Pytanie |
Odpowiedź |
da mihi factum, dabo tibi ius rozpocznij naukę
|
|
daj mi fakt, dam Ci prawo
|
|
|
iura novit curia rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
ubi ius, ibi remedium rozpocznij naukę
|
|
gdzie prawo, tam środek zaradczy
|
|
|
sensu stricto rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
sensu largo rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
clara non sunt interpretanda rozpocznij naukę
|
|
rzeczy jasnych (oczywistych) nie należy interpretować
|
|
|
ex definitione rozpocznij naukę
|
|
z samych słów ustawy, z definicji
|
|
|
erga omnes rozpocznij naukę
|
|
wobec wszystkich (prawo władcze)
|
|
|
inter partes rozpocznij naukę
|
|
między stronami (zobowiązania)
|
|
|
prior tempore potior iure rozpocznij naukę
|
|
kto pierwszy w czasie, ten lepszy w prawie
|
|
|
expressis verbis rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
superfluum rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
numerum clausus rozpocznij naukę
|
|
ilość zamknięta wypadków, które należy wyliczyć
|
|
|
prima facie rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
genus rozpocznij naukę
|
|
określenie rzeczy co do gatunku
|
|
|
species rozpocznij naukę
|
|
określenie rzeczy co do tożsamości, ze względu na specyficzne cechy
|
|
|
superficies solo cedit rozpocznij naukę
|
|
to, co zostaje trwale połączone z nieruchomością, staje się własnością właściciela gruntu; powierzchnia przypada gruntowi
|
|
|
res succedit in locum pretii et pretium in locum rei rozpocznij naukę
|
|
rzecz wchodzi w miejsce zapłaty, a zapłata w miejsce rzeczy
|
|
|
inter vivos rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
mortis causa rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
causa solvendi rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
causa donandi rozpocznij naukę
|
|
chęć obdarowania kogoś lub czynienia czegoś bezpłatnie na rzecz innej osoby
|
|
|
causa obligandi vel acquirendi rozpocznij naukę
|
|
przyczyna prowadząca do zobowiązania kogoś do wykonania świadczenia lub do przesunięcia majątkowego
|
|
|
ubi loqui potuit et debuit rozpocznij naukę
|
|
kiedy powinien mówić, a nie mówi; pewne skutki prawne powstają przez nie zgłoszenie sprzeciwu
|
|
|
ad incertas personas rozpocznij naukę
|
|
w stosunku do nieokreślonych osób
|
|
|
per facta concludentia rozpocznij naukę
|
|
przez dorozumiane oświadczenie woli
|
|
|
ad solemnitatem rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
ad probationem rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
ad eventum rozpocznij naukę
|
|
aby wywołać określone skutki prawne
|
|
|
reservatio mentalis rozpocznij naukę
|
|
zastrzeżenie wewnętrzne (potajemne)
|
|
|
essentialia negotii rozpocznij naukę
|
|
istotne części czynności prawnej
|
|
|
naturalia negotii rozpocznij naukę
|
|
naturalne części czynności prawnej
|
|
|
accidentalia negotii rozpocznij naukę
|
|
dodatkowe części czynności prawnej
|
|
|
negotium claudicans rozpocznij naukę
|
|
czynność kulejąca (niezupełna)
|
|
|
dies a quo rozpocznij naukę
|
|
termin początkowy; od którego
|
|
|
dies ad quem rozpocznij naukę
|
|
termin rozwiązujący; do którego
|
|
|
computatio civilis rozpocznij naukę
|
|
określenie czasu - od północy do północy
|
|
|
computatio a momento ad momentum rozpocznij naukę
|
|
od danej chwili do danej chwili
|
|
|
ex tunc rozpocznij naukę
|
|
od wtedy, z mocą wsteczną
|
|
|
ex nunc rozpocznij naukę
|
|
od danej chwili, od teraz
|
|
|
pendente conditione rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
conditiones iuris rozpocznij naukę
|
|
przesłanki ważności czynności prawnej
|
|
|
falsus procurator rozpocznij naukę
|
|
pełnomocnik/zastępca rzekomy
|
|
|
in principio rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
verba legis rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
res omnium communes rozpocznij naukę
|
|
rzeczy wspólne, należące do wszystkich
|
|
|
actio in rem rozpocznij naukę
|
|
skarga wobec tego, kto naruszył
|
|
|
erga omnes rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
rei vindicatio rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
cum omni causa rozpocznij naukę
|
|
z każdego powodu/przyczyny, możność żądania wszelkich pożytków, które rzecz przyniosła
|
|
|
in aequali iure melior est conditio possidentis rozpocznij naukę
|
|
w takim samym prawie lepsza jest pozycja posiadającego
|
|
|
in pari causa melior est conditio possidentis rozpocznij naukę
|
|
w równych okolicznościach lepsza jest pozycja posiadającego
|
|
|
actio negatoria rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
vim enim vi defendere omnes leges omniaque iura permittunt rozpocznij naukę
|
|
wszystkie ustawy i każde prawo dozwala odeprzeć siłę siłą
|
|
|
numquam nuda traditio tranfert dominium rozpocznij naukę
|
|
nigdy goła tradycja nie przenosi własności
|
|
|
ius possidendi rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
ius utendi (abutendi, fruendi) rozpocznij naukę
|
|
prawo korzystania z rzeczy (zniszczenia, pobierania pożytków)
|
|
|
ius disponendi rozpocznij naukę
|
|
prawo dysponowania/rozporządzania rzeczą
|
|
|
ius infinitum rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
dominium directum rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
dominium utile rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
condominium pro indiviso rozpocznij naukę
|
|
współwłasność w częściach idealnych, ułamkowych
|
|
|
iura in re aliena rozpocznij naukę
|
|
prawo na rzeczy cudzej, ograniczone prawa rzeczowe
|
|
|
accesio cedit principali rozpocznij naukę
|
|
przyrost przypada temu, co główne
|
|
|
accessio possessionis rozpocznij naukę
|
|
doliczenie czasu posiadania poprzednika (przy dziedziczeniu)
|
|
|
accessio temporis rozpocznij naukę
|
|
doliczenie czasu posiadania poprzednika (przy nabyciu inter vivos, np. kupno-sprzedaż)
|
|
|
in statu usucapiendi rozpocznij naukę
|
|
w trakcie zasiadywania, w sytuacji prowadzącej do zasiedzenia
|
|
|
iura in re aliena rozpocznij naukę
|
|
prawa na rzeczy cudzej, ograniczone prawa rzeczowe
|
|
|
numerus clausus rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
lege non distinguente rozpocznij naukę
|
|
bez robienia zróżnicowania
|
|
|
non facere rozpocznij naukę
|
|
powstrzymanie od działania
|
|
|
pati rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
et non facere facere est rozpocznij naukę
|
|
powstrzymanie się od działania jest również działaniem
|
|
|
servitus in faciendo consistere nequit rozpocznij naukę
|
|
służebność nie może polegać na działaniu
|
|
|
servitutibus civiliter utendum est rozpocznij naukę
|
|
służebność należy wykonywać oględnie (jak najmniej przeszkadzać właścicielowi)
|
|
|
servitutis causa debet esse perpetua rozpocznij naukę
|
|
podstawa ustanowienia służebności powinna być stała
|
|
|
nulla res sua servit rozpocznij naukę
|
|
nikt nie może mieć służebności na własnej rzeczy
|
|
|
confussio rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
ususfructus rozpocznij naukę
|
|
prawo korzystania z rzeczy wraz z pobieraniem pożytków
|
|
|
quasi - ususfructus rozpocznij naukę
|
|
prawo korzystania z rzeczy wraz z pobieraniem pożytków (rzeczy zużywalne)
|
|
|
ususfructus est ius alienis rebus utendi, fruendi, salva rerum substantia rozpocznij naukę
|
|
prawo na rzeczy cudzej jest prawem używania, pobierania pożytków, przy zachowaniu substancji rzeczy (bez pogarszania wartości)
|
|
|
ususfructus alienari non potest rozpocznij naukę
|
|
nie ma możliwości prawnej przekazania ususfrutus (jest niezbywalne)
|
|
|
pignoris causa est indivisa rozpocznij naukę
|
|
podstawa zastawu jest niepodzielna
|
|
|
pignus antichreticum rozpocznij naukę
|
|
zastaw z prawem pobierania pożytków (zaliczanych na procent lub spłatę długu)
|
|
|
possessio non est iuris sed facti rozpocznij naukę
|
|
posiadanie nie jest prawem, lecz stanem faktycznym
|
|
|
separata esse debet possessio a proprietate rozpocznij naukę
|
|
posiadanie powinno być oddzielone od własności (w sensie prawnym)
|
|
|
possessionem adquirimus et animo et corpore rozpocznij naukę
|
|
posiadanie nabywamy i za pomocą woli i fizycznego objęcia rzeczy
|
|
|
animus rem sibi habendi rozpocznij naukę
|
|
wola posiadania dla siebie
|
|
|
animus possidendi rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
possessio vitiosa rozpocznij naukę
|
|
posiadanie wadliwe (nabyte wbrew woli poprzednika)
|
|
|
possessio non vitiosa rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
animus possidendi pro alieno rozpocznij naukę
|
|
wola posiadania za kogoś innego
|
|
|
traditio corporalis rozpocznij naukę
|
|
przeniesienie posiadania przez wydanie rzeczy
|
|
|
longa manu traditio rozpocznij naukę
|
|
przeniesienie posiadania bez wręczenia rzeczy, a przez pokazanie jej z daleka
|
|
|
traditio brevi manu rozpocznij naukę
|
|
przeniesienie posiadania za pomocą samej woli, ponieważ osoba nabywająca ma już fizycznie tę rzecz
|
|
|
constitutum possessorium rozpocznij naukę
|
|
wyzbycie się posiadania, przy faktycznym zachowaniu fizycznego władania w drodze umowy
|
|
|
cautio damni infecti rozpocznij naukę
|
|
roszczenie o wstrzymanie budowy (zagrażającej dobru sąsiada)
|
|
|
vinculum iuris rozpocznij naukę
|
|
węzeł prawny, zobowiązanie
|
|
|
obligare rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
inter partes rozpocznij naukę
|
|
między stronami (nie skutkuje wobec osób trzecich)
|
|
|
obligatio naturalis rozpocznij naukę
|
|
zobowiązanie naturalne - brak mu zaskarżalności
|
|
|
dare, facere, non facere, pati rozpocznij naukę
|
|
zobowiązanie do przeniesienia własności, faktycznego działania, nie działania, znoszenia
|
|
|
impossibilium nulla obligatio est rozpocznij naukę
|
|
zobowiązanie nie istnieje gdy świadczenie jest niemożliwe do wykonania
|
|
|
contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis rozpocznij naukę
|
|
na początku zawarcie zobowiązania jest dobrowolne, ale po zawarciu - jest koniecznością
|
|
|
genus perire non censetur rozpocznij naukę
|
|
uważa się, że gatunek nie ginie
|
|
|
species perit ei cui debetur rozpocznij naukę
|
|
rzeczy oznaczone indywidualnie przepadają na niekorzyść wierzyciela
|
|
|
damnum emergens rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
lucrum cessans rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
id quod interest, non solum ex damno dato constat, sed etiam ex lucro cessante rozpocznij naukę
|
|
przy odszkodowaniu bierze się pod uwagę nie tylko wyrządzaną szkodę ale i utracony zysk
|
|
|
in contractibus tacite insunt, quae sunt moris et consuetudinis rozpocznij naukę
|
|
w umowach bierze się pod uwagę milcząco to co jest w zwyczaju i obyczajach
|
|
|
pretium commune rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
pretium singulare rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
pretium affectionis rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
compensatio lucri cum damno rozpocznij naukę
|
|
potrącenie zysku ze stratą
|
|
|
ius retentionis rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
ius tollendi rozpocznij naukę
|
|
prawo odłączenia nakładów
|
|
|
obligatio alternativa rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
facultas alternativa rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
datio in solutum rozpocznij naukę
|
|
umowa stron co do zastąpienia świadczenia
|
|
|
pactum de contrahendo rozpocznij naukę
|
|
porozumienie się stron co do zawarcia kontraktu
|
|
|
culpa in contrahendo rozpocznij naukę
|
|
złe, niechlujne prowadzenie negocjacji
|
|
|
pactum in favorem tertii rozpocznij naukę
|
|
postanowienie na korzyść osoby trzeciej
|
|
|
lex commissoria rozpocznij naukę
|
|
prawo odstąpienia od umowy bez uszczerbku prawnego
|
|
|
cantractus innominatus rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
pacta sunt servanda rozpocznij naukę
|
|
|
|
|
conventio omnis intellegitur rebus sic stantibus rozpocznij naukę
|
|
rozumie się, że każda umowa obowiązuje w danych okolicznościach (w jakich została zawarta)
|
|
|