biologia definicje 12

 0    86 fiszek    Kaaamilkaaaaa
ściągnij mp3 drukuj graj sprawdź się
 
Pytanie język polski Odpowiedź język polski
macierz pozakomórkowa, MP
rozpocznij naukę
włókniste białka i żelowe węglowodany otaczajace komórki zwierzęce.
macierzysta komórka
rozpocznij naukę
komórka niezróżnicowana zdolna do podziału, w którego wyniku jedna z komórek potomnych zostaje komórka macierzysta, a druga różnicuje się w określony typ
magnoliowe
rozpocznij naukę
jeden z kladów wyższych okrytozalażkowych, obejmujacy kilka rodzin tradycyjnie zaliczanych do dwuliściennych; badania molekularne wykazały, że magnoliowe nie należa ani do dwuliściennych, ani do jednoliściennych.
makroczasteczka
rozpocznij naukę
bardzo duża czasteczka zwiazku organicznego, np białka lub kwasu nukleinowego.
makroelement
rozpocznij naukę
pierwiastek chemiczny niezbędny organizmowi w stosunkowo dużej ilości do prawidłowego funkcjonowania.
makroewolucja
rozpocznij naukę
zachodzace na duża skalę w populacjach zmiany fenotypowe, uzasadniajace zliczenie tych populacji do taksonówna poziomie gatunku lub wyższym, a więc rodzajów, rodzin, rzędów, a nawet typów i królestw.
makrofag
rozpocznij naukę
duża, fagocytujaca komórka zdolna do wchłaniania i trawienia bakterii lub szczatków zniszczonych komórek. M. sa również komórkami prezentujacymi antygen.
makrofil
rozpocznij naukę
Liść skrzypów, paproci, nago- i okrytozalażkowych; zawiera rozgałęziony układ tkanek przewodzacych w postaci nerwów (unerwienie złożone).
makronukleus
rozpocznij naukę
duże jadro komórkowe występujace u orzęsków wraz z jednym lub większa liczba mikrocukleusów. Makronukleus reguluje metabolizm i wzrost orzęska.
maksymalny transport kanalikowy
rozpocznij naukę
maksymalna szybkość, z jaka dana substancja jest resorbowana z kanalików nerkowych w nerce.
Malpighiego cewki
rozpocznij naukę
narzady wydalnicze wielu stawonogów.
mały interferencyjny RNA
rozpocznij naukę
dwuniciowe czasteczki RNA o długości ok. 23 nukleotydów, wyciszajace geny na etapie posttranskrypcyjnym przez wybiórcze przecinanie czasteczek mRNA o sekwencji nukleotydowej komplementarnej do czasteczki siRNa.
mapa restrykcyjna DNA
rozpocznij naukę
mapa miejsc DNA rozpoznawanych przez specyficzne enzymy restrykcyjne.
masa czasteczkowa
rozpocznij naukę
suma mas atomowych atomów tworzacych czasteczke zwiazku chemicznego; wyrażana w atomowych jednostkach masy lub daltonach.
materia
rozpocznij naukę
wszystko, co ma masę i zajmuje przestrzeń
mechanoreceptor
rozpocznij naukę
komórka czuciowa lub narzad reagujace na bodźce mechaniczne, np. dotyk, nacisk, siłę grawitacji, rozciaganie i ruch.
meduza
rozpocznij naukę
wolno pływajaca parasolowata dojrzała postać niektórych parzydełkowców.
megaspora, makrospora
rozpocznij naukę
haploidalny zarodnik roślin różnozarodnikowych, dajacy poczatek gameofitowi żeńskiemu.
mejoza
rozpocznij naukę
proces, w wyniku którego diploidanlna (2n) komórka, przechodzac dwa kolejne podziały jadra (mejozę I i mejozę II), daje cztery jadra haploidalne (n), cytokineza prowadzi ostatecznie do powstania gamet (u zwierzat) i zarodników (u roślin).
melanina
rozpocznij naukę
barwnik ciemnobrazowy lub czarny, nadajacy barwę skórze zwierzat.
melanokortyny
rozpocznij naukę
peptydy, które przypuszczalnie zmniejszaja łaknienie (apetyt) w odpowiedzi na zwiększenie zapasu tłuszczów.
melatonina
rozpocznij naukę
hormon wydzielany przez szyszynkę, uczestniczacy m.in. w regulacji rytmów okołodobowych.
menopauza
rozpocznij naukę
okres w życiu kobiety (między 45. a 55. rokiem), kiedy ustaja cykle menstruacyjne.
menstruacja, miesiaczka
rozpocznij naukę
występujace u kobiet comiesięczne wydalanie z dróg rodnych krwi i złuszczonej błony śluzowej macicy, będace sygnałem rozpoczęcia cyklu menstruacyjnego.
menstruacyjny cykl, c. miesiaczkowy
rozpocznij naukę
Zachodzacy co miesiac u kobiet i samic innych naczelnych zespół procesów, które przygotowuja organizm do zajścia w ciażę.
merystem, tkanka twórcza
rozpocznij naukę
tkanka roślinna której komórki sa zdolne do podziałów mitotycznych.
merystem boczny
rozpocznij naukę
tkanka twórcza zbudowana z intensywnie dzialacych się komórek; m.b. wytwarza tkanki wtórne i powoduje wzrost rośliny na grubość; przykładem m.b. jest miazga łykodrzewna i miazga korkotwórcza.
merystem wierzchołkowy, m. apikalny
rozpocznij naukę
strefa dzielacej się tkanki, zlokalizowana na szczycie pędu lub korzenia wytwarzajaca tkanki pierwotne; merystemy wierzchołkowe powoduja przyrost pędu lub korzenia na długość.
metabolizm
rozpocznij naukę
wszystkie procesy chemiczne zachodzace w komórce lub organiźmie, przemiany dzięki którym organizm może wykorzystać energię i materię.
metafaza
rozpocznij naukę
stadium mitozy, wsytępujace między profaza i anafaza, podczas m. chromosomy układaja się w płaszczyźnie równikowej komórki.
metamorfoza, przeobrażenie
rozpocznij naukę
przekształcenie z jednego stadium rozwojowego w drugie, np. przemiana larwy w postać dorosła.
metanefrydia
rozpocznij naukę
narzady wydalnicze pierścienic i mięczaków, m. stanowi przewód otwarty na obu końcach, jeden, w postaci orzęsionego lejka, otwiera się do celomy, a drugi na zewnatrz ciała.
metapopulacja
rozpocznij naukę
populacja złożona z kilku lokalnych populacji, między którymi osobniki sporadycznie migruja (emigruja i imigruja).
metastaza, przerzut
rozpocznij naukę
przedostanie się komórek rakowych z jednego narzadu lub części ciała w inne miejsce.
metylacja DNA
rozpocznij naukę
inaktywacja genów przez przyłaczanie do DNA grup metylowych za pośrednictwem specyficznych enzymów (metylaz).
metylowa grupa
rozpocznij naukę
niepolarna grupa funkcyjna o wzorze- CH3.
mezenchyma
rozpocznij naukę
tkanka łaczna luźna, czésto galaretowata, zbudowana z niezróżnicowanych komórek; występuje w zarodkach kręgowców i u niektórych dorosłych bezkręgowców.
mezoderma
rozpocznij naukę
środkowa warstwa komórek (listek zarodkowy) wczesnego zarodka; powstaja z niej tkanka łaczna, naczynia krwionośne, serce, nerki i inne struktury.
mezofil, miękisz
rozpocznij naukę
tkanka wypełniajaca wnętrze liścia, zdolna do fotosyntezy; niekiedy zróżnicowana na m. palisadowy i gabczasty.
mezozoiczna era, mezozoik
rozpocznij naukę
era w dziejach Ziemi trwajaca od 251 do 66 mln lat temu.
miazga korkotwórcza
rozpocznij naukę
merystem boczny wytwarzajacy komórki korka i miękisz korkowy, które łacznie tworza korkowicę roślin drzewiastych.
miazga łykodrzewna
rozpocznij naukę
merystem boczny odpowiedzialny za powstawanie wtórnych tkanek przewodzacych: drewna (ksylemu) wtórnego i łyka (floemu) wtórnego.
miażdżyca, arterioskleroza
rozpocznij naukę
postępujaca choroba polegajaca na odkładaniu się lipidów na wewnętrznej ścianie tętnic, co prowadzi do zaburzeń w krażeniu i chorób serca.
miedniczka nerkowa
rozpocznij naukę
część nerki pełniaca rolę zbiornika, do którego mocz spływa z kanalików zbiorczych i z którego następnie wypływa do moczowodów.
miejsce inicjacji replikacji
rozpocznij naukę
specyficzne miejsce w czasteczce DNA, gdzie rozpoczyna się jej replikacja.
miejsce łamliwe
rozpocznij naukę
specyficznie położone, niebarwiace się nitkowate przewężenie, zwykle na obydwu chromatydach chromosomu.
mielinowa osłonka
rozpocznij naukę
białkowo- lipidowa biała osłonka otaczajaca aksony niektórych komórek nerwowych, aksony takie zwa się włóknami mielinowymi.
mieszaniec, hybryda
rozpocznij naukę
osobnik będacy potomkiem rodziców różnych genetycznie.
mieszańcowa strefa, s. hybrydyzacji
rozpocznij naukę
obszar zachodzenia na siebie siedlisk dwóch blisko spokrewnionych ze soba populacji, podgatunków, lub gatunków które w tym obszarze krzyżuja się ze soba.
mieszek
rozpocznij naukę
owoc pojedyńczy suchy pękajacy, otwierajacy się wzdłuż szwu, aby uwolnić nasiona.
mieszek włosowy
rozpocznij naukę
kieszonka w skórze, z której wyrasta włos.
mięczaki
rozpocznij naukę
typ bezkręgowców należacych do pierwogębych (Protostomia) o wtórnej jamie ciała; ich ciało dzieli się na worek trzewiowy, płaszcz i nogę.
międzygatunkowa konkurencja
rozpocznij naukę
Rywalizacja między osobnikami różnych gatunków o wspólne, ograniczone ilościowo zasoby w ekosystemie (np. pokarm, przestrzeń życiowa).
międzywęźle
rozpocznij naukę
część łodygi między dwoma węzłami.
miękisz, parenchyma
rozpocznij naukę
tkanka roślinna zbudowana z cienkościennych komórek, uczestniczy w fotosyntezie, magazynowaniu substancji pokarmowych i (lub) wydzielaniu.
miękisz gabczasty, mezofil gabczasty
rozpocznij naukę
miękisz zbudowany z luźno ułożonych komórek, przylegajacy do skórki dolnej powierzchni liścia.
miękisz korkowy
rozpocznij naukę
jedna lub więcej warstw komórek miękiszowych odkładanych do wewnatrz przez dzielaca się miazgę korkotwórcza.
miękisz palisadowy, mezofil palisadowy
rozpocznij naukę
miękisz zbudowany z wydłużonych komórek pod skórka górnej powierzchni liścia, ustawionych do niej prostopadle.
mięsień
rozpocznij naukę
narzad wywołujacy ruch dzięki swoim skurczom.
mięsień gładki
rozpocznij naukę
mięsień nie wykazujacy poprzecznego prażkowania i kurczacy się niezależnie od woli; m.g. występuja głównie w ścianach takich nażadów jak jelito i naczynia krwionośne.
mięsień sercowy
rozpocznij naukę
rodzaj mięśnia prażkowanego występujacy w sercu kręgowców, pracujacy niezależnie od woli.
mięsień szkieletowy
rozpocznij naukę
mięsień prażkowany kręgowców zwiazany zwykle, bezpośrednio lub pośrednio, z elementami szkieletu. M.sz. umożliwiaja wykonywanie ruchów zależnych od woli.
migracja 1
rozpocznij naukę
okresowe lub sezonowe przemieszczanie się, zwykle na znaczna odległość osobników lub populacji z jednego obszaru do drugiego
migracja 2
rozpocznij naukę
W biologii ewolucyjnej- przemieszczanie się osobników, w wyniku czego następuje przenoszenie alleli z jednej populacji do drugiej
mikoryza
rozpocznij naukę
mutualistyczny zwiazek korzeni roślin z grzybami, ułatwia roślinie pobieranie z gleby podstawowych składników mineralnych.
mitotoksyny
rozpocznij naukę
toksyczne zwiazki chemiczne wytwarzane przez grzyby; np. aflatoksyny uszkadzaja watrobe i sa znanymi czynnikami rakotwórczymi.
mikroelement, pierwiastek śladowy
rozpocznij naukę
pierwiastek chemiczny niezbędny organizmowi w śladowej ilości do prawidłowego funkcjonowania.
mikroewolucja
rozpocznij naukę
ewolucyjne zmiany na niewielka skalę, wywołane zmianami frekwencji alleli lub genotypów, zachodzace w populacji przez kilka pokoleń.
mikrofil
rozpocznij naukę
liść widłaków, zawierajacy tkankę przewodzaca w postaci pojedyńczego nerwu (unerwienie proste).
mikrofilamenty
rozpocznij naukę
cieńkie włókienka zbudowane z podjednostek białka aktyny, wchodza w skład cytoszkieletu.
mikroglej
rozpocznij naukę
zdolne do fagocytozy komórki glejowe występujace w ośrodkowym układzie nerwowym.
mikroklimat
rozpocznij naukę
warunki klimatyczne panujace nanniewielkim obszarze, zwiazane z wysokościa nad poziomem morza, kierunkiem i katem nachylenia stoków i ekspozycja na wiatry.
mikrokosmki
rozpocznij naukę
drobne wypustki cytoplazmy zwiększajace powierzchnię komórki; występuja głównie w komórkach uczestniczacych w absorpcji lub sekrecji, np. w komórkach nabłonka jelita i kanalików nerkowych.
mikromacierze DNA
rozpocznij naukę
test diagnostyczny polegajacy na unieszczeniu tysięcy różnych czasteczek cDNa na nylonowych membranach lub szklanych płytkach w ściśle określonej kolejności.
mikronukleus
rozpocznij naukę
jedno zmkilku mniejszych jader komórkowych występujacych u orzęsków, uczestniczy w rozmnażaniu.
mikroRNA
rozpocznij naukę
jednoniciowe czasteczki RNA długości ok. 22 nukleotydów, wstrzymujace translację mRNA uczestniczacego we wzroście i rozwoju.
mikrosfera
rozpocznij naukę
protobiont powstały w wyniku przyłaczenia wody do abiotycznie utworzonych polipeptydów.
mikroskamieniałości
rozpocznij naukę
kopalne szczatki mikroorganizmów
mikrospora
rozpocznij naukę
haploidalny zarodnik roślin różnozarodnikowych dajacy poczatek gametofitowi męskiemu.
mikrosporydia
rozpocznij naukę
małe jednokomórkowe pasożyty komórek eukariotycznych, zaliczane do grzybów sprzężniowych.
mikrotubule
rozpocznij naukę
długie rurkowate struktury zbudowane z podjednostek białka tubuliny; sa głównym składnikiem cytoszkieletu i wrzeciona podziałowego, wsytępuja także w rzęskach, wiciach, centriolach i ciałkach podstawowych.
miłorzab dwuklapowy
rozpocznij naukę
jedyny żyjacy przedstawiciel wymarłej grupy nagozalażkowych; drzewo strefy umiarkowanej, o wachlarzowatych liściach i mięsistych nasionach (na osobnikach żeńskich).
mimikra müllerowska
rozpocznij naukę
mimikra polegajaca na wzajemnym upodobnieniu się dwóch lub większej liczby różnych gatunków niebezpiecznych, niesmacznych lub trujacych dla potencjalnego drapieżnika.
mineralokortykoidy
rozpocznij naukę
hormony wytwarzane przez korę nadnerczy, regulujace gospodarke wodna i mineralna organizmu. Głównym m. jest aldosteron.
miofibryle, włókienka mięśniowe
rozpocznij naukę
cieńkie włókniste struktury występujace w cytoplazmie włókien mięsniowych szkieletowych i włókien mięśnia sercowego; sa odpowiedzialne za ich skurcze, w skład m. wchodza miofilamenty.
miofilament
rozpocznij naukę
jeden z filamentów tworzacych miofibrylę.

Musisz się zalogować, by móc napisać komentarz.