Pytanie |
Odpowiedź |
Jakiego pochodzenia jest tkanka łączna? listka rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Cechą charakterystyczną tkanki łącznej jest jej budowa, a od innych tkanek różni ją to, że komórki nie przylegają ściśle do siebie
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
• komórki - różnego typu w zależności od rodzaju tkanki • substancja międzykomórkowa
|
|
|
Substancja międzykomórkowa - skład rozpocznij naukę
|
|
• włókna • substancja podstawowa • płyn tkankowy
|
|
|
Rodzaje włókien tkanki łącznej rozpocznij naukę
|
|
• włókna kolagenowe • włókna siateczkowe (srebrochłonne) • włókna sprężyste
|
|
|
Cechy włókien kolagenowych rozpocznij naukę
|
|
pęczki o grubości od kilku do kilkunastu mikrometrów, czasem mogą się rozgałęziać. oporne na rozciąganie i wytrzymałe na rozerwanie. W czasie gotowania w wodzie przekształcają się w klej zwierzęcy (żelatynę) -> nazywa się je również włóknami klejodajnymi
|
|
|
Jak barwią się włókna kolagenowe? rozpocznij naukę
|
|
Eozyną na różowo, błękitem anilinowym na niebiesko
|
|
|
Jaka jest grubość pęczków włókien kolagenu? rozpocznij naukę
|
|
od kilku do kilkunastu mikrometrów
|
|
|
Organizacja włókna kolagenowego rozpocznij naukę
|
|
tropokolagen -> kolagen -> włókienka/fibryle
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
składa się z trzech lewoskrętnych łańcuchów polipeptydowych spiralnie zwiniętych typu α
|
|
|
Co ile nanometrów cząsteczki tropokolagenu wykazują prążkowanie? rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
akie białko stanowi 30% wszystkich białek? rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
Aminokwasy wchodzące w skład kolagenu rozpocznij naukę
|
|
glicyna, lizyna, prolina, hydroksylizyna i hydroksyprolina
|
|
|
Cukrowce wchodzące w skład kolagenu rozpocznij naukę
|
|
heksozy - glukoza i galaktoza
|
|
|
Gdzie występuje kolagenaza? Komórki i inne (4) rozpocznij naukę
|
|
Sok trzustkowy, Lizosomy fibroblastów, histiocyty, osteoblasty i inne
|
|
|
Co odróżnia poszczególne typy kolagenu? 3 rozpocznij naukę
|
|
1. Składem aminokwasów, 2. miejscem występowania, 3. zdolnością do wytwarzania fibryli, włókien i pęczków
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
kolagen typu I, II, III, IV, VII
|
|
|
Gdzie występuje kolagen I? 7 rozpocznij naukę
|
|
1. kość, 2. zębina, 3. ścięgna, 4. więzadła, 5. skóra, 6. torebki włókniste narządów, 7. tkanka łączna wiotka
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
chrząstka szklista i sprężysta, jądra miażdżyste dysków międzykręgowych, ciało szkliste gałki ocznej
|
|
|
Występowanie kolagenu III rozpocznij naukę
|
|
buduje włókna siateczkowe – tkanka łączna siateczkowata (narządy limfatyczne i szpik), warstwa brodawkowata skóry, naczynia krwionośne, mięśnie gładkie, narządy miąższowe (wątroba, śledziona)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
Występowanie kolagenu VII rozpocznij naukę
|
|
błony podstawne, głównie w nabłonkach wielowarstwowych płaskich, np. naskórek,
|
|
|
Jakie komórki posiadają zdolność do syntezy kolagenu? 8 rozpocznij naukę
|
|
1. fibroblasty, 2. chondroblasty, 3. osteoblasty, 4. odontoblasty miazgi zęba, 5. hepatocyty, 6. komórki mięśni gładkich, 7. lemocyty, 8. komórki nabłonka nerki
|
|
|
Jaki kolagen tworzy włókna siateczkowe? Barwienie włókien siateczkowatych rozpocznij naukę
|
|
Kolagen typu III (wytwarzany przez fibroblasty)
|
|
|
Gdzie występują włókna siateczkowe? 9 rozpocznij naukę
|
|
1. błony podstawne, 2. otoczenie komórek tłuszczowych, 3. podpieranie śródbłonka naczyniowe, 4. podpieranie sarkolemmy komórek mięśniowych, 5. endoneurium w nerwach, 6. podpora włóknista zrębu narządów limfatycznych (węzłów chłonnych, śledziony), 7. komórki nabłonkowe wątroby, 8. narządy dokrewne, 9. rusztowanie dla skóry, błony śluzowej żoładka i jelit.
|
|
|
Jak wybarwiają się włókna sprężyste? rozpocznij naukę
|
|
Orceina na brunatny oraz rezorcyno-fuksyna na stalowoniebieski
|
|
|
Właściwości włókien sprężystych rozpocznij naukę
|
|
średnica mniejsza niż wł. kolagenowych; zdolność do łatwego rozciągania oraz duża odporność na rozrywanie. Pękają dopiero wówczas, jeżeli przekroczą swoją długość o 150 % długości wyjściowej, natomiast przy mniejszym rozciągnięciu powracają do pierwotnej postaci
|
|
|
Występowanie włókien sprężystych? 6 rozpocznij naukę
|
|
1. ściany naczyń krwionośnych - szczególnie aorta, 2. ściany pęcherzyków płucnych i oskrzeli, 3. niektóre więzadła (karkowe, struny głosowe), 4. chrząstka sprężysta, 5. skóra, 6. tkanka łączna wiotka
|
|
|
Organizacja włókien sprężystych rozpocznij naukę
|
|
pojedyncze włókna nie tworzące pęczków, rozgałęziają się, tworząc sieć
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Białko budujące błony sprężyste, podobne do kolagenu
|
|
|
Skąłdniki substancji międzykomórkowej rozpocznij naukę
|
|
glikozaminoglikany, proteoglikany i białka niekolagenowe.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
polisacharydy tworzące duże i nierozgałęzione łańcuchy. Ich cząsteczki zbudowane są z powtarzających się cząsteczek dwucukrowych. W skład dwucukru wchodzi aminocukier (acetyloglukozamina i / lub acetylogalaktozamina) oraz kwas uronowy (kwas glukuronowy lub galakturonowy).
|
|
|
Budowa glikozaminoglikanów (po modyfikacji) rozpocznij naukę
|
|
Zawartośc siarki - chondroitynosiarczany; dodatek reszt karboksylowych/siarczanowych - charakter polianionów;
|
|
|
Barwienie glikozaminoglikanów rozpocznij naukę
|
|
zmiana koloru barwnika, najczęściej z niebieskiego na czerwony
|
|
|
Właściwości glikozaminoglikan rozpocznij naukę
|
|
wiązania jonów dodatnich, takich jak Na+ oraz silnie wiążą wodę, będąc jej głównym magazynem w przestrzeni międzykomórkowej (nadaje sprężystość), łączą się z białkami tworząc proteoglikany
|
|
|
który glikozaminoglikan nie łączy się z białkami? rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
monomer proteoglikanu + kwas hialuronowy - wypełnianie substancji międzykomórkowej
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
umożliwiają dyfuzję składników między komórkami i krwią, a dzięki sieciowemu układowi pełnią także funkcję mechaniczną, zwłaszcza w tkance chrzęstnej. Również wpływają one na adhezję i wiązanie czynników wzrostu
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
postać fibronektyny w różnych miejscach rozpocznij naukę
|
|
wiąże się z proteoglikaniami, kolagenem, integrynami błon; wpływa na adhezję komorek (integrację substancji międzykomórkowej z komórkami; ułatwia fagocytozę) fibryle; w surowicy jako białko osocza, w tkance łącznej jest białkiem włóknistym
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
jej cząsteczki mają kształt krzyży; występuje ona jako główny składnik błony podstawnej (w blaszkach podstawnych); wiąże tu komórki z kolagenem typu IV i cząsteczkami perlekanów; w jej wytwarzaniu biorą udział komórki nabłonka i śródbłonka.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
przesącz osocza krwi w odcinku tętniczym sieci naczyń włosowatych, a następnie przepływa przez tkankę łączną właściwą i w odcinku żylnym sieci naczyń włosowatych przenika do krwi
|
|
|
W jakich stanach patologicznych występuje obrzęk? 3 rozpocznij naukę
|
|
1. zaczopowanie żył, 2. niewydolność mięśnia sercowego, 3. miejscowe zwiększenie stęzenia histaminy zwiększające przepuszczalność naczyń
|
|
|
Fibroblasty - cechy, występowanie rozpocznij naukę
|
|
właściwe komorki tkanki łącznej, najliczniejsze w tkance łącznej właściwej
|
|
|
Substancje wydzielane przez fibroblasty rozpocznij naukę
|
|
włókna kolagenowe, siateczkowate i sprężyste, składniki substancji podstawowej, enzymy - metaloproteazy (np. kolagenaza)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
kształt wrzecionowaty, wypustki, zasadochłonna cytoplazma, duże owalne jądro, RER, aparat Golgiego, wakuole wydzielnicze
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
fibroblasty w stanie spoczynku
|
|
|
Gdzie występują miofibroblasty? 2 rozpocznij naukę
|
|
1. W kosmkach jelitych - skurcz kosmka, 2. mięśnie gładkie większych naczyń krwionośnych
|
|
|
Gdzie występują licznie melanofory? 3 rozpocznij naukę
|
|
1. naczyniówce i tęczówce oka, 2. brodawka sutka, 3. skóra narządów płciowych zewnętrznych melanina wytwarzana w melanocytach z tyrozyny w obecności tyrozynazy
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Wyglądem przypominają fibroblasty. W tkankach łącznych leżą głównie pobliżu naczyń krwionośnych. W przypadku pobudzenia są one multipotencjalne i mogą różnicować się w nowe rodzaje komórek tkanki łącznej właściwej a nawet oporowej
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
makrofagi w tkance łącznej właściwej szpik kostny (monoblasty) -> monocyty we krwi -> histiocyty w tkance łącznej
|
|
|
Jak barwi się cytoplazma histiocytów-makrofagów? rozpocznij naukę
|
|
Jak barwi się cytoplazma histiocytów-makrofagów? kwasochłonnie
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Owalny kształt, owalne lub nerkowate jądro, dużo lizosomów i wakuoli ze sfagocytowanym materiałem
|
|
|
Makrofagi wolne/wędrujące rozpocznij naukę
|
|
makrofagi aktywnie przemiszczające się w tkance łącznej i wykazujące właściwosci żerne np. w stanach zapalnych
|
|
|
Co się dzieje ze sfagocytowanymi struktirami? rozpocznij naukę
|
|
pożeranie bakterii i zużytych lub uszkodzonych komórek, fragmentów tkanek, kompleksów antygen – przeciwciało są całkowicie rozkładane przy udziale kwaśnych hydrolaz zawartych w lizosomach makrofagów, lub też mogą być tylko częściowo rozkładane i prezentowane limfocytom
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
nieswoista, immunofagocytoza
|
|
|
Występowanie komórek tucznych? 6 rozpocznij naukę
|
|
1. Skóra, 2, Układ oddechowy, 3, narządy limfatyczne, 4. OUN, 5. w pobiliżu naczyń krwionośnych - głównie małych tętniczych, 6. błona śluzowa przewodu pokarmowego
|
|
|
Jaka jest charakterystyczna cecha komórek tucznych? rozpocznij naukę
|
|
Ziarnistości zasadochłonne w cytoplazmie otoczone błoną
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
wywoływanie lokalnego stanu zapalnego w reakcji na substancje obce
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Duże, kształtu owalnego. Jądra są kuliste z wyraźną chromatyną ułożone centralnie, organella komórkowe, z wyjątkiem aparatu Golgiego, są słabo rozwinięte. Błona komórkowa pofałdowana, tworzy liczne mikrokosmki receptory dla przeciwciał IgE na powierzchni
|
|
|
Zawartość ziarnistości komórek tucznych rozpocznij naukę
|
|
heparyna, histamina, enzymy proteolityczne (proteazy), cytokiny
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
hamuje ona krzepnięcie krwi, inaktywuje histaminę, a także przeciwdziała miażdżycy ponieważ jest silnym aktywatorem lipazy lipoproteinowej (enzymu rozkładającego tłuszcze lipoprotein)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
zwiększa przepuszczalność naczyń krwionośnych powoduje rozszerzenie małych żył, wywołuje skurcz mięśni gładkich dużych naczyń krwionośnych, pobudza wydzielanie śluzu i soku żołądkowego, bierze udział w reakcjach anafilaktycznych i alergicznych
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
dekarboksylacja tlenowa aminokwasu histydyny w komórkach tucznych
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
pobieranie prekursorów aminiowych i dekarboksylacja
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
rozkładają białka substancji międzykomórkowej, poprzez odszczepienie od białek surowicy krótkich peptydów prowadzą do powstania kinin
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
TNF-α, czynnik hemotaktyczny dla eozynofili, czynnik hemotaktyczny dla neutrofili, czynnik aktywujący płytki krwi, peptyd rozszerzający naczynia-VIP
|
|
|
Substancje wytwarzane przez mastocyty oddawane do środowiska rozpocznij naukę
|
|
leukotrieny, prostaglandyny (pochodne kwasu arachidonowego), interleukiny, aktywne rodniki tlenowe, hydroksylowe, nadtlenek wodoru
|
|
|
Uwalnianie substancji przez mastocyty rozpocznij naukę
|
|
Stale uwalniane: heparyna (powoli po związaniu z białkiem) i histamina (od razu do subst. międzykomórkowej) uwalnianie całych ziaren z pobudzonej kom. tucznej
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
substancje uwalniane z mastocytów
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
natychmiastowa odpowiedź organizmu na wniknięty antygen, na który organizm jest nadmiernie wrażliwy (uczulony obrzęk, katar sienny, astma oskrzelowa atopowa, pokrzywka
|
|
|
Gdzie występują komórki plazmatyczne? 2 rozpocznij naukę
|
|
1. narządy limfatyczne, 2. błony śluzowe przewodu pokarmowego miejsca styku organizmu z bakteriami; w stanach zapalnych
|
|
|
Jaką cechą charakterystyczną budowy odznaczają się plazmocyty? rozpocznij naukę
|
|
Jądro szprychowe, cytoplazma zasadochłonna bogata w organella komórkowe świadczące o produkcji białka na eksport (RER, aparat Golgiego)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
produkcja immunoglobulin będących przeciwciałami (wydzialne egzocytozą) biorą udział w odpowiedzi humoralnej
|
|
|
Gdzie występują perycyty, komórki przydanki? rozpocznij naukę
|
|
naczynia krwionośne, szczególnie naczynia włosowate, tętniczki i żyłki kom mezenchymalne + mięśn. gładkie; cytoplazma z aktyną i miozyną -> właśc. kurczliwe; mogą różnicować się w fibroblasty i osteoklasty
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
neutrofile, eozynofile, bazofile, limfocyty
|
|
|
Neutrofile w tkance łącznej + zdolność rozpocznij naukę
|
|
w stanach zapalnych; zdolne do ruchu pełzakowatego małe fagocyty tworzone przez neutrofile, fagocytują zwłaszcza bakterie
|
|
|
Eozyonofile w tkance łącznej Normalne występowanie eozynofili rozpocznij naukę
|
|
W przypadku alergii i chorobach pasożytniczych przewodu pokarmowego W tkance łącznej rzadko. Znajdują się w grasicy, w błonie śluzowej przewodu pokarmowego macicy, w tkance łącznej przytarczyc, płuc, gruczołu mlecznego
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
kuliste lub owalne, rozpaltowane jądro 2-3 płaty, kwasochłonne ziarnistości w cytoplazmie fagocytoza kompleksów antygen-przeciwciało
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
wielokrotnie w ciągu swojego życia mogą jako limfocyty krążące przechodzić z krwi do tkanki i odwrotnie
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
zdolność gromadzenia tłuszczu w cytoplazmie
|
|
|
Rodzaje omórek tłuszczowych rozpocznij naukę
|
|
żółte (adipocyty jednopęcherzykowe) i brunatne (wielopęcherzykowe)
|
|
|
Powstawanie kom. tłuszczowych rozpocznij naukę
|
|
lipoblasty -> kom. wrzecionowate z pęcherzykami gromadzącymi tłuszcz -> pęcherzyki zlewają się, powstaje wakuola -> powiększanie się wakuoli -> zepchnięcie jądra na skraj komorki -> kom. tłuszcz. żółta mogą też powstawać brunatne
|
|
|
Ułożenie kom. tłuszcz żółtych rozpocznij naukę
|
|
pojedynczo lub w skupiskach wokół naczyń krwionośnych lub w zwartych zrazikach kulisty kształt, rąbek cytoplazmy z jądrem na obwodzie, jedna duża wakuola tłuszczowa w centrum (nieobłoniona, umocowana filamentami pośrednimi)
|
|
|
Tłuszcz w kom. tłuszczowych rozpocznij naukę
|
|
estry kwasów tłuszczowych i glicerolu oraz estry cholesterolu z tymi kwasami i wolne kwasy tłuszczowe
|
|
|
Komórki tłuszczowe brunatne rozpocznij naukę
|
|
mneijsze od żółtych, kulite jądro w centrum, tłuszcz w postaci licznych drobnych kropel, więcej cytoplazmy, liczne mitochondria w zrazikach, a nie pojedynczo; barwę nadają cytochromy
|
|
|
Tkanka łączna galaretowata niedojrzała w co różnicują się kom. gwiaździste rozpocznij naukę
|
|
tylko w okresie zarodkowym i płodowym, prekursorowa dla wszystkich innych tkanek łącznych; kom. gwiaździste połączone wypustkami, bezpostaciowa subst. międzykom., silnie uwodniona w fibroblasty i inne kom. tkanki łącznej
|
|
|
gdzie występuje tkanka galaretowata dojrzała? 2 rozpocznij naukę
|
|
1. zrąb pępowiny (galareta Whartona), 2. miazga zęba obecność fibroblastów oraz substancji międzykomórkowej bogatej w proteoglikany i posiadającej włókna kolagenowe
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
przeważa substancja międzykomórkowa
|
|
|
Na czynność tkanki łącznej właściwej wpływają: rozpocznij naukę
|
|
ACTH, glikokortykoidy kory nadnerczy, hormony tarczycy, hormony gonad
|
|
|
Komórki w tkance łącznej wiotkiej rozpocznij naukę
|
|
fibroblastów, plazmocytów, mastocytów, nielicznych komórek tłuszczowych, makrofagów, komórek napływowych substancja międzykomórkowa
|
|
|
Jak ułożone są włókna kolagenowe w tkance łącznej wiotkiej? rozpocznij naukę
|
|
W pęczki o luźnym, nieregularnym układzie kolagenowe, siateczkowate, sprężyste
|
|
|
Występowanie tkanki łącznej wiotkiej? 10 rozpocznij naukę
|
|
1. przestrzenie pomiędzy innymi tkankami i narządami, 2. większość błon śluzowych i podśluzowych, 3. torebki narządów i przegrody łącznotkankowe, 4. zrąb dla wielu narządów, 5. otacza naczynia krwionośne, limfatyczne i nerwy, włókna mięśniowe, 6. Błony surowicze jam ciała, 7. warstwa siateczkowata skóry, 8. opona pajęcza, 9. warstwa brodawkowata skóry, 10. tkanka podskórna
|
|
|
Tkanka łączna włóknista zwarta rozpocznij naukę
|
|
przewaga włókien kolagenowych nad sprężystymi, kolagenowe grube i ściśle przylegające; fibrocyty mniej liczne niż w tkance łącznej wiotkiej
|
|
|
Gdzie występuje tkanka łączna zbita nieregularna? 4 rozpocznij naukę
|
|
1. skóra właściwa, błona śluzowa niektórych odcinków dróg moczowych, 3. torebki włókniste niektóych narządów (wątroby, śledzione, nerki), 4. twardóweka gałki ocznej
|
|
|
Tkanka łączna zbita nieregularna - cechy rozpocznij naukę
|
|
dużo wł. kolagenowych w grubych pęczkach ułożonych w róznych kierunkach, tworzą sieć przestrzenną, między pęczkami włókna sprężyste
|
|
|
Gdzie występuje tkanka zbita regularna? 3 rozpocznij naukę
|
|
1. ścięgnach, 2. powięziach, 3. więzadłach
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Pęczki wł. kolagenowych równolegle do siebie, między nimi KOMÓRKI SKRZYDELKOWE/ścięgniste - fibrocyty układające się w SZEREGI RANVIERA Pęczki włókien otacza ościęgna wewnętrzna (tkanka łączna wiotka) i zewnętrzna (tkanka łączna włóknista zwarta)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
otaczają stawy maziowe i przyczepiają się z jednej strony do kości, a z drugiej do zewnętrznej powierzchni torebki stawowej. W budowie są podobne do ścięgien + wł. sprężyste
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
pęczki włókien kolagenowych w warstwach, równoległe w warstwach, warstwy do siebie pod kątem
|
|
|
Gdzie występuje tkanka łączna siateczkowata (retikulinowa) 2 rozpocznij naukę
|
|
1/ zrąb narządów limfatycznych (węzły chłonne, migdałki, śledziona, 2. błony śluzowe blaszka właściwa przewodu pokarmowego - jelito cienkie i grube
|
|
|
Tkanka łączna siateczkowata - wygląd rozpocznij naukę
|
|
kom. gwiaździste łączące się ze sobą wypustkami (siateczka) oraz fibroblasty - komórki siateczki wytwarzające wł. retikulinowe
|
|
|
Gdzie występuje tkanka tłuszczowa żółta? 5 rozpocznij naukę
|
|
1. warstwa podskórna skóry, 2. otacza naczynia krwionośne, 3. nerki, 4. serce, 5. sieć duża i mała
|
|
|
Cechy kom. tkanki tłuszczowej żółtej rozpocznij naukę
|
|
wielokątne komórki, sygnetowaty wygląd, kolor dzięki karetonoidom (lipochromom)
|
|
|
Funkcje tkanki tłuszcz. żółtej rozpocznij naukę
|
|
magazyn energetyczny, izolator termiczny, amortyzator wstrząsów, lipogeneza i lipoliza, wydzielanie hormonow (i adipocytokin)
|
|
|
Jakie hormony wpływaja na tkankę tłuszczową żółtą? 6 rozpocznij naukę
|
|
1. hormony tarczycy, 2. hormon wzrostu, 3. prolaktyna, 4. glikokortykoidy, 5. ACTH, 6. lipotropina
|
|
|
Gdzie występuje tkanka tłuszczowa brunatna? 8 rozpocznij naukę
|
|
1. tkanka podskórna okolicy międzyłopatkowej, 2. na szyi, 3. śródpiersie, 4. okolica nerek, 5. nadnercza, 6. grasica, 7. przytarczyce, 8. w pobliżu tętnic szyjnych i podobojczykowych
|
|
|
Cechy tkanki tłuszcz. brunatnej rozpocznij naukę
|
|
układają się w zraziki przedzielone tkanką łączną właściwą wiotką, bogato unaczyniona termoregulacja (wytwarzanie ciepła) regulowana przez układ nerwowy (noradrenalinę) i hormony tarczycy
|
|
|
Co, jako gruczoł dokrewny, wydziala tkanka tłuszczowa żółta? 6 rozpocznij naukę
|
|
1. leptyna, 2. rezystyna, 3. adiponektyna, 4. angiotensyna, 5. IL-g, 6. TNF-alfa
|
|
|
Wygląd kom. tłuszcz brunatnych rozpocznij naukę
|
|
centralnie położone jądro, tłuszcz w postaci drobnych kropelek, kolor brunatny - cytochromy w mitochondriach
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
kom chrzęstne - chondrocyty oraz substancja międzykomórowa (włókna kolagenowe i sprężyste, substancja podstawowa z wodą związaną)
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
brak naczyń krwionośnych, limfatycznych i nerwów, niski metabolizm, pochodzenie mezenchymalne
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
zbudowana jest z tkanki łącznej włóknistej. Zawiera naczynia krwionośne oraz komórki mezenchymalne, które różnicują się w komórki chrząstkotwórcze tzw. chondroblasty, odżywianie chrząstki - dyfuzja subs. odż. przez nią, rozbudowa od zewnątrz (apozycja)
|
|
|
Jak odżywiają się chrząstki stawowe rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
komórki chrząstki leżące w jamkach chrzęstnych pojedynczo lub w grupach izogenicznych
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
grupa chondrocytów powstała w wyiku podziału jednego, w chrząstkach nasadowych mają układ słupkowy
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
kształt owalny lub kulisty, wieksze w cz. środkowej, mniejsze na obwodzie chrząstki; jedno lub dwa jądra z jąderkiem lub jąderkami kolagen, glikozaminoglikany oraz białka wydzielane następnie do substancji międzykomórkowej jako proteoglikany
|
|
|
Co pobudza podziały chondrocytów? 4 Co hamuje aktywność chondrocytów? 2 rozpocznij naukę
|
|
1. hormon wzrostu, 2. somatomedyna, 3. testosteron, 4. tyroksyna 1. Kortyzon, 2. estrogeny
|
|
|
Składnikami substancji podstawowej tkanki chrzęstnej? 3 opis subs. międzykomórkowej chrząstki rozpocznij naukę
|
|
1. kwas hialuronowy, 2. proteoglikany bogate w chondroitynosiarczany (chondroityna A i C), 3. siarczan keratanu jednorodna subs. podstawowa i włókna
|
|
|
Co zmienia się w miarę starzenia tkanki chrzęstnej? rozpocznij naukę
|
|
Zwiększa się ilość siarczanu keratanu.
|
|
|
Na co wpływa obecność chondroityny i siarczanu keratanu rozpocznij naukę
|
|
decyduje o zasadochłonności substancji podstawowej oraz wpływa na twardość i sprężystość chrząstki (dzięki wiązaniu dużej ilości cząsteczek wody)
|
|
|
Funkcje subs. podstawowej chrząstki rozpocznij naukę
|
|
• mechaniczną (twardość oraz sprężystość, dzięki której chrząstka jest wytrzymała na ściskanie) • pośredniczy w wymianie substancji odżywczych między naczyniami ochrzęstnej a chondrocytami.
|
|
|
Włókna subst. międzykomórkowej chrząstki rozpocznij naukę
|
|
włókna kolagenowe (DWUŁOMNOŚĆ - anizotropowa i kwasochłonna), występujące w chrząstce szklistej i włóknistej, bądź sprężyste w obrębie substancji międzykomórkowej chrząstki sprężystej
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
szklista, włóknista i sprężysta
|
|
|
Gdzie znajduje się chrząstka szklista w 1. okresie zarodkowym i płodowym, 2. w okresie rozwojowym? rozpocznij naukę
|
|
1. tworzy modele chrzęstne całego szkieletu, 2. na granicy nasady i trzonu
|
|
|
Gdzie występuje chrząstka szklista w organizmie dojrzałym? 6 rozpocznij naukę
|
|
1. pierścienie chrzęstne tchawicy, 2. ściana oskrzeli, 3. duże chrząstki krtani (pierścieniowata, tarczowata, nalewkowata), 4. przegroda nosa, 5. powierzchnie stawowe, 6. części chrzęstne żeber
|
|
|
Ile procent suchej masy to włókna kolagenowe w chrząstce szklistej? rozpocznij naukę
|
|
typ II, cienkie fibryle o nieregularnym układzie, brak pęczków, tylko gęsta sieć, bardziej uporządkowane w chrząstce nasadowej
|
|
|
Jak zmienia się barwliwość substancji międzykomórkowej chrząstki wraz z wiekiem? rozpocznij naukę
|
|
W młodym wieku jest zasadochłonna, wraz z wiekiem staje się kwasochłonna, bo zwiększa sie ilość włókien kolagenowych
|
|
|
Ile procent masy chrząstki szkilstej to woda? co buduje subs podstawową rozpocznij naukę
|
|
Ile procent masy chrząstki szkilstej to woda? 70% proteoglikany (wiązanie wody) i kwas hialuronowy
|
|
|
Chondron - terytorium komórkowe rozpocznij naukę
|
|
grupa izogeniczna chondrocytów w jamkach chrzęstnych otoczone grubą warstwą subs. międzykomórkowej; oddzielone od siebie subs. międzyterytorialną zestarzały chondron o zatartych granicach i barwiący się zasadochłonnie
|
|
|
Występowanie chrząstki włóknistej? 4 rozpocznij naukę
|
|
1. krązki międzykręgowe, 2. spojenie łonowe, 3. miejsce przyczepu ścięgien i więzadeł do kości 4. chrząstki śródstawowe mało subs. podstawowej, dużo włókien kolagenowych, zwłaszcza kolagen typu I, ułozone w grube równoległe pęczki, między pęczkami słabo rozwinięte chondrony; odporna na rozciąganie
|
|
|
Występowanie chrząstki sprężystej - siatkowatej rozpocznij naukę
|
|
1. małzowina uszna, 2. przewód słuchowy wewnętrzny, 3. trąbka słuchowa Eustachiusa, 4. małe chrząstki krtani (różkowata, klinowata, wyrostek głosowy chrząstki nalewkowatej), 5. nagłośni, 6. ścianie małych oskrzeli słabo rozwinięte terytoria chrzęstne, regularnie rozmieszczone, włókna kolagenowe II nieliczne; w subs. międzykom. siateczka z włókien sprężystych
|
|
|
Chondrogeneza - subs. międzykomórkowa Chondrogeneza - chondrocyty rozpocznij naukę
|
|
Substancja prochondralna (zasadochłonna) ->wtórna subs. prochondralna (zasadochłonna) + protochondralna (kwasochł) chondroblasty dzielą się i przekształcają w chondrocyty
|
|
|
Rodzaje kom. tkanki kostnej rozpocznij naukę
|
|
kom. osteogenne, osteoblasty, osteocyty, osteoklasty
|
|
|
występowanie w org. dojrzałym rozpocznij naukę
|
|
z mezenchymy pierwotnej, różnicują się w osteoblasty i chondroblasty, w dojrzałym org. są w stanie spoczynku w okostnej, śródkostnej tworząc warstwy kambialne, wyścielają kanały Haversa; jedna warstwa spłaszczonych kom. przylega do beleczek kostnych oraz w szpiku kostnym
|
|
|
Osteoblasty - funkcja, wydzielanie rozpocznij naukę
|
|
synteza skład. org. subs międzykomórkowej kości, synteza kolagenu typu I, glikozaminoglikanów i proteoglikanów, mineralizacja tkanki kostnej
|
|
|
Wygląd osteoblastów w stanie nieaktywnym rozpocznij naukę
|
|
spłaszczone, kształt wrzecionowaty, wydłużone jądra ściśle przylegają do powierzchni kości sześcienny kształt, okrągłe jądro z jąderkiem, zasadochłonna cytoplazma
|
|
|
Co pobudza czynnośc osteoblastów?6 co hamuje czynność osteoblastów rozpocznij naukę
|
|
1. parathormon, 2. hormony tarczycy, 3. hormon wzrostu, 4. witamina d3, 5. cytokiny, 6. prostaglandyny kortykosterydy kory nadnerczy
|
|
|
Kiedy czynne są osteoblasty rozpocznij naukę
|
|
w trakcie wzrostu i rozwoju kości oraz w czasie uszkodzeń
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Kom. kostne dojrzałej tkanki kostnej, leżą w jamkach kostnych, otoczone subs. międzykomórkową, łączą się za pomocą wypustek biegnących w kanalikach kostnych typu neksus - wymiana metabolitów
|
|
|
Wyściółka jamek i kanalików kostnych rozpocznij naukę
|
|
bezkomórkowa warstwa soli mineralnych
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
kom. kościogubne, powstają po zlaniuu się kom. prekursorowych ze szpiku kostnego; odmiana kom. układu makrofagalnego; wiele jąder, zasadochłonna cytoplazma
|
|
|
Co znajduje się na powierzchni osteoklastów? rozpocznij naukę
|
|
na powierzchni kości w miejscach aktywnej resorpcji, zatoki Howshipa (erozyjne) rąbek szczoteczkowy zwiększający pow. resorpcyjną
|
|
|
enzym aktywny w osteoklastach rozpocznij naukę
|
|
rozsysaniu (rozpuszczaniu) kości i niszczeniu jej, czyli w warunkach fizjologicznych na jej modelowaniu i przebudowie
|
|
|
Co pobudza czynnośc osteoklastów? 3 rozpocznij naukę
|
|
1. parathormon, 2. metabolity wit. D3, 3. czynnik martwicy nowotworów, interleukina 1
|
|
|
Co hamuje aktywność osteoklastów?5 rozpocznij naukę
|
|
1. kalcytonina, 2. estrogeny, 3. interferon, 4. prostaglandyny, 5. tlenek azotu
|
|
|
Skład substancji międzykomórkowej tkanki kostnej Substancje wchodzące w skłąd substancji podstawowej tkanki kostnej. 5 rozpocznij naukę
|
|
osseomukoid (wł. kolagenowe i subs. podstawowa) oraz substancja nieorganiczna (minerał kości) 1. proteoglikany (głównie siarczan chondroityny), 2. białka niekolagenowe - osteonektyna, osteokalcyna, 3. sialoproteiny, 4. lipidy, 5. białka związane z osteogenezą - czynnik wzrostu kości
|
|
|
Substancje nieorganiczne w tkance kostnej Ile procent masy tkanki kostnej to substancje nieorganiczne? rozpocznij naukę
|
|
fosforany wapnia, magnezu, węglan wapnia, jony sodu, potasu, fluoru, chloru; hydroksyapatyt Ca10(PO4)6(OH)2
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
grubowłóknista i drobnowłóknista
|
|
|
Gdzie u człowieka dorosłego występuje tkanka kostna grubowłóknista=splotowata? 3 Gdzie kość splotowata - grubowłóknista występuje w życiu płodowym? rozpocznij naukę
|
|
1. błędnik kostny ucha wewnętrznego, 2. wyrostki zębodołowe szczęki, 3. szwy kostne, wszystkie kości człowieka tzw. kość płodowa
|
|
|
Czym cechuje się kość grubowłóknista? rozpocznij naukę
|
|
duża ilość osteocytów o bezładnym układzie, dużo osseomukoidu, włókna kolagenowe w grubych pęczkach o nieregularnym przebiegu
|
|
|
Tkanka kostna drobnowłóknista - blaszkowata rozpocznij naukę
|
|
zbudowana z blaszek kostnych z substancji międzykomórkowe, w każdej blaszce pojedyncze drobne włókna kolagenowe równoległe do siebie i nietworzące pęczków, pomiędzy blaszkami kom. kostne kość gąbczasta - beleczkowata oraz kość zbita - zwarta
|
|
|
Gdzie znajduje się kość gąbczasta? 2 rozpocznij naukę
|
|
beleczki kostne ułożone z blaszek kostnych ułożonych równolegle; beleczki ukłądają się w różnych kierunkach, dając gąbczasty układ, pomiędzy beleczkami szpik, osteocyty w jamkach łączące się wypustkami w kanalikach kostnych 1. nasady kości długich, 2. wewnątrz kości płaskich
|
|
|
Rodzaje blaszek kości zbitej gdzie znajduje się kość zbita? 2 rozpocznij naukę
|
|
systemowa, międzysystemowa, podstawna zewnętrzna i podstawowa zewnętrzna i wewnętrzna 1. trzony kości długich, 2. zewnętrzne warstwy kości płaskich
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
występują pomiędzy osteonami, powstają dzięki stale zachodzącej przebudowie kości
|
|
|
blaszki podstawowe zewnętrzne blaszki systemowe wewnętrzne rozpocznij naukę
|
|
pokrywają kość od strony zewnętrznej (leżą pod okostną) pokrywają kość od strony jamy szpikowej (leżą pod śródkostną).
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
podstawowa jednostka strukturalna i czynnościowa kości zbitej tzw. system Haversa kształt walca, tworzy go kanał osteonu i otaczające go blaszki kostne
|
|
|
Ile blaszek buduje osteon? Jaka tkanka wypełnia wnętrze kanału Haversa? rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
blaszki kostne osteounu są ułożone koncentrycznie wokół kanału, kolagen w nich ułożony jest równolegle, w kanalikach kostnych wypustki plazmatyczne osteocytów; kanaliki kostne łączą jamki kostne system kanalików pozwala na transport metabolitów od kanału Haversa do obwodowych części osteonu
|
|
|
Jak się nazywają kanały odżywcze biegnące prostopadle do kanału Haversa? rozpocznij naukę
|
|
kanały Volkmanna; biegną w nich naczynia krwionośne łączące naczynia biegnące w kanałach Haversa
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
Pokrywa zewnętrzną powierzchnię kości z wyjątkiem powierzchni stawowych połączona z kością włóknami kolagenowymi, zbudowana z tkani łącznej włóknistej zwartej, silnie unaczyniona i unerwiona, odżywia kość i szpik
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
zawiera dużo włókien kolagenowych, a mało komórek zawiera liczne komórki osteogenne, które mogą się różnicować w osteoblasty lub chondroblasty i biorą udział w przebudowie kości i naprawie uszkodzeń kości, znajdują się w niej liczne naczynia.
|
|
|
rozpocznij naukę
|
|
warstwa komórek osteogenny pokrywająca wewnętrzne ściany jamy szpikowej
|
|
|
Jakie kości powstają na podłożu mezenchymatycznym? 3 rozpocznij naukę
|
|
1. większość kośći płaskich - kość czaszki, twarzy, obojczyk
|
|
|
Jakie kości rozwijają się na podłożu chrzęstnym? rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
Na jakim podłożu rozwija się mankiet kostny? ` rozpocznij naukę
|
|
na podłożu mezenchymatycznym
|
|
|