Zmiany na mapie politycznej

 0    76 fiszek    saturnn
ściągnij mp3 drukuj graj sprawdź się
 
Pytanie język polski Odpowiedź język polski
cechy państwa
rozpocznij naukę
terytorium, ludność, rząd, uznanie przez inne państwa
wyłączna strefa ekonomiczna
rozpocznij naukę
tylko kraj, którego to teren ma prawo korzystać z jej zasobów, np. ryb
enklawa
rozpocznij naukę
kraj otoczony w całości innym krajem, np. Watykan, San Marino, Lesotho
eksklawa
rozpocznij naukę
część kraju oddzielona od właściwego terytorium innym krajem, np. Rosja i Obwód Kalinigradzki
największe kraje świata
rozpocznij naukę
Rosja, Kanada, Chiny, USA, Brazylia, Australia
najmniejsze kraje świata
rozpocznij naukę
Watykan (0,44km3), Monako, Nauru, Tuvalu, San Marino
najmniejsze kraje Europy
rozpocznij naukę
Watykan, Monako, San Marino, Andora, Liechtenstein
Obszary o nieustalonym statucie
rozpocznij naukę
Sahara Zachodnia, Palestyna, Osetia Południowa, Naddniestrze, Cypr Północny, Kosowo, Tajwan, Abchazja, Somaliland, Górski Karabach
Sahara Zachodnia
rozpocznij naukę
uznawana przez Maroko jako południowa prowincja ich kraju
Palestyna
rozpocznij naukę
atakowana przez Izrael, złożona ze Strefy Gazy i zachodniego brzegu Jordanu
Osetia Południowa
rozpocznij naukę
formalnie część Gruzji, ale zależna od Rosji
Naddniestrze
rozpocznij naukę
część Mołdawii, uznawane jako kraj tylko przez Osetię Południową i Abchazje
Cypr Północny
rozpocznij naukę
północna część wyspy Cypr, o jego teren mają spór Grecja i Turcja
Kosowo
rozpocznij naukę
uznawane przez Serbię jako ich teren
Tajwan
rozpocznij naukę
uznawany za Chińską Republikę Ludową jako ich 23. prowincję
Abchazja
rozpocznij naukę
formalnie część Gruzji, uznawana tylko przez 5 państw, m.in. Rosję
Somaliland
rozpocznij naukę
dawna część Somalii, która podległa separacji na kilka mniejszych krain
Górski Karabach
rozpocznij naukę
prawnie część Azerbejdżanu, ale Armenia chce odbić ich teren ale ma za mało wojsk
diaspora
rozpocznij naukę
naród żyjący w rozproszeniu, np. Żydzi
Falkandy (Malwiny)
rozpocznij naukę
terytorium brytyjskie, ale Argetyńczycy chcą ich tereny (Malwiny to argetyńska nazwa)
Powód rozpadu Somalii i rozwoju somalijskich piratów
rozpocznij naukę
niestabilność władz
Epoka kolonialna
rozpocznij naukę
1500-1960/70
potęgi kolonialne (państwa metrapolitalne)
rozpocznij naukę
Portugalia, Hiszpania, Wielka Brytania, Francja, Holandia
skutki kolonializmu
rozpocznij naukę
eksterminacja ludności rdzennej w koloniach, mieszkanie się ludności z krajów kolonizowanych i metropolii, w krajach kolonialnych wprowadzono religię i język krajów metrapolitalnych
skutki kolonializmu na gospodarkę
rozpocznij naukę
eksploatacja zasobów naturalnych i ludzkich (niewolnictwo) przez kraje metropolitalne, rozwój cywilizacyjny obszarów skolonizowanych
korzyści Wielkiej Brytanii z kolonizacji Indii
rozpocznij naukę
rynek zbytu dla towarów, źródło surowców, tania siła robocza i żołnierze
Skutki dla Indii z kolonizacji przez Wielką Brytanię
rozpocznij naukę
nowoczesny system edukacji, rozbudowa kraju (kolej, porty), wzrost ubóstwa i głodu, kultura indyjska została zastąpiona brytyjską, rozwój technologii
przyczyny dekolonizacji
rozpocznij naukę
osłabienie państw metropolitalnych np po II wś, wzrost świadomości społeczeństw o prawach człowieka, powstanie w krajach kolonizowanych elit wykształconych ludzi którzy mogliby przejąć rząd, podpisanie Karty Atlantyckiej j przyjęcie deklaracji ONZ
Karta Atlantycka
rozpocznij naukę
podpisana w 1941 r
dekolonizacja
rozpocznij naukę
rozpad systemu kolonialnego
deklaracja ONZ
rozpocznij naukę
przyjęta w 1960 r, potępia kolonializm
kolonializm
rozpocznij naukę
wtedy państwa metropolitalne założyły kolonie w innych państwach
rok afryki
rozpocznij naukę
1960 r - kilkanascie panstw odzyskalo niepodleglosc
kraje afryki nieskolonializowane
rozpocznij naukę
liberia i etiopia
skutki dekolonializmu
rozpocznij naukę
wzrost liczby państw na świecie, wojny domowe o władze i chaos w nowych krajach, narodziny neokolonializmu, wzrost biedy i ubóstwa w krajach wyzwolonych i ich zacofanie, dalszy kontakt i uzależnienie od metropolii
neokolonializm
rozpocznij naukę
nowa forma wyzysku nowopowstałych państw przez firmy z państw metrapolitalnych
dezintegracja
rozpocznij naukę
rozpad państw
płaszczyzny integracji
rozpocznij naukę
gospodarcza, militarna, polityczna i społeczna
poziomy integracji międzynarodowej
rozpocznij naukę
rządowy, (organizacje międzynarodowe) i pozarządowe (komitety, fundacje i stowarzyszenia)
wazne momenty gdy liczba panstw sie zmieniala
rozpocznij naukę
zakonczenie I ws, zakonczenie II ws, dekolonizacja afryki w 1960/70, upadek komunizmu w 1989 r
cel onz
rozpocznij naukę
utrzymanie pkkoju na swiecie
czlonkowie onz
rozpocznij naukę
5 stalych (USA, chiny, rosja, francja, wielka brytania) i 10 krajow tymczasowych wybieranych co 2 lata, stali czlonkowie maja prawo veta
agendy onz
rozpocznij naukę
who (zdrowie), fao (zywienie), unesco (nauka i kultura), unicef (prawa dzieci)
sily pokojowe onz
rozpocznij naukę
ue, nato, wnp, opec, nafta, ua, lpa, oecd, mercosur, efta, cefta, asean, bank seiatowy, anzus, opa
UE
rozpocznij naukę
Unia Europejska, cel to tworzenie unii gospodarczo-politycznej, członkowie to Europa oprócz Islandii, Norwegii, Szwajcarii i Liechtenstein
NATO
rozpocznij naukę
Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego, cel to zapewnianie bezpiecześntwa, członkowie to 29 państw, np. Turcja, USA, Wielka Brytania, Kanada, Islandia, Polska
WNP
rozpocznij naukę
Wspólnota Niepodległych Państw, to związek gospodarczo-polityczno-wojskowy Rosji i 10 republik związanych z ZSRR, członkowie to Armenia, Azerbejdżan, Rosja, Białoruś, Kirgi, Kazach, Tadży, Uzbekistan, Mołdawia
OPEC
rozpocznij naukę
Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową, kontroluje jej wydobycie i ceny, członkowie to 14 państw np. Wenezuela, Kuwejt, Angola, Iran, Irak, Libia, ZEA
NAFTA
rozpocznij naukę
Północnoamerykański układ wolnego handlu, cel to rozszerzanie zasad wspólnego rynku, członkowie to Meksyk, Kanada, USA
UA
rozpocznij naukę
Unia Afrykańska, cel to dążenie do zjednoczenia Afryki, członkowie to cała Afryka
LPA
rozpocznij naukę
Liga Państw Arabskich, cel to zacieśnianie stosunków politycznych, członkowie to 23 kraje i Palestyna
OECD
rozpocznij naukę
Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, cel to wspieranie w podnoszeniu poziomu wzrostu gospodarczego i życia obywateli, członkowie to 35 demokratycznych państw wysoko rozwiniętych, w tym Polska
MERCOSUR
rozpocznij naukę
Wspólny Rynek Południa, cel to wzmocnienie współpracy gospodarczej i zniesienie barier handlowych, członkowie to Argentyna, Brazylia, Urugwaj, Paragwaj i zawieszona Wenezuela
EFTA
rozpocznij naukę
Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu, cel to liberyzacja wymiany handlowej i ściślejsza praca z UE, członkowie to Islandia, Norwegia, Szwajcaria i Lirchtenstein
CEFTA
rozpocznij naukę
Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu, cel to ułatwienie wymiany handlowej i ściślejsza współpraca z UE, członkowie to Albania, Czarnogóra, Bośnia i Hercegowina, Serbia, Kosowo, Mołdawia, Macedonia Płn
ASEAN
rozpocznij naukę
Stowarzyszenie Narodów w Azji Południowo-Wschodniej, cel to przyspieszenie wzrostu ekonomicznego, rozwoju socjalnego i kulturowego, członkowie to Brunei, Filipiny, Malezja, Laos, Wietnam, Kambodża, Mjanma, Indonezja, Singapur i Tajlandia
Bank Światowy
rozpocznij naukę
cel to udzielanie długoterminowych pożyczek i przeciwdziałanie ubóstwu, członkowie to 189 państw (w tym Polska)
ANZUS
rozpocznij naukę
Pakt Bezpieczeństwa Pacyfiku, cel to działanie na rzecz pokoju i bezpieczeństwa, członkowie to USA, Australia, Nowa Zelandia
OPA
rozpocznij naukę
Organizacja Państw Amerykańskich, cel to umacnianie pokoju i bezpieczeństwa, regulowanie sporów, rozwiązywanie problemów, członkowie to 35 państw Ameryk (bez Gujany Francuskiej)
Konflikty w Europie
rozpocznij naukę
Ukraina z Rosją, Mołdawia z Rosją o Naddniestrze, Kraj Basków i Katalonia o odseparowanie się od Hiszpanii, Kosowo z Serbią o ziemie, Irlandia Północna ze stolicą w Belfast grupą terrorystyczną IRA i przemarszem protestantów
Konflikty w Afryce
rozpocznij naukę
Sudan północny (muzułmanie) i południowy (chrześcijanie i ropa naftowa) kłócą się o religię i surowce, Somalia to wojna domowa która podzieliła kraj, Rwanda z konfliktem etnicznym między 2 plemionami Hutu i Tutsi i ludobójstwo
Konflikty w Azji
rozpocznij naukę
Palestyna z Izraelem, Kaszmir i Dżammu czyli Pakistan vs Indie albo muzułmanie vs hindusi, Syria to wojna domowa która trwa do dziś, Abchazja i Osetia Płd, Tajwan, Kuryle (wyspy, Rosja i Japonia, Kurdowie (nie maja panstwa, turcja, iran, irak, syria)
podzial swiata linia Brandta
rozpocznij naukę
na bogata polnoc i biedne poludnie
Wskazniki
rozpocznij naukę
HDI, PKB per capita, Struktura zatrudnienia w III sektorach gospodarki i mozna tez zaliczyc MPI
HDI
rozpocznij naukę
Human Development Index, 0-1, blizej 1 to bardziej rozwiniety kraj, < 0,5 to slabo, > 0,8 wysoko, elementy: dochod krajowy per capita, srednia dlugosc zycia ludzi, srednia liczba lat edukacji, oczekiwana liczba lat edukacji dzieci rozpoczynajacych nauke
PKB per capita
rozpocznij naukę
produkt krajowy brutto, okreslany w dolarach, zlozony ze wszystkich towarow i uslug wyrworzonych w kraju w ciagu 1 roku kalendarzowego, <2000 slabo, >15000 wysoko
MPI
rozpocznij naukę
wskaznik ubostwa, od 0 do 1, im blizej 2 tym biedniejszy kraj, obliczany tylko dla krajow slabo i srednio rozwinietych
3 sektory gospodarki
rozpocznij naukę
rolnictwo, przmemysl, uslugi
struktura zatrudnienia w III sektorach gospodarki
rozpocznij naukę
wiecej ludzi pracuje w uslugach -> bardziej rozwiniety kraj, wiecej ludzi pracuje w rolnictwie -> slabiej rozwiniety kraj
inne wskazniki
rozpocznij naukę
srednia dlugosc trwania zycia, zuzycie energii elektrycznej na 1 mieszkanca, smiertelnosc niemowlat na 1000 urodzen zywych, gestosc sieci drogowej, % PKB przeznaczony na badania i rozwoj
Dostep do dobr i uslug
rozpocznij naukę
jak jest dobry to wysoko poziom rozwoju, jak zly to niski poziom roozwoju
dysproporcja
rozpocznij naukę
roznica, zaburzenie proporvji/rownowagi
czynniki przyrodnicze wplywajace na dysproporcje rozwoju
rozpocznij naukę
stopien zyznosci gleb, dlugosc okresu wegetacji, wystepowanie surowcow mineralnych
czynniki kulturowe wplywajace na dysproporcje rozwoju
rozpocznij naukę
poziom nauki i wyksztalcenia, poziom techniki, wplyw religii
czynniki historyczne/polityczne wplywajace na dysproporcje rozwoju
rozpocznij naukę
kolonializm, wojny, ekspansje i podboje
czynniki ekonomiczne wplywajace na dysproporcje rozwoju
rozpocznij naukę
zasoby finansowe, rozwoj przemyslu, rolnictwa i uslug

Musisz się zalogować, by móc napisać komentarz.