pozytywizm

Nazwa epoki. Na zachodzie termin pozytywizm był używany jako określenie kierunku filozoficznego. Zapoczątkował go Conten - rozwój cywilizacji i dobrobyt społeczeństwa może zapewnić wiedzą pozytywną. W Polsce określa epokę w historii literatury i sztuki

.

Ramy czasowe. W polsce rozpoczął się w 1864 roku po klęsce powstania styczniowego, a zakończył się w latach 90 19 wieku. W europie w drugiej połowie 19 wieku

.

realizm. kierunek w literaturze i sztuce którego założeniem jest wierne odwzorowanie rzeczywistości. pisarze pokazywali świat typowo poprzez obserwację życia codziennego

.

cechy realizmu. obiektywizm, brak fantastyki, typowi bohaterowie

.

naturalizm. kierunek zakładający przedstawienie prawdy opartej na przeprowadzonych obserwacjach, bez formułowania opinii i wykorzystywania wyobraźni

.

cechy naturalizmu. fotograficzna dokładność, pesymizm, biologiczna strona ludzi

.

scientyzm. pogląd że nauka jest najwyższą i jedyną rzetelną formą poznania rzeczywistości

.

utylitaryzm. kierunek etyczny, według którego dobre jest to co przynosi jak największą korzyść jak największej liczbie ludzi

.

agnostycyz. stanowisko filozoficzne mówiące że nie da się udowodnić ani istnienia ani nieistnienia Boga

.

ewolucjonizm. teoria że wszystkie gatunki powstały i rozwijały się stopniowo w procesie ewolucji

.

organicyzm. pogląd że społeczeństwo działa jak organizm i wszystkie jego części są ze sobą powiązane

.

praca u podstaw. pomoc dla biednych, edukowanie chłopów i niewolników

.

praca organiczna. koncepcja że społeczeństwo jest jak organizm gdzie każda grupa społeczna ma swoją rolę

.

asymilacja żydów. pogląd że żydzi powinni ingerować się z polakami zachowując przy tym swoją religie

.

entuzjazm dla nauki. wiara w potęgę nauki jako narzędzi do rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego

.

emancypacja kobiet. dążenie do równouprawnienia kobiet, zapewnienia im dostępu do edukacji, pracy i udziału w życiu publicznym

.

cechy literatury pozytywistycznej. realizm, naturalizm, tendencyjność i utylitaryzm, dominacja prozy epickiej, nowy typ bohatera, język ezopowy (przez cenzure pisarze używali przenośni które były łatwe do rozszyfrowania dla rodaków)

.

wynalazki i spędzanie czasu. oświetlone ulice (lampy gazowe, później elektryczne) sprzyjały spotkaniom towarzyskim, wieczory spędzano na czytaniu książek lub prasy, wynaleziono telegraf i telefon

.

rozwój prasy. zwiększyła się liczba tytułów i wzrosły nakłady zarówno gazet codziennych jak i tygodników, powstały i upowszechniły się nowe formy wypowiedzi publistycznej takie jak felieton, kronika tygodniowa czy reportażowa relacja z podróży

.

ubiór. mężczyźni ubierali garnitury, koszule, krawat, kamizelki, płaszcze i kapelusz, panny ubierały gorsety, krynoliny, suknie w pastelowych kolorach, kobiety zamężne ubierały się ciemno

.

założenia filozoficzne Milla. największe szczęście dla największej liczby ludzi jest celem moralnym, wiedza pochodzi z doświadczenia i obserwacji, poparcie dla wolności politycznej i gospodarczej z ograniczeniem interwencji państwa

.

założenia filozoficzne Spencera. społeczeństwo rozwija się stopniowo jak organizmy biologiczne, wiara w nauke jako główne źródło wiedzy i postępu, porównywanie społeczeństwa do organizmu gdzie każda część ma swoją funkcję

.

romantyzm a pozytywizm. romantyzm- uczucia, idealizm, mistycyzm, walka narodowa, bohater indywidualny. pozytywizm- rozum, realizm, nauka, praktyczne działania, praca dla społeczeństwa

.

malarstwo realistyczne. styl malarski którego przedstawiciele odwzorowują rzeczywistość przy użyciu uproszczonych środków wyrazu, obierają za temat sprawy przyziemnych, zwykłych ludzi i ich obowiązki (Chełmoński)

.

malarstwo historyczne. czerpanie tematyki z wydarzeń które wpłynęły na losy społeczeństwa, liczne postacie dynamiczne i statyczne, bogata kolorystyka (Matejko)

.

Eklektyzm w epoce. łączenie różnych stylów, prądów i idei z różnych epok w jednym dziele

.