biology

rola lipidów

1. główny budulec błon komórkowych 2. wysokoenergetyczny surowiec zapasowy

ultraelementy

pierwiastki stanowiące co najwyżej milionowe części % suchej masy ZŁOTO, SREBRO, SELEN, PLATYNA

chityna

Rola strukturalna w ścianach komórkowych grzybów i oskórku stawonogów

rozumowanie dedukcyjne

od ogółu do szczegółu

rozumowanie indukcyjne

od szczegółu do ogółu

ekstdakcja

metoda analizy składu chemicznego organizmów, polega na wytrząsaniu próbki z rozpuszczalnikiem organicznym, do którego przechodzą substancje nierozpuszczalne w wodzie jak chlorofil, karoten

lipidy

u roślin i zwierząt. związki organiczne o bardzo zröżnicowanej budowie cząsteczki, które nie rozpuszczają się w wodzie (mają charakter hydrofobowy) rozpuszczają się w benzenie, toluenie, chloroformie, eterze

kondensacja

reakcja łączenia się monocukrowych w wielocukry

hydroliza

reakcja odwrotna do kondensacji. dzielenie cukrów złożonych na cukry proste

skrobia

rola zapasowa -u roślin. pokarm -dla zwierząt

glikogen

rolazapasowa u zwierząt i grzybów

pierwiastki biogenne

tlen, węgiel, wodór, azot, wapń, fosfor, siarka, chlor, sód, magnez

makroelementy

pierwiastki, których udział w suchej masie organizmu wynosi co najmniej 0,01% WĘGIEL, WODÒR, TLEN, AZOT, FOSFOR, SIARKA, SÒD, POTAS, CHLOR, MAGNEZ, WAPŃ

metody immunochemiczne

met.an. skł. chem. org. Polegają na inkubacji płynnej próbki z pfzeciwciałami (immunoglobulinami) specyficznymi dla poszukiwanych związków, np. hormonów, enzymów

spalanie

woda jest produktem spalania m.in. cukrów, lipidów i kwasów organicznych

mukopolisacharydy

rola strukturalna wchrząstkach. Substancja międzykomórkowa tkanki łącznej m.in. skóry, mazi stawowej, oka

heparyna

czynnik przeciw krzepnięciu krwi wytwarzany w wątrobie i tkance łącznej zwierząt

monomer

lementy proste budujące polimer

fotoliza

u roślin z udziałem światła woda rozkładana jest na wodór i tlen

polimer

cząsteczka organiczna, złożona z mniejszych, powtarzających się elementów składowych

hydroliza

rozkład związków złożonych na prostrze ze zużyciem 1 cz. H2O na każde rozbite wiązanie

mikroelementy

stanowią pomiędzy 0,01% a 0,00001% suchej masy organizmu ŻELAZO, MIEDŹ, MOLIBDEN

białka

stanowią budulec wszystkich błon plazmatycznych. Jako enzymy kierują procesami metabolicznymi. Nie istnieją procesy życiowe, w których nie brałyby udziału białka

glikolipidy

chemiczne połączenie lipidów (często fosfolipidów) i cukrów prostych

woski

silnie hydrofobowe substancje pod względembudowy chemicznej będące estrami kwasów tłuszczowych odługim łańcuchu i długołańcuchowych alkoholi

celuloza

rola strukturalna w ścianach komórek roślin

cukry

cukrowce, sacharydy, CUKRY PROSTE są podstawowym paliwem komórkowym roślin i zwierząt CUKRY XŁOŻONE budują znakomitą większość masy roślin (celuloza, drewno)

komórka

najmniejsza, njepodzielna jednostka zdolna do samodzielnego życia. Oddycha, odżywia się i rozmnaża. organizmy są złożone z komórek lub są w całości jedną komórką

karotenoidy

barwne(przeważnie czerwone, pomarańczowe, żółte) związki będące polimerami reszt nienasyconego węglowodoru izoprenu

do ważnych biologicznieKAROTENOIDÒW zalicza się:

witaminę A /czerwone karoteny i żółte ksantofile barwniki chloroplastów i chromoplastów. pełniące pomocniczą rolę w fotosyntezie nadają barwę korzeniowi marchwi, wielu kwiatom oraz jesiennym liściom

połączenia międzykomórkowe u organizmów wielokomórkowych zwierzęcych

desmosomy, strefy zamykające, złączaszczelinowe

deplazmoliza

odwrócenie p, azmolizy. W wodzie destylowanej (czystej chemicznie) obserwujemy napływ wody do komórek i ich pęcznienie