|
Pytanie |
Odpowiedź |
|
a contrario rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
a posteriori rozpocznij naukę
|
|
z następstwa (z następstwa o przyczynach)
|
|
|
|
a priori rozpocznij naukę
|
|
z wcześniejszego; to, co wcześniejsze
|
|
|
|
ab initio rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ad rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ad absurdum rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ad acta rozpocznij naukę
|
|
do akt, sprawa odłożona jako załatwiona
|
|
|
|
ad eventum rozpocznij naukę
|
|
dla wywołania określonych skutków
|
|
|
|
ad exemplum rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ad finem rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ad hoc rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ad interim rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ad oculos rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ad personam rozpocznij naukę
|
|
w odniesieniu do konkretnej osoby
|
|
|
|
ad probationem rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ad rem rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ad solemnitatem rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ad vocem rozpocznij naukę
|
|
w nawiązaniu do poprzedniej wypowiedzi dosłownie: "do głosu" poprzednika
|
|
|
|
alieno nomine rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
altera pars rozpocznij naukę
|
|
druga strona, przeciwnik w sporze
|
|
|
|
analogia iuris rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
analogia legis rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
argumentum a contrario rozpocznij naukę
|
|
uzasadnienie (twierdzenie, dowód) z przeciwieństwa
|
|
|
|
argumentum a fortiori rozpocznij naukę
|
|
uzasadnienie (argument) z mocniejszego
|
|
|
|
argumentum a maiori ad minus rozpocznij naukę
|
|
wnioskowanie z większego o mniejszym
|
|
|
|
argumentum a minori ad maius rozpocznij naukę
|
|
wnioskowanie z mniejszego o większym
|
|
|
|
argumentum a simile rozpocznij naukę
|
|
uzasadnienie (argument) z podobieństwa
|
|
|
|
argumentum ad personam rozpocznij naukę
|
|
argument odnoszący się do osoby
|
|
|
|
argumentum ex (a) silentio rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
bona fides rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
casus fortuitus rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
causa cognita rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
causa donandi rozpocznij naukę
|
|
podstawa prawna przysporzeń nieodpłatnych
|
|
|
|
causa finita rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
causa obligandi rozpocznij naukę
|
|
podstawa prawna zaciągnięcia zobowiązań
|
|
|
|
communi consensu rozpocznij naukę
|
|
za zgodą ogółu, przy powszechnej zgodzie
|
|
|
|
communis opinio rozpocznij naukę
|
|
powszechny pogląd, powszechne przekonanie
|
|
|
|
condicio sine qua non rozpocznij naukę
|
|
warunek nieodzowny; warunek bez którego nie może zaistnieć dana czynność
|
|
|
|
consensus rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
contra legem rozpocznij naukę
|
|
wbrew ustawie, w sposób sprzeczny z prawem
|
|
|
|
contra/adversus bonos mores rozpocznij naukę
|
|
wbrew dobrym obyczajom, sprzecznie z dobrymi obyczajami
|
|
|
|
corpus delicti rozpocznij naukę
|
|
przedmiot będący dowodem popełnienia przestępstwa
|
|
|
|
culpa rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
culpa in contrahendo rozpocznij naukę
|
|
niedbalstwo przy zawieraniu umowy
|
|
|
|
culpa in custodiendo rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
culpa in eligendo rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
culpa lata rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
de rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
de facto rozpocznij naukę
|
|
faktycznie, w istocie, w rzeczywistości
|
|
|
|
de iure rozpocznij naukę
|
|
prawnie, formalnie; zgodnie z obowiązującym prawem
|
|
|
|
de lege ferenda rozpocznij naukę
|
|
co do przyszłego unormowania, co do prawa postulowanego (o ustawie, która dopiero ma być w przyszłości/powinna być uchwalona)
|
|
|
|
de lege lata rozpocznij naukę
|
|
z punktu widzenia prawa obowiązującego
|
|
|
|
desuetudo rozpocznij naukę
|
|
utrata mocy obowiązującej normy prawnej w skutek jej długotrwałego niestosowania
|
|
|
|
diligentia quam suis rebus rozpocznij naukę
|
|
staranność właściwa przy prowadzeniu własnych spraw
|
|
|
|
ex rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ex aequo et bono rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ex ante rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ex contractu rozpocznij naukę
|
|
zobowiązanie powstałe z kontraktu
|
|
|
|
ex delicto rozpocznij naukę
|
|
zobowiązanie powstałe z czynu niedozwolonego
|
|
|
|
ex iure rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ex lege rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ex nunc rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ex officio rozpocznij naukę
|
|
z urzędu, z urzędowego obowiązku
|
|
|
|
ex post rozpocznij naukę
|
|
po fakcie, ocena faktów już po ich zaistnieniu
|
|
|
|
ex professo rozpocznij naukę
|
|
z racji pełnionego zawodu, funkcji
|
|
|
|
ex tunc rozpocznij naukę
|
|
z mocą wsteczną, od tamtej chwili
|
|
|
|
expressis verbis rozpocznij naukę
|
|
dobitnymi słowami, wyraźnie, dokładnie, dobitnie
|
|
|
|
facta concludentia rozpocznij naukę
|
|
zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające dorozumiane oświadczenie woli
|
|
|
|
facta notoria rozpocznij naukę
|
|
fakty notoryjne, powszechnie znane
|
|
|
|
falsa demonstratio rozpocznij naukę
|
|
mylne oznaczenie (rzeczy albo osoby)
|
|
|
|
falsus procurator rozpocznij naukę
|
|
pełnomocnik działający bez umocowania
|
|
|
|
favor debitoris rozpocznij naukę
|
|
ochrona dłużnika, przychylność dla dłużnika
|
|
|
|
favor testamenti rozpocznij naukę
|
|
przychylna interpretacja testamentu
|
|
|
|
fictio iuris rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ibidem rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
idem rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
in rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
in absentia rozpocznij naukę
|
|
pod nieobecność, podczas nieobecności
|
|
|
|
in abstracto rozpocznij naukę
|
|
w oderwaniu (od konkretnej sytuacji)
|
|
|
|
in concreto rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
in continuo rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
in corpore rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
in dubio rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
in extenso rozpocznij naukę
|
|
w całości, dokładnie, w pełnym brzmieniu, w całej rozciągłości
|
|
|
|
in fine rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
in flagranti rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
in fraudem legis rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
in nomine rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
in solidum rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
in spe rozpocznij naukę
|
|
być może w przyszłości (dosłownie: "w nadziei")
|
|
|
|
in suspenso rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
in toto rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
incompatibilitas rozpocznij naukę
|
|
zakaz równoczesnego piastowania określonych stanowisk publicznych
|
|
|
|
inter absentes rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
inter partes rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
inter praesentes rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ipso facto rozpocznij naukę
|
|
tym samym, z samego faktu
|
|
|
|
ipso iure rozpocznij naukę
|
|
mocy prawa, z mocy samego prawa
|
|
|
|
iurisdictio rozpocznij naukę
|
|
orzekanie, prawo do orzekania
|
|
|
|
ius cogens rozpocznij naukę
|
|
normy prawne obowiązujące bezwzględnie
|
|
|
|
ius dispositívum rozpocznij naukę
|
|
normy prawne obowiązujące względnie
|
|
|
|
ius privatum rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ius publicum rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ius sanguinis rozpocznij naukę
|
|
prawo krwi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
ius soli rozpocznij naukę
|
|
prawo ziemi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
ius, iuris rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
iusta causa rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
iustitia, -ae rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
lege artis rozpocznij naukę
|
|
prawidłowo, według reguł sztuki
|
|
|
|
lege non distinguente rozpocznij naukę
|
|
ustawa nie czyni różnicowania
|
|
|
|
lex generalis rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
lex imperfecta rozpocznij naukę
|
|
norma prawna pozbawiona jakiejkolwiek sankcji
|
|
|
|
lex minus quam perfecta rozpocznij naukę
|
|
norma prawna opatrzona tylko sankcją represyjną (karną)
|
|
|
|
lex perfecta rozpocznij naukę
|
|
norma prawna opatrzona sankcją nieważności
|
|
|
|
lex plus quam perfecta rozpocznij naukę
|
|
to norma prawna opatrzona sankcją represyjną (karną) oraz sankcją nieważności
|
|
|
|
lex specialis rozpocznij naukę
|
|
ustawa specjalna, przepis szczególny
|
|
|
|
lex, legis rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
modus operandi rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
mortis causa rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
mutatis mutandis rozpocznij naukę
|
|
po zmianie tego, co powinno być zmienione
|
|
|
|
numerus clausus rozpocznij naukę
|
|
określona liczba, liczba zamknięta, ograniczona, wyliczanie enumeratywne
|
|
|
|
per analogiam rozpocznij naukę
|
|
przez podobieństwo, analogię
|
|
|
|
per facta concludentia rozpocznij naukę
|
|
przez zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające wyrażenie woli przez czynności prawne dorozumiane
|
|
|
|
per procura rozpocznij naukę
|
|
w zastępstwie, na podstawie pełnomocnictwa
|
|
|
|
persona non grata rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
pleno titulo (P.T.) rozpocznij naukę
|
|
z zachowaniem pełnego tytułu (jaki się komu należy)
|
|
|
|
post factum rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
post mortem rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
praesumptio iuris ac de iure rozpocznij naukę
|
|
domniemanie niedopuszczające przeciwdowodu
|
|
|
|
praesumptio iuris tantum rozpocznij naukę
|
|
domniemanie możliwe do obalenia
|
|
|
|
prima facie rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
pro futuro rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
pro publico bono rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
quorum rozpocznij naukę
|
|
liczba członków podmiotu zbiorowego, których obecność podczas głosowania jest konieczna, aby decyzje w nim podjęte były ważne
|
|
|
|
ratio legis rozpocznij naukę
|
|
podstawa (przyczyna, motyw, cel, sens) uchwalenia danej ustawy
|
|
|
|
rebus sic stantibus rozpocznij naukę
|
|
przy zachowaniu istniejących okoliczności
|
|
|
|
reformatio in peius rozpocznij naukę
|
|
zmiana na gorsze, zmiana orzeczenia na mniej korzystne dla jednej ze stron
|
|
|
|
sensu largo rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
sensu stricto [ale samo: „stricte” – ściśle] rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
status quo rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
suo nomine rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
tertium non datur rozpocznij naukę
|
|
nie ma trzeciej możliwości
|
|
|
|
ut infra rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
ut supra rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
utilitas publica rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
vacatio legis rozpocznij naukę
|
|
okres pomiędzy ogłoszeniem aktu prawnego a jego wejściem w życie
|
|
|
|
verba legis rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
vice versa rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
vis absoluta rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
vis compulsíva rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
|
vis maior rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
