Handel międzynarodowy

teoria kosztów absolutnych

Smith: wymiana handlowa między dwoma krajami pojawi sie wtedy gdy zaistnieje różnica w kosztach wytworzenia jakichś towarów

teoria kosztów komparatywnych

Ricardo: państwo powinno się skupić na produkcji i eksporcie towarów wytwarzanych taniej niż w innych krajach, aby kupić od tamtych to co u nas produkuje się drożej

teoria obfitych zasobów

Hekscher, Ohlin, Samuelson: państwo powinno się skupi ć naa produkcji i eksporcie tych dóbr, do których wytworzenia ma obfity kapitał (duża, tania siła robocza, obfite złoża)

delokalizacja

delokalizacja to przenoszenie produkcji za granicę do krajów słabiej rozwiniętych

paradoks Leontiefa

Paradoks Leontiefa polega na tym, że samo uwzględnienie w w analizie struktury handlu jedynie dwóch czynników produkcji - pracy i kapitału jest niewystarczające, należy wziąć pod uwagę kwalfikację pracowników jako dodatkowy czynnik.

teoria luki technologicznej

Posner: teoria luki technologicznej stwierdza, że kraje które jako pierwsze opracują jakiś technologiczny wynalazaek zyskują czasową przewagę technologiczną i eksportową

leapfrogging

państwa rozwijające się wprowadzają od razu najnowocześniejsze technologie przeskakując utrzymujące się w krajach rozwiniętych technologie wcześniejsze

frugal innovation

w krajach rozwijających się: wytwarzanie produktów zachowujących podstawowe funkcje jak najniższym kosztem, aby zaspokoić potrzeby krajowych konsumentów

korzyści skali

korzyści skali to korzyści płynące z produkcji masowej, im większa produkcja tym mniejszy koszt jednostkowy

bilans płatniczy

bilans płatniczy to zestawienie wszystkich wpływów i płatności dokonanych za granicą przez dany kraj i jego obywateli

bilans płatniczy w Polsce

W Polsce bilans płatniczy jest sporządzany przez NBP i prezentowany Sejmowi, składa się z bilansu obrotów bieżącyc, bilansu obrotów kapitałowych i bilansu obrotów wyrównawczych

Co składa się na bilans obrotów bieżących?

Na bilans obrotów bieżących składa się bilans handlowy, bilans płatności z tytułu usług, rachunek przepływu dochodów majątkowych, transfery rządowe i prywatne

Co składa się na bilans obrotów kapitałowych?

Na bilans obrotów kapitałowych składają sie inwestycje portfelowe czyli nabywanie papierów wart. przedsiębiorstw, inwestycje bezpośrednie czyli zakąłdanie przedsiębiorstw oraz pożyczki udzielane na okres dłuższy niż rok.

Co jest rejestrowane w bilansie obrotów wyrównawczych?

W bilansie obrotów wyrównawczych rejestrowane są zmianny stanu oficjalnych rezerw walutowych i złota oraz kredyty uzyskane z MFW.

protekcjonizm wychowawczy

ochrona rodzimej produkcji znajdującej się w fazie rozwoju

cła retorsyjne

cła retrsyjne są reakcją innych państw na wprowadzenie ceł w kraju rodzimym

Co to są kontyngenty?

Kontyngenty to ilościowe lub wartościowe ograniczenia towarów importowanych.

subwencje pośrednie i bezpośrednie dla eksporterów

subwencje bezpośrednie to dopłaty, a pośrednie kredyty, zwolnienia i ulgi podatkowe dla eksporterów, są narzędzien praktyki dumpingowej, reakcją na nie są cła retorsyjne i opłaty wyrównawcze ze strony państwa-importera

embargo

zakaz eksportu jakiegoś towaru do danego kraju

konferencja w Bretton Woods(USA) - powstanie międzynarodowego systemu finansoweg

1944, konferencja w Bretton Woods(USA) - powstanie międzynarodowego systemu finansowego, utworzenie Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego

GATT

General Agreement on Tarifs and Trade, znoszenie barier celnyh i liberalizacja handlu, prowadzna w rundach, runda urugwajska, 1995 - utworzenie WTO

Na zym polega klauzula najwyższego uprzywilejowania?

Klauzula najwyższego uprzywilejowania jest jedną z zasad funkcjonowania WTO, polega na tym, że jeżeli jakieś państwo przyznaje przywilej innemu to musi też uprzywilejować inne państwa WTO.

DSB

Dispute Settlement Body - działa w ramach WTO, może wydać konkretnemnu państwu polecenia, w przypadku niezastosowania się upoważnić inne państwa do zastosowania środków odwetowych.

EFTA

European Free Trade Association, 1960, Europejskie Stowarzyszenie Wolnego HAndlu, obecnie należy do niego tylko Islandia, Norwegia, Szwajcaria i Liechtenstein, reszta wstąpiła do UE

Europejski Obszar |Gospodarczy

EFTA+UE (oprócz Szwajcarii), znajdują tu zastosowane cztery wolności: przepływu osób, usług, towarów i kapitału (oprócz produktów rolnych)

NAFTA

North America Free Trade Agreement, 1992, USA, Kanada, Meksyk

ASEAN Stowarzyszenie Narodów Azji Pd-Wsch

ASEAN Stowarzyszenie Narodów Azji Pd-Wsch: Singapur, Malezja, Indonezja, Tajlandia, Filipiny i Wietnam

unia celna

członkowie unii celnej prowadzą jednolitą politykę celną wobec państw z zewnątrz, przykład-Mercosur

Mercosur

unia celna Paragwaju, U|rugwaju. Brazylii, Argentyny i Wnezueli

stopnie integracji gospodarczej

obszar wolnego handlu (EFTA, Europejski Obszar Gospodarczy, NAFTA, ASEAN)--> unia celna (Mercosur)--> wspólny rynek --> unia gospodarcza (często z unią walutową)--> unia polityczna (federacja)

stopnie integracji gospodarczej na przykładze UE

traktat paryski, 1951, Europejska Wspólnota węgla i Stali (strefa wolnego handlu-->t. rzym. 1957, Europejska Wspólnota Gospodarcza (unia celna)--> traktat z Maastricht, 1992, UE (unia gospodarcza)---> 1999, Unia Gospodarcza i Walutoba, utw. EBC i waluty euro

Które państwa podpisały traktat paryski?

RFN, Francja, Belgia, Holandia, Luksemburg, Włochy

traktat z Maastricht

1992r, utworzenie UE, objęcie w ramach współpracy drugiego i trzeciego filaru UE czyli bezpieczeństwa i polityki zagranicznej oraz spraw wewnętrznych i wymiaru sprawiedliwości

traktat z Amsterdamu

1997r., celem UE s a także walka z bezrobociem oraz polityka społeczna, wzmocnienie pozycji PE, układ z Schengen, pakiet stabilizacji i wzrostu (wskaźniki ekonomiczne)

Unia Gospodarcza i Walutowa

1999, utworzenie Banku Centralnego, wprowadzenie euro jako pieniądza bezgotówskowego, a w 2002r. również w gotówce

traktat z Lizbony

2007r., wszedł w życie w 2009, UE zyskuje sobowość prawną, przejmuje kompetencje zgrupowane wcześniej w trzech filarach: pierwszy filar Wspólnota Eur.(daw. EWG), drugi filar bezpieczeństwo i polityka zagraniczna, trzeci filar-sprawy wewnętrzne i wym. spr.

Które obszary polityki gospodarczej są w wyłącznej kompetencji UE?

unia celna, ustanawianie reguł konkurencji (w zakresie jednego państwa orga tego państwa, w Polsce UOKiK), polityka pieniężna (w strefie euro), ochrona morskich zasobów biologicznych, wspólna polityka handlowa w wymianie z krajami trzecimi

koordynacja polityki fiskalnej państw członowskich

ograniczenie deficytu budżetowego do 3% PKB i długu publicznego do 60% PKB

polityka podatkowa państw członkowskich UE

tylko częściowo VAT i akcyza są regulowane odgórnie przez ustalenie wielkości maksymalnych i minimalnych, podatek dochodowy nie jest w żaden sposób uregulowany

sankcje za naruszenie dyscypliny fiskalnej w UE

za przekroczenie granicy deficytu i długu mogą zostać nałożone kary pienięzne

klauzula no bail-out

klauzula no bail-out zawarta jest w TFUE, zakazuje przejmowania przez UE i państwa członkowskie zobowiązań innego państwa członkowskiego

SEPA

Single Euro Payment Area - Jednolity Obszar płatności w Euro, inicjatywa nad którą pracuje m.in. EBC, stworzenie SEPA ułatwiłoby i przyśpieszyło płatności transgraniczne w euro

Rada Europejska

Rada Europejska skłąda się z szefów rządów, prezydentów i przewodniczącego Komisji, jest najważniejszym organem stanowiącym Unii, decyduje o jej celach i kierunkach rozwoju

Rada Unii Europejskiej

Rada Unii Europejskiej składa się z przedstawicieli rządów o randze ministra, jest organem prawodawczym, we współpracy z Parlamentem wydaje rozporządzenia i dyrektywy

Komisja Europejska

Komisja Europejska jest organem reprezentującym wyłącznie interesy Unii, nie poszczególnych państw, rskłada się z 27 członków, po jednym z każdego państwa, jest organej inicjującym, kontrolnym i wykonawczym

Kto uchwala budżet Unii?

Budżet Unii uchwala Rada UE.

Parlament Europejski

Parlament Europejski składa się z 736 europosłów wybieranych w wyborach powszechnych i bezpośrednich, ma fsiedzibę w Strasburgu i Brukseli, pełni funkcję kontrolną i konsultacyjną

Siedziba i skład Trybunału Sprawiedliwości UE.

Trybynał Sprawieliwość UE ma siedzibę w Luksemburgu, skłąda się z 27 sędziów, po jednym z każdego państwa członkowskiego.

Gdzie ma siedzibę Europejski Bank Centralny?

Europejski Bank Centralny ma siedzibę we Frankfurcie nad Menem.