HISTORIA PRAWA POLSKIEGO

 0    150 fiszek    maksymluka
ściągnij mp3 drukuj graj sprawdź się
 
Pytanie język polski Odpowiedź język polski
"Kto kradnie z komory władcy, ten płaci karę 70 grzywien."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Księga Elbląska
Jeśli umrze rycerz, który ma jednego syna albo dwóch albo [jeszcze] więcej, oni przejmują jego dziedzictwo, [ale] w majątku muszą zostawić swoją matkę z taką władzą, z jaką była dotąd, dopóki chce ona pozostać bez [drugiego] męża.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Księga Elbląska
Jeśli ktoś przyjdzie przed swojego sędziego i skarży na kogoś, kto przy tym nie jest obecny, [wówczas] pyta go sędzia, czy chciałby go pozwać. Jeśli ów mówi, że chętnie chciałby go pozwać, wówczas sędzia nakazuje komornikowi, aby go zapozwał.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Księga Elbląska
Także należy wiedzieć, że polski sędzia nie zwykł mieć ławników.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Księga Elbląska
Wszakże jeśli widzi koło siebie w czasie sądu ludzi zdatnych, zaprasza ich do siebie i przedstawia im sprawę.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Księga Elbląska
Jeśli wszelako jakiś człowiek zostanie oskarżony i sędzia nakazuje mu odpowiadać, a ów mówi, że jest niewinny, to sędzia pyta go, czy ma świadków.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Księga Elbląska
Jeśli wtedy on mówi, że ich mieć nie może, a sędzia chce skończyć sprawę w tym samym dniu, to postanawia, że należy go rzucić do wody.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Księga Elbląska
Jeśli wtedy on mówi, że ich mieć nie może, a sędzia chce skończyć sprawę w tym samym dniu, to postanawia, że należy go rzucić do wody.
jaki średniowieczny środek przedstawia powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Próba Zimnej Wody
Jeśli natomiast on nie tonie, ale utrzymuje się na wodzie, to zostaje on pokonany w sprawie, o którą został obwiniony.
jaki średniowieczny środek przedstawia powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Próba Zimnej Wody
Np. Próba żelaza, Próba gorącej wody itp.
czego przykładami są powyższe środki?
rozpocznij naukę
Ordalia
(sąd boży)
"Kiedy jest sprawa przeciwko żydowi, nie może przeciw niemu świadczyć chrześcijanin sam, lecz razem z innym żydem."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Kiedy chrześcijanin pozywa na żyda o zastaw, żyd zaś utrzymuje, że żadnego nie wziął, wtedy żyd przysięgą się uwolni."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Kiedy chrześcijanin utrzymuje, że na zastaw od żyda mniej pieniędzy otrzymał, aniżeli żyd teraz żąda, żyd przysięgą dowód złoży."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Żydzi w sporach swoich (tj. między sobą) wyłączeni są spod sądów miejskich; zostają pod opieką króla lub wojewody."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Za zranienie żyda, słuszna kara i koszta kuracji."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Za zabicie żyda słuszna kara i konfiskata majątku."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Za uderzenie żyda kara zwyczajna w kraju."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
Kto przetłumaczył statuty Kazimierza Wielkiego na język polski?
rozpocznij naukę
Świętosław z Wojcieszyna
„Franczek pozyczyl Pyotrowy klod trzydzyesczy pszenicze a gdyż iego cząstokrocz vpomynal ffranek, aby mu wroczyl, a gdy gy pozwal, pyotr spytal ffranczka, yako dawno yest, yakosmy pozyczyl? Który rzekl. Trzy lyata.”
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Statut Wiślicki (Małopolski)
Kazimierz Wielki
„Iż się sprawa między ludźmi około wybicia gwałtownego z imienia bardzo zabiegła i zagęściła iż nieprawy prawego, winny niewinnego z imienia ściskając pozywa..."
z jakego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Konstytucja Sejmowa
"Aby przez nieznajomość nowej ustawy nikt nie uważał się za oszukanego,(...) żeby nikt nie był zobowiązany do przestrzegania nowej ustawy, jeśli uprzednio nie zostanie ona urzędowo ogłoszona"
z jakego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Konstytucja Sejmowa w Radomiu
1505 r.
"(...) szlachetny N. z N., (...) zeznał, że czcigodnym mężom N. i N. etc. mansjonarzom kościoła (...) dwanaście grzywien pieniędzy czynszu rocznego za trzysta grzywien pieniędzy (...) wieczyście, jednak z mocą odkupu, czyli "na wyderkaw", sprzedał"
z jakego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Formula Processus
1523 r.
„Podejrzani ludzie o których sława jaka zła jest, mogą być imani, i do więzienia dawani. Ale pierwej niźliby mieli być męczeni, ma być dostateczne wywiadowanie czyniono."
jaki instrument prawa inkwizycyjnego opisuje powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Fama Publica
osławienie publiczne
"A sędziowie maią sądzić trzeźwo będąc, nie iedząc ani pijąc sądy odprawować. Ma też być sędzia mądry, uczony, biegły y sprawiedliwy (...)”
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
"Postępek Sądów Około Karania Na Gardle"
Bartłomiej Groicki
"Ponieważ się do tego nie chcą przyznać, przeto według uznania i z wielu sentencyi chcąc się z niej prawdy dowiedzieć z dekretu skazana jest taz Elżbieta Sieczconka na tortory"
jaki instrument prawa inkwizycyjnego opisuje powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Decretum ad Tortoris
skierowanie na tortury
Ile wynosił wiek do minimalnej zdolności prawnej u dziewcząt?
rozpocznij naukę
12 lat według prawa kanonicznego
Ile wynosił wiek do minimalnej zdolności prawnej chłopców?
rozpocznij naukę
15 lat według prawa kanonicznego
Do którego roku życia mężczyźni nie mogli obracać majątkiem bez zgody ojca?
rozpocznij naukę
24 lata
Ile majątku dziedziczyła córka?
rozpocznij naukę
1/4 majątku
Jakie kobiety zyskiwały pełną zdolność prawną?
rozpocznij naukę
Tylko wdowy
Co przekazywał ojciec panny młodej w trakcie zmówin?
rozpocznij naukę
Różdżkę
Znakiem tego był obyczaj przenoszenia panny młodej przez próg domu weselnego lub małżeńskiego
rozpocznij naukę
Zdawiny
Jaki stopień komputacji kanonicznej uniemożliwiał małżeństwo?
rozpocznij naukę
w linii bocznej 7 stopień, później 4 stopień
zawsze w linii prostej
Jaki był minimalny wiek do zawarcia małżeństwa?
rozpocznij naukę
12 lat kobiet, 15 lat mężczyzn
Jaki stopień pokrewieństwa łączy twoją córkę z córką kuzyna?
w komputacji kanonicznej
rozpocznij naukę
3 stopień pokrewieństwa
Jaki stopień pokrewieństwa łączy twoją córkę z córką kuzyna?
wedle prawa rzymskiego
rozpocznij naukę
6 stopień pokrewieństwa
Jak się liczy stopnie pokrewieństwa w komputacji rzymskiej?
rozpocznij naukę
Liczba urodzeń z obu stron
Jak się liczy stopnie pokrewieństwa w komputacji kanonicznej?
rozpocznij naukę
Liczba urodzeń z jednej strony
Który akt unormował opiekę testamentową w prawie ziemskim?
rozpocznij naukę
Statut Warcki
1423 r.
Czy kobiecie przysługiwało prawo adopcji?
rozpocznij naukę
Tak, ale za zgodą krewnych
"Sieroctwu dzieci pod państwem naszym doradzić łaskawie żądając [tj. chcąc], jeż [tj. której] niegdy przez oćce do lat roztropności nie będąc wychowane, z przygody śmierci ostają"
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
rozpocznij naukę
Statut Warcki
1423 r.
Z łac. Korona Królestwa Polskiego. Okres między 1320-1370 r. Kiedy Władysław Łokietek był koronowany ma króla polski po rozbiciu dzielnicowym.
rozpocznij naukę
CORONA REGNI POLONIAE
Wszystkie czynniki, które wpływają na kształt norm prawnych
rozpocznij naukę
ŹRÓDŁA PRAWA W ZNACZENIU MATERIALNYM
Skąd się wzięło prawo; formy wyrażania woli prawodawcy np: - Zwyczaj (prawo zwyczajowe),
rozpocznij naukę
ŹRÓDŁA PRAWA W ZNACZENIU FORMALNYM
Z łac. Źródła powstania prawa
rozpocznij naukę
FONTES IURIS ORIUNDI
Z łac. Źródła poznania prawa
rozpocznij naukę
FONTES IURIS COGNOSCENDI
Czynniki, które powodują, że prawo w ogóle powstaje i ma taką treść, a nie inną.
rozpocznij naukę
ŹRÓDŁA POWSTANIA PRAWA
Wszelkie materiały, które dają możliwość poznania prawa stosowanego w określonym czasie, na danym terytorium (np. Księga Henrykowska)
rozpocznij naukę
ŹRÓDŁA POZNANIA PRAWA
Normy prawne ukształtowane przez długotrwałe stosowanie zwyczajów (usus) i przekonanie o jego mocy prawnej (opinio iuris) Np. Normy prawa politycznego powstawały w następstwie powtarzalnych zachowań
rozpocznij naukę
PRAWO ZWYCZAJOWE
To prawo stanowione przez np. - Władcę: przywileje, statuty, edykty, dekrety, ordynacje - Parlament: statuty, konstytucje (ustawy), uchwały
rozpocznij naukę
PRAWO STANOWIONE
Pisma uczonych prawników
rozpocznij naukę
JURYSPRUDENCJA
Dzieło narracyjne - opisano w niej historię nabycia przez klasztor NMP (opat Piotr) w Henrykowie poszczególnych nieruchomości składających się na majątek klasztorny.
rozpocznij naukę
KSIĘGA HENRYKOWSKA
1259-1310
Niemiecka kronika biskupa Merseburga. Opisuje czasy Mieszka I i Bolesława Chrobrego, organizację państwa i stosunki polsko-niemieckie.
rozpocznij naukę
KRONIKA THIETMARA
Kronika napisana na dworze Bolesława Krzywoustego. Pierwsza kronika polska. Pisana w łacinie, w formie literackiej.
rozpocznij naukę
KRONIKA GALLA ANONIMA
Kronika w formie dialogu (uczeń-mistrz), pisana po łacinie. Opisuje historie Piastów (od króla Kraka, Popiela, aż do czasów Bolesława Krzywoustego)
rozpocznij naukę
KRONIKA WINCENTEGO KADŁUBKA
Tekst opisujący życie, dokonania i cuda świętych.Np. Żywoty Św. Stanisława i św. Wojciecha
rozpocznij naukę
HAGIOGRAFIA
Najstarszy zachowany spis polskiego prawa zwyczajowego.
rozpocznij naukę
KSIĘGA ELBLĄSKA
ok. 1253-1320
Rękopis znaleziony w 1825 r. Przez aptekarza Ferdynanda Neumanna w Elblągu. To zbiór kilku różnych tekstów, a nie jedno dzieło. Zawierał: - Prawo lubeckie - Prawo Prusów - Księgę Elbląską - Słowniczek niemiecko-pruski
rozpocznij naukę
KODEKS NEUMANNA
Zawarta w Księdze Elbląskiej zasada według której człowiek podlegał prawo swojej wspólnoty etnicznej/stanowej, nawet jeśli mieszkał na obcym terytorium. Krzyżacy spisali więc prawo polskie aby móc sądzić Polaków zamieszkujących tereny Zakonu.
rozpocznij naukę
ZASADA OSOBOWOŚCI PRAWA
Środek dowodowy w średniowiecznym procesie, szczególnie karnym. Opierał się na wierze, że Bóg wskaże winnego lub niewinnego przez wynik próby.
rozpocznij naukę
ORDALIA
Najstarsze znane akty stanowienia prawa w Polsce, wydawane przez polskich władców. Wydawano je z przeróżnych motywów:
rozpocznij naukę
PRZYWILEJE
Przywileje wydawane przez władców polskich na rzecz istniejących lub nowo zakładanych osad miejskich albo wsi, gwarantujące im autonomię i wolności od ciężarów fiskalnych oraz zezwalające na posługiwanie się w stosunkach wewnętrznych prawem niemieckim.
rozpocznij naukę
PRZYWILEJE LOKACYJNE
Szczegółowy, szerokie stosowanie analogii. Aktualnie przepisy są generalne i abstrakcyjne.
rozpocznij naukę
JĘZYK KAZUISTYCZNY PRZEPISÓW
(inaczej ustawa królewska) Akt normatywnej natury, tworzący prawo przedmiotowe, w odróżnieniu od przywilejów jako źródeł prawa podmiotowego. Statut więc oznaczał ustawę. Statut = ogólny akt prawny. Przywilej = szczególny akt prawny.
rozpocznij naukę
STATUTY
Zjazdy Biskupów
rozpocznij naukę
SYNODY
Obowiązek transportowy - dostarczanie przez ludność koni, wozów i ludzi do przewozu na potrzeby władcy.
Dla duchowieństwa Zniesione przez statut łęczycki wydany przez Kazimierza Sprawiedliwego w 1180 roku.
rozpocznij naukę
PRAWO PODWODÓW
Obowiązek utrzymania króla (lub jego urzędników) w czasie podróży po kraju. Ludność danej miejscowości musiała zapewnić zakwaterowanie, wyżywienie i furaż.
rozpocznij naukę
POSŁUGA STACJI
Dołączone po śmierci Kazimierza Wielkiego późniejsze statuty. Nie znalazły się w głównym tekście ale obowiązywały.Np. Przywileje, statuty ziemskie, wydawane poza głównymi statutami Kazimierza Wielkiego.
rozpocznij naukę
EKSTRAWAGANTY
Postulaty ustawodawcze szlachty. Dołączone po śmierci Kazimierza wielkiego do jego statutów. Nie były samodzielnym zbiorem praw, a raczej „listą życzeń” i postulatów, jak szlachta chciałaby ukształtować swoje prawo.
rozpocznij naukę
PETYTA
Przepisy zredagowane w formie kazusów prawnych, podające fikcyjny stan faktyczny wraz z rozstrzygnięciami. Dołączone po śmierci Kazimierza Wielkiego do jego statutów. Orzeczenia sądowe w sprawach podobnych.
rozpocznij naukę
PREJUDYKATY
Próba unifikacji prawa w Królestwie Polskim - uporzadkowanie rozproszonego prawa zwyczajowego i ziemskiego. Zawierały przepisy kazuistyczne - opisujące konkretne przypadki, np. Idzik i Falek (odpowiedzialność za zgaszenie świecy).
rozpocznij naukę
STATUTY KAZIMIERZA WIELKIEGO
Wydany na wiecu ustawodawczym w Piotrkowie. Liczył 34 artykułu. Opierał się głównie na dotychczasowym wielkopolskim prawie zwyczajowym.
rozpocznij naukę
STATUT WIELKOPOLSKI
Wydany na wiecu ustawodawczym w Wiślicy, później niż statut wielkopolski. Liczył około 24 artykuły (później poszerzany). Była to właściwie ustawa zmieniająca prawo zwyczajowe.
rozpocznij naukę
STATUT MAŁOPOLSKI
Niższa warstwa rycerstwa/drobnej szlachty w średniowieczu.
rozpocznij naukę
WŁODYCY
Nowa redakcja statutów Kazimierza Wielkiego, nazwana przez Antoniego Zygmunta Helcla
rozpocznij naukę
DYGESTA MAŁOPOLSKO-WIELKOPOLSKIE
Utworzony przez Kazimierza Wielkiego na zamku Krakowskim. Był to najwyższy sąd apelacyjny dla miast lokowanych na prawie niemieckim.
rozpocznij naukę
SĄD NAJWYŻSZY PRAWA NIEMIECKIEGO
Podział prawa ze względu na stany: - Prawo ziemskie - Prawo kanoniczne - Prawo miejskie - Prawo wiejskie
rozpocznij naukę
PRAWO STANOWE
Źródłami były: - statuty Kazimierza Wielkiego, - ustawodawstwo królewskie, - konstytucje sejmowe, - prawo zwyczajowe
rozpocznij naukę
ŹRÓDŁA PRAWA ZIEMSKIEGO
- Zwierciadło saskie (sachsenspiegel) - Weichbild magdeburski (ius municipale Magdeburgense) - Prawo lubeckie - Prawo chełmińskie - Ortyle - Wilkierze - Przywileje miejskie
rozpocznij naukę
ŹRÓDŁA PRAWA MIEJSKIEGO
Autorstwa Eike von Repkov Spis prawa zwyczajowego obowiązującego w Saksonii
rozpocznij naukę
ZWIERCIADŁO SASKIE
Druga obok sachsenspiegel wielka księga prawa niemieckiego, która weszła do polski.
(Ius municipale magdeburgense)
rozpocznij naukę
WEICHBILD MAGDEBURSKI
Statuty miejskie wydawane przez króla lub innego pana miasta w porozumieniu z radą miejską, uzupełniały podstawowej źródła prawa miejskiego.
rozpocznij naukę
WILKIERZE
Pouczenia prawne sądów ławniczych miast macierzystych.
rozpocznij naukę
ORTYLE
Wyłączne prawo nadane przez władcę konkretnemu stanowi
rozpocznij naukę
PRZYWILEJE STANOWE
Nadawane terytorium wcielanym do królestwa, miały walor ustawy zasadniczej jako akt pierwszorzędnej wagi dla prowincji lub województwa, zawierały spis praw, wolności i obowiązków mieszkańców.
rozpocznij naukę
PRZYWILEJE INKORPORACYJNE
Akty prawne wystawiane w związku z elekcją królewską, nowo wybrany monarcha zatwierdzał w nich całość obowiązującego prawa wszystkim stanom, ze szlachtą na czele.
rozpocznij naukę
PRZYWILEJ KONFIRMACYJNE
(Z łac. Prawo grabieży) Prawo do dziedziczenia przez władcę majątku po zmarłym biskupie.
rozpocznij naukę
IUS SPOLII
Zatwierdzony przez Zygmunta I Starego Wpływ prawa rzymskiego W sprawach nieunormowanych odesłanie do zwyczaju
rozpocznij naukę
I STATUT WIELKIEGO KSIĘSTWA LITEWSKIEGO
W dawnej Polsce oznaczały uchwały sejmu walnego, które miały moc prawa powszechnie obowiązującego.
rozpocznij naukę
KONSTYTUCJE SEJMOWE
Wpis aktu prawnego do ksiąg sądowych
rozpocznij naukę
OBLATA
Na Mazowszu Warunkowa wolność odejścia chłopa od pana (11 listopada w św. Marcina).
rozpocznij naukę
RĘKOJEMSTWO
Próba kodyfikacji prawa mazowieckiego. Nie został zatwierdzony przez króla, więc nie wszedł oficjalnie w życie
rozpocznij naukę
ZWÓD PRAŻMOWSKIEGO
1530 r.
Próba kodyfikacji prawa mazowieckiego zatwierdzona przez króla.
rozpocznij naukę
ZWÓD GORYŃSKIEGO
1540 r.
Stefan Batory nadał prawo koronne dla Mazowsza, ale z zachowaniem 46 artykułów odrębnych.
rozpocznij naukę
EKSCEPTA MAZOWIECKIE
Organizacja sądów, przepisy prawa prywatnego, spadkowego i rodzinnego, prawo procesowe. Posiłkowo stosowana w Koronie.
rozpocznij naukę
KOREKTURA PRUSKA
1598 r.
Wydany w Lipsku z inicjatywy kanclerza koronnego Zbigniewa Oleśnickiego Zbiór czterech statutów: - Statutów Kazimierza Wielkiego - Statutu krakowsko-warckiego - Statutu nieszawskiego - Statutu nowokorczyńskiego
rozpocznij naukę
SYNTAGMATA
1488r.
Zawartość: - Tekst Bogurodzicy - Źródła ziemskiego prawa polskiego - Źródła miejskiego prawa niemieckiego (zwierciadło saskie, weichbild magdeburski) Idea zbierania prawa
rozpocznij naukę
STATUT ŁASKIEGO
1506 r.
Nadany przez Władysława Jagiełło w Jedlni. Nadawał szlachcie zasadę neminem captivabimus, czyli nietykalność osobistą i majątkową bez wyroku sądowego.
rozpocznij naukę
PRZYWILEJ JEDLNEŃSKI
Jedyna przyjęta i zatwierdzona kodyfikacja prawa ziemskiego procesowe opracowana przez komisje złożoną z delegatów szlacheckich i profesorów prawa rzymskiego.
rozpocznij naukę
FORMULA PROCESSUS
Inicjatorem był Jan Łaski. Próba kodyfikacji prawa miejskiego. Nie weszło w życie, bo miasta były przywiązane do starego prawa tj. Zwierciadło saskie i weichbild magdeburski)
rozpocznij naukę
SIGISMUNDINA
Pierwsze polskie podręczniki prawa miejskiego - „Artykuły prawa magdeburskiego”, - „Porządek sądów i spraw miejskich prawa magdeburskiego w Polsce” - „Postępek sądów około karania na gardle”
rozpocznij naukę
DZIEŁA BARTŁOMIEJA GROICKIEGO
Dokument, w którym dłużnik zobowiązuje się zapłacić wierzycielowi określoną sumę w oznaczonym czasie.
rozpocznij naukę
WEKSEL
Ustawa regulująca obrót wekslami. Wprowadzone w 1775 roku. Efekt akcji kodyfikacyjnej w XVIII w.
rozpocznij naukę
PRAWO WEKSLOWE
(Wojewoda, palatyn) Zastępca księcia w sądach książęcych, potem ograniczony tylko do spraw szczególnych (np. Żydzi), resztą zajmowali się sędziowie nadworni (iudex curiae)
rozpocznij naukę
KOMES
(In colloquio) Sądzi Książę w asyście urzędników państwowych.
rozpocznij naukę
SĄDY NA WIECU
Działały przy księciu, na jego dworze (curia) Miały charakter szybki, doraźny. Później zastąpiły je sądy ziemskie.
rozpocznij naukę
SĄDY NADWORNE
Rycerz mógł tylko odpowiadać przed sądem książęcym
rozpocznij naukę
PRZYWILEJ NIEODPOWIEDNIOŚCI
Działały przy kasztelania (zarządcy grodu). Sądziły sprawy karne grodu. Z czasem zastąpiły je sądy grodzkie i sądy ziemskie.
rozpocznij naukę
SĄDY KASZTELAŃSKIE
Wywodzące się z sądów nadwornych. Działały w poszczególnych ziemiach/województwach. Były sądami stanu szlacheckiego, więc sądziły wyłącznie szlachtę.
rozpocznij naukę
SĄDY ZIEMSKIE
Osoby sądzące w imieniu starosty w sądach grodzkich, działali w trybie inkwizycyjnym (to odróżniało je od sądów ziemskich). Ścigali i sądzili łupieżców i rabusiów.
rozpocznij naukę
JUSTYCARJUSZE
(Actor) Powód/oskarżyciel
rozpocznij naukę
PIERCA
(Reus) Pozwany/oskarżony)
rozpocznij naukę
SĄPIERZ
Kara za niestawiennictwo. W Księdze Elbląskiej 6 grzywien za nie stawienie się w wyznaczonym dniu.
rozpocznij naukę
NIESTANNE
Jeden z elementów postępowania dowodowego. Jeżeli miało się podejrzenia, że świadek jest przekupiony można było się pojedynkować.
rozpocznij naukę
POJEDYNEK
Wystąpienia po pouczenia prawne do miast macierzystych (np. Do Magdeburga). W 1356 r. Powstał Sąd Wyższy Prawa Niemieckiego na Zamku Krakowskim.
rozpocznij naukę
REMISJE
Skarga
rozpocznij naukę
ŻAŁOBA
Odroczenie
rozpocznij naukę
DYLACJA
Urzędowa relacja o przeprowadzonej czynności sądowej. Wpisana do księgi sądowej. Prowadził ją woźny sądowy
rozpocznij naukę
REKOGNICJA
Lichy adwokat
rozpocznij naukę
KAUZYPERDA
Od XIV w. przed nim składano żałobę (skargę). Od XVI w. Woźny doręczał pozew na piśmie.
rozpocznij naukę
WOŹNY SĄDOWY
Solenne (święta kościelne) Żniwne Nadzwyczajne (sejm walny lub sejmiki przedsejmowe, pospolite ruszenie)
rozpocznij naukę
FERIE SĄDOWE
Zdolność prawna - obecnie nabywa ją każdy w momencie narodzin np. Bycia właścicielem czegoś
rozpocznij naukę
ZDOLNOŚĆ SĄDOWA
Zdolność do czynności prawnych - do składania oświadczeń woli, zawierania umów czy rozporządzania swoim majątkiem. Ograniczenia: - Wiek - Płeć - Stan
rozpocznij naukę
ZDOLNOŚĆ PROCESOWA
Osoba wysłana przez sąpierza na proces i odpowiada, że pozwany stawi się w przyszłości albo wykona wyrok. Mógł przystąpić do procesu za pomocą ewikcji albo intercesji.
rozpocznij naukę
ZACHODŹCA
Drugi termin w sytuacji w której na pierwszy nie mógł się stawić
rozpocznij naukę
TERMIN ZAWITY
Rejestr spraw, które miały być rozpatrywane podczas sesji sądu.
rozpocznij naukę
WOKANDA
Omyłka lub przejęzyczenie podczas wypowiadania roty przyiswegi, powodował upadek w sprawie.
rozpocznij naukę
POTYCZEL
Wyrok zasądzający zaoczny, który uwzględnia żądanie pozwu, wydawany w razie ponownego niestawiennictwa pozwanego.
rozpocznij naukę
KONDEMNAT
Najstarszy środek odwoławczy w 1465 r. Przekształcony w Mocje. Był to środek ad personam.
rozpocznij naukę
NAGANA SĘDZIEGO
Polegała na pozwaniu sędziego do wyższego sądu pod zarzutem wydania niesprawiedliwego wyroku.
rozpocznij naukę
MOCJA
W przypadku apelacji strony musiały wnieść, początkowo w formie np. skóry gronostajowej lub wilczej następnie w formie pieniądza.
rozpocznij naukę
KOCZ
Polegał na wniesieniu przeciwko sędziemu skargi do sądu wyższej instancji o wydanie wyroku uciążliwego dla strony. Następstwem pomyślnego rozpoznania wymienionych skarg było uchylenie wydanego przez sędziego wyroku
rozpocznij naukę
GRAVAMEN
Środek odwoławczy w przypadku wyroku zaocznego (kondemnacie). Zarzut jego bezpodstawności lub podstępu ze strony przeciwnika procesowego.
rozpocznij naukę
MALE OBTENTUM
Podstawowy rodzaj egzekucji rzeczowej na ruchomościach. Inwentarz żywy i martwy zajmowano i sprzedawano a pieniądze szły na spłatę długu
rozpocznij naukę
CIĄŻA
Zastępca sędziego ziemskiego, często mający większe doświadczenie. Razem z sędzią i pisarzem tworzyli „trójkę sądową”. Podpisywał wyroki.
rozpocznij naukę
PODSĘDEK
Łatwiejsze oskarżenie osób, których „sława jest zła”. W procesie inkwizycyjnym postępowania były wszczynane z urzędu, więc można było sprawdzić taką osobę.
rozpocznij naukę
FAMA PUBLICA
Sędzia prowadzący dochodzenie w procesie inkwizycyjnym.
rozpocznij naukę
INKWIRENT
Zabezpieczenie przez każdą ze stron kosztów jej udziału w procesie (np. Rękojmia albo zapis na nieruchomościach)
rozpocznij naukę
OPRAWA
Potwierdzenie przed sądem treści skargi na żądanie pozwanego, wyrażone przez podniesienie na rozprawie wielkiego palca prawej ręki zawiniętego w rękaw
rozpocznij naukę
GWAR
Dziecko z nieprawego łoża
rozpocznij naukę
WYLEGANIEC
Sprzedaż nieruchomości z prawem odkupu przez sprzedawcę. W zastępstwie pożyczki (zakaz lichwy)
rozpocznij naukę
WYDERKAF
Majątek bezdziedziczny. Brak dziedziców. W takim przypadku przypadał panu zwierzchniemu
rozpocznij naukę
KADUK
Poślubienie wdowy przez brata zmarłego
rozpocznij naukę
LEWIRAT
Możliwość współżycia z synową zamiast nieletniego syna, który ma żonę
rozpocznij naukę
SNOCHACTWO
Dawne zaręczyny. Formalnie zawarte umowy między rodzinami przyszłych małżonków. Dotyczyły warunków zawarcia małżeństwa.
rozpocznij naukę
ZMÓWINY
Przejście małżonki do rodziny męża, co oznaczało jednocześnie poddanie jej pod władzę mężowską.
rozpocznij naukę
ZDAWINY
Majątek dawany przez męża żonie w ramach małżeństwa, Było odwzajemnieniem posagu i jednocześnie zabezpieczeniem kobiety na wypadek śmierci męża.
rozpocznij naukę
WIANO
Przedmioty wniesione przez żonę do małżeństwa w ramach wyprawy (czyli rzeczy osobiste, domowe)
rozpocznij naukę
GERADA
Prawo wdowy do dożywotniego użytkowania majątku po mężu. Jeśli wyszła ponownie za mąć to musiała oddać majątek dorosłym dynom lub innym krewnym zmarłego męża
rozpocznij naukę
STOLEC WDOWI
Wyznaczenie opiekuna pupila w drodze licytacji
rozpocznij naukę
LOTUNK

Musisz się zalogować, by móc napisać komentarz.