiestwa warszawskiego

1807

szarza polskich szwolezerow pod somosierra

1808

powiekszenie ksiestwa warszawskiego

1809

ogloszenie powstania krolestwa poslkeugo

1812

zajecie ksiestwa warszawskiego przez rosjan

1813

katarzyna 2

pzrejela wladze pozbywajac sie swojego malzonka piotra 3 cara. prowadzila ekspansywna polityke jej efekty to no rozbiory rzeczypospolitej

august 2 mocny

elektor saski i krol polski rozpoczal panowania w saksoni a trzy lata pozniej siegnal po poslka korone przeszedl z luteranizmu na katolizm aby objac polaki tron

stanislaw leszczynski

krol polski w latach 1704-1709 i 1733-1736 ksiaze lotyaryngu i baru wywodzil seu z magnateru wielkopolskiej piastowal urzad wojewody poznanskeigo zostal obrany na krola podczas kontrolowanej pzrez szwedow elekcji odniosl zwyciestwo na polku elekcyjnym

august 3 sas

elektor saski krol polski przygotowany przez augusta 2 do rzadzenia w obu panstwach ostattecznie polska korone uzyskal dzieku rosyjskeij armi i poparciu austri staral sie rzadzic by nie piglebic kryzysu i nie doposcic interwencji innych micarstw-nieudolny

stanislaw konarski

zalozyl collegium nibillim zapoznal sie z ideami oswiecenia i niwiczesnymi pogladami na temat wdukacji podczas podrozy na zachod europy w efekcie opracowal zupelnie nowy program nauczania kluczowa role odgrywaly nauki scisle i przyrodnicze histroia etyka

stanislaw august ponaitowski

ostatni polski monarcha wywodzil sie z rodziny szlacheckiej spokrewnionej z czartoryskim. wyjechal w podroz po europie i przekonal sie o zpoznieniu rzeczypospolitej korone uzyskal dzieki decyzji katarzyny 2 i wsparciu jej wojsk

co zorbil stanislaw august poniatowski przyczynil sie dobupdku rzeczypospolitej

wdrozyl szereg reform by zmodernizowac panstwo przyczynil do uchwalenia konstytucji 3 maja choc ostatecznie zmuszony byl przylaczyc sie do konfederacji targowickiej a po 3 rozbiorze zrzekl sie korony jest krytykowa wladca niestaly w decyzjach

mikolaj repin

rosyjski ambasador celowo podrzegal konflikt jego dzialania spowodowaly ze konfederanci radomscy wystapili do katarzyny 2 ktorra wspierala prawoslawnych w rzeczypospolitej z prosba o zapewnienie jienaruszalnosci zasad ustroju panstwa

adam poniński

wybrani go na marszalka sejmu ktory byl stronnikiem rosji

konfederacja barska na jej czele staneli

jozef pulaski i michal krasinski

biskupi jozef i andrzej załuski

zalozenie pierwszej polskiej biblioteki publucznej bogete zbiory: ulatwialy tworzenie rozpraw na temat histori przyciagaly pisarzy i artystow dzieki czemu ozywieniu ulegala dzialanosc naukowa i kulturalne

stanislaw august

ufundowal w warszawie szkole rycerska ktora miala ksztalcic oficerow u urzednikow

stanislaw staszic

ksiadz oraz dzialacz polityczny walczyl o zachowanie jiepodleglosci rzeczypospolitej i wprowadzenie reform ustrojowych swoje przestrogi przedstawil w dziele przestrogi dla polski

adam naruszewicz

podstawy nowoczesnych badan historycznych opartych na analizie zrodel u odrzuceniu watkow legendarnych stworzyla adam naruszewicz

adam natuczewicz

jezuita biskup senator nadwirny historyk i poeta do zakonu wtsapil w wieku 15 lat rozpoczal wpsolprace z krolem stanislawem augustem redaktor pisma zabawy orzyjemne inpozyteczne publikowano tam dziela uczestnikow obiadow czwartkowych wydal szesc tomow his

jakub fontany i dominik merlin

prace na zamku prowafzono pod ich kierunkiem ten istatni mial roniez duzy wplyw na ksztalt prywatnej rezydencji minarchy czyli lazeinek krolewskich

marcello bacciarelli

twirzyl porttety na zamowienie krola iraz serie malowidel zdobiacych wnetrza zamku krolewskiego ktore przedstawialy polskich monarchow i sceny z hisyroi panstwa

bernardo bellotto zwany canalettem

znany glownie z seri 30 glownych obrazow na ktorych ukazal najwazniejsze ulice place i budowle warszawy oraz codziennosc jej mieszkancow

jan piotr norblin

francuski rysownik malarz twirzyl sceny rodzajowe i historyczne wykonal szereg szkicow i ibrazow ukazujacych m in brady sejmu wielkiego i epizody z powtsania kosciuszkowskeigo

ingacy krasicki

biskup pisarz i poeta ktory w swoich satyrach oraz bajkach wyszydzal dawne przesady i potepial przywary duchowienstwa

franciszek bohomolec

pedagog i komediopisarz

stanislaw trembecki

tworca panegirykow na czesc krola oraz pormatow wychwalajacych jego dzialania

wojviech boguslawski

dykremtor teatru narodowego

franciszek karpinski

nurt sentymentalizm autor sielanek piesni rigijnych u koled

stanislaw malachowski

marszaek sejmu wielkiego byl zwolennikiem reform ustrojowych i doswiadczonym politykiem w trakcie obrad sejmu wielkiego zaangazowal sie w prace nad nowa konstytucja

hugo kollataj

duchowny pisarz publicysta oswiceniowy polityk jeden z wplywowych uczestnikow sejmu wielkeigo studiowal w krakowie wiedniu i przymie uczestniczyl w dzialanach komisji edukacji narodowej oraz towarzystwa do ksiag elementarnych jeden autor konstytucji 3maj

stanislaw szczesny potocki

wojewoda ruski jeden z najbogatszych magantow przeciwnik zmainnustrojowych po stronei rosji

seweryn rzewuski

heyman polny koronny dlugo uchodzil za wzro cmoe z czasen stal sie zacietym przeciwnikiem wszelkich prob oslabienia wladzy hetmanow

franciszek ksawery braniecki

hetman wielki koronny bronil szerokich uprawnien hetmanow reprezentowal poglady prorosyjskie za co zostal sowicie wynagrodzony pzrez katarzyne 2

tadeusz kosciuszko

uczestnik wojny o niepodleglosc stanow zjednoczonych pochodzil ze sredniej slzachty ukonczyl szkoel rycerska w trakcie wojny o niepodleglosc stanow zjednoczonych okazla sie zdolnym inzynierem i uzyskal stopien generala brygady powrocil do rzeczypospolitej

tafeusz kosciuszkk

w trakcie owiny z rosja dowodzil czescia wojsk koronnych nie przegral zadnej bitwy a za udzial w zwyciestwie pod zielencami zostal odznaczony orderem virtuti militari naczelnik powstania ktore od jego nazwiska nazwano kosciuszkowskim

tekst zrodlowy zaczynajacy sie od postepowank z korona polska jak z mocarstwami

francuscy dyplomaci o rzeczypospolitej

tekst zrodlowy zaczyanjacy sie od dwor wiedenski uwaza te nabytki za trwale

depesza fryderyka 2 do petersburga

tejst zrodlowy zaczyna sie od motalnej nauki poreka jest historia krajowa te kazdy obywatel najpierwej

stanislaw staszic o nauce histori

tekst zrodlowy zaczyna sie od w imie bogu w trojcy swietej jedynego stanislaw august z bozej laski i wili narodu

preambuła konstytucji 3 maja

tekst zaczynajacy sie od my stanisla august z bozej laski i krol polski wielki ksiaze litewski nie szukajac w caigau krolowania naszego

akt abdykacji stanislawa augusta

poczatki panowania stanislawa augusta

wspierany pzrez katarzyne 2 wybor wynikal z dwoch czynnikow poniatowski jako piast wywodzacy sie z malo znaczacego rodu byl calkowicie zalezny od cesarzowej i wladczyni dobrze go znala poniewaz laczyl ich wczesniej romans w 1764 zostal wybrany krolem

stanisla ponaitowski i jego reformy

powolano gabinet rzadowy ktory zajmowal sie dyplomacja i armia otworzono mennice panstwowa zaczeto zakladac manufaktury i pierwsze spolki aktycyjne rozbudowano sieci polaczen pocztowych w celu poprawy komunikacji

sprawa dysydentow

innowiercow protestantow i prawoslawnych ich prawa polityczne i wyznaniowe zostaly znacznie ograniczone w czasach saskich niekatolikom zakazano wowczas udzialu w sejmach i wznoszenia swiatyn

ogolne informacje na temat panowania stanislawa augusta ponaitowskiego

ostatni krol polski zwolennik reform i oswiecenia zwolal sejm czyeroletni sejm walny nie obowiazuwalo liberum veto decyzje pidejmowano wiekszoscia glosow

protektorat

panstwo zalezne od innego potezneijszego panstwa

sejm konwokacyjny

1764 przygotowywal wybor krola

sejm delegacyjny

utworzenie KEN utworzenie pierwszego ministerstwa oswiaty w europie

ostatnai elekcja sejm konwokacyjny

sejm konwokacyjny mial za zadanie przygotowanie sejmu elekcyjnego jego uczestnicy zawiazali konfederacje dzieki czemu obradowal sejm skonfederowany

konfederacja barska

pod haslami obrony wolnosci i wiary katolickiej zawiazano konfederacje barska na ktorej czele staneli jozef pulaski i michal krasinski. zbrojny zwiazek szlachty przeciwko krolowi i rosji cel obrona wiary szlacheckiej pokonana pzrez wojska rosyjskie

1 rozbior polski

dokonaly go rosja prusy i austria polska stracila ok 30% terytorium i 4,5 ml ludnosci brak skutecznej obrony panstwo oslabione politycznie i militarnie

sejm wielki

innaczej sejm czteroletni glowne reformy zwiekszenie armi likwidacja rudy nieustajacej przygotowal uchwalenie konstytucji 3 maja

konstytucja 3 maj

pierwsza w europie druga na swiecie znosila wolna elekcje liberum veto wprowadzala monarche dziedziczna i rojpodzial wladzy poparta przez krola i reforamtorow

targowica

konfedernacja targowicka zwiazek magnatow przeciwnych reformom z pomica rosji obalili oni konstytucje 3 maja

2 rozbior polski

polska traci kolenej ziemie na rzecz rosji i prus zredukowano luczbe obywateli oslabiono gospodarczo kraj

powstanie kosciuszkowskie

dowodca tadeusz kosciuszko cel obrona neipodleglosci polski reforma spoleczna znane wydarzenia przysiega na rynku w karkowie zywciestwo pod raclawicami upodalo po klesce pod maciejowicami i rzezi pragi

czays saskie

panowanie krolow z dynatsi wettynow august 2 mocny i august 3 sas slabe rzady korupcja brak reform traktat trzech czarnych orlow 1732 tajne porozumienie rosji austri i prus by nie doposcic do wzmocnienie polski