Socjologia - pojęcia

 0    129 fiszek    fiszkoteka61
ściągnij mp3 drukuj graj sprawdź się
 
Pytanie język polski Odpowiedź język polski
ANTYNATURALIZM
rozpocznij naukę
pogląd o zasadniczej odmienności rzeczywistości przyrodniczej i społecznej.
ANTYPOZYTYWIZM
rozpocznij naukę
pogląd o konieczności wypracowania w naukach społecznych zupełnie swoistych procedur i metod badawczych, odmiennych od tych, które stosują nauki przyrodnicze.
DOKUMENTY OSOBISTE
rozpocznij naukę
spontaniczne zapisy zdarzeń i zjawisk dokonywane przez ludzi w nich uczestniczących, ujawniające ich autentyczne motywacje, intencje, interpretacje (np. listy, pamiętniki).
HERMENEUTYKA
rozpocznij naukę
interpretacja, rozumienie zjawisk społecznych przez ujawnianie znaczeń, jakie wiążą z nimi działający ludzie, a także jakie ze zjawiskami tego typu wiąże właściwa im kultura.
IDEALNA SYTUACJA KOMUNIKACYJNA
rozpocznij naukę
możliwość prowadzenia dyskusji między równymi partnerami w warunkach pełnej swobody wypowiedzi, w sytuacji pozbawionej jakichkolwiek nacisków i ograniczeń niemerytorycznych.
INSTYTUGONALIZACIA SOCJOLOGII
rozpocznij naukę
uznanie socjologii za dyscyplinę nauki przez utworzenie katedr czy wydziałów uniwersyteckich, instytutów badawczych, periodyków socjologicznych, stowarzyszeń i organizacji socjologów, a także utworzenie stanowisk zawodowych dla socjologów‐praktyków w przemyśle, administracji, wojsku itp.
KONTEKSTY SPOŁECZNE
rozpocznij naukę
wyróżnialne ze względu na cel, specyfikę działań, swoisty styl postępowania itp. dziedziny aktywności życiowej ludzi, w których toczy się życie społeczne (np. rodzinny, zawodowy, edukacyjny, religijny).
NATURALIZM
rozpocznij naukę
pogląd o zasadniczej identyczności świata przyrody i rzeczywistości społecznej.
NIEZAMIERZONE EFEKTY DZIAŁAŃ LUDZKICH
rozpocznij naukę
typowa sytuacja w życiu społecznym, kiedy pojawiają się zjawiska odmienne od intencji ludzi działających, albo takie, których nie da się odnieść do działań konkretnych ludzi, są bowiem „wypadkowąʺ anonimowych działań masowych, gdzie każdy uczestnik zmierzał do własnych, prywatnych celów, nie biorąc takich zbiorczych konsekwencji w ogóle pod uwagę.
POZYTYWIZM
rozpocznij naukę
pogląd o potrzebie naśladowania w naukach o społeczeństwie wypracowanych wcześniej badawczych wzorców nauk przyrodniczych.
PROGNOZY SAMOREALIZUJĄCE SIĘ l SAMODESTRUKCYJNE
rozpocznij naukę
fakt, że przewidywania przyszłych stanów społecznych mogą wywołać reakcje masowe prowadzące do spełnienia się prognoz fałszywych (gdy ludzie biorą je „na serioʺ pod uwagę i opierają na nich swoje decyzje) albo do niespełnienia się prognoz prawdziwych (gdy ludzie w obawie przed zrealizowaniem się przewidywań podejmują w porę działania obronne).
REFLEKSYJNOŚĆ
rozpocznij naukę
fakt, że wiedza i dokonywane przez ludzi interpretacje na temat własnych działań, działań innych czy sytuacji społecznych, w których są uwikłani, w istotny sposób wpływa na ich decyzje, sposób postępowania, a przez to na kształt społeczeństwa, w którym żyją.
SYMETRIA WYJAŚNIANIA I PRZEWIDYWANIA
rozpocznij naukę
przekonanie, że dysponując adekwatnym wyjaśnieniem zjawisk, można na drodze czysto logicznej, dedukcyjnej, wyprowadzić prognozy na temat ich przyszłego przebiegu.
WSPÓŁCZYNNIK HUMANISTYCZNY
rozpocznij naukę
związek każdego faktu społecznego z działaniami i doświadczeniami życiowymi jakichś konkretnych ludzi i wynikająca stąd konieczność badania takich faktów z ich szczególnej perspektywy, stawiania się przez badacza w położeniu owych ludzi.
WYOBRAŹNIA SOCJOLOGICZNA wg mills'a
rozpocznij naukę
• dostrzeganie, że wszelkie fenomeny społ. są efektem działań, decyzji, wyborów podjętych przez sprawcze podmioty społ., a więc jedn. lub zbiorowości(przeciwstawianie się fatalizmowi); • świadomość głębokich, ukrytych zasobów lub barier strukturalnych i kulturowych, kt. wyznaczają szanse działań podmiotowych(przeciwstawianie się absolutnej wolności człow.); • rozpoznanie we wszelkich fenomenach społ. tradycji społ. i kulturowej, kt. w różny sposób wpływa na działania współczesnych; • postrzegani
BEHAWIORYZM
rozpocznij naukę
kierunek postulujący badanie elementarnych zachowań ludzkich jako reakcji na bodźce płynące z otoczenia lub od innych ludzi oraz traktowanie wszelkich złożonych przejawów życia społecznego jako kombinacji zachowań.
CYWILIZACJA „GORĄCAʺ
rozpocznij naukę
społeczność, w której reguły kulturowe dopuszczają publiczną ekspresję emocji, a nawet jej wymagają.
CYWILIZACJA „ZIMNAʺ
rozpocznij naukę
społeczność, w której reguły kulturowe wymagają opanowania i powściągliwości w publicznym wyrażaniu uczuć.
CZYNNOŚĆ SPOŁECZNA
rozpocznij naukę
działanie celowo adresowane do innych ludzi. DZIAŁANIE: zachowanie, z którym związane jest znaczenie motywacyjne i kulturowe.
DZIAŁANIE SPOŁECZNE
rozpocznij naukę
działanie, które bierze pod uwagę rzeczywiste lub spodziewane reakcje partnera i jest nieustannie modyfikowane w zależności od takich reakcji.
EMPATIA
rozpocznij naukę
wczuwanie się w stany psychiczne, motywacje, zamiary innych, co ma szansę powodzenia, ponieważ repertuar ludzkiej psychiki jest typowy i podobny dla wielu ludzi.
INSTRUMENTALNE UCZENIE SIĘ
rozpocznij naukę
utrwalanie repertuaru zachowań gratyfikujących, a eliminowanie zachowań przynoszących przykrość, na podstawie wcześniejszych „prób i błędówʺ.
JĘZYK
rozpocznij naukę
wspólny dla całej zbiorowości, podzielany przez jej członków system znaczeń kulturowych wiązanych ze stosowanymi w celu komunikacji dźwiękami lub znakami graficznymi.
ODCZAROWYWANIE ŚWIATA
rozpocznij naukę
zmniejszanie roli działań tradycjonalnych i afektywnych na rzecz działań racjonalnych, opartych na zimnej kalkulacji
PRZEŻYTKI KULTUROWE
rozpocznij naukę
działania lub obiekty, pozornie identyczne jak dawniej, których funkcja społeczna uległa jednak całkowitej zmianie i które uzyskały nowy sens.
RACJONALNOŚĆ AUTOTELICZNA
rozpocznij naukę
właściwość działań, w których jednostka zmierza do celu tak dla niej wartościowego, że nie liczy się z najwyższymi nawet kosztami.
RACJONALNOŚĆ INSTRUMENTALNA
rozpocznij naukę
właściwość działań, które są efektem kalkulacji kosztów i zysków zmierzającej ‐ w subiektywnym rozeznaniu działającego ‐ do uzyskania jak najwięcej najmniejszym kosztem.
UTYLITARYSTYCZNY (INACZEJ WOLUNTARYSTYCZNY LUB TELEOLOGICZNY) MODEL DZIAŁANIA
rozpocznij naukę
interpretowanie działań ludzkich jako dobierania środków (narzędzi) do realizacji postawionych celów.
ZACHOWANIE
rozpocznij naukę
zewnętrznie obserwowalny ruch fizyczny przejawiany przez ludzi
ZNACZENIE KULTUROWE
rozpocznij naukę
wspólny dla całej zbiorowości, podzielany przez jej członków, sens wiązany z określonymi działaniami
ZNACZENIE MOTYWACYJNE, PSYCHOLOGICZNE
rozpocznij naukę
indywidualne zamiary, intencje, motywacje, jakie jednostka wiąże ze swoim działaniem.
DYSTANS INTERAKCYJNY
rozpocznij naukę
oczekiwana odległość przestrzenna partnerów w toku interakcji, zależna od ich ról społecznych, kontekstu sytuacyjnego, a także kultury, do której należą
DZIAŁANIE ŁĄCZNE
rozpocznij naukę
sieć interakcji między kilkoma osobami znajdującymi się we wspólnej sytuacji.
GRZECZNA NIEUWAGA
rozpocznij naukę
reguła kulturowa, która nakazuje udawać, że nie przyglądamy się osobom nieznajomym.
INTERAKCJA
rozpocznij naukę
dynamiczna, zmienna sekwencja wzajemnie zorientowanych działań partnerów, którzy modyfikują swoje działania w zależności od tego, co robi (lub mówi) ten drugi.
ISTOTNI INNI
rozpocznij naukę
ci partnerzy naszych interakcji lub te audytoria, przed którymi się prezentujemy, na których najbardziej nam zależy i których oczekiwania usilnie staramy się spełnić.
JAŹŃ ODZWIERCIEDLONA
rozpocznij naukę
samoocena jednostki kształtowana przez interpretację reakcji innych ludzi w stosunku do jej osoby.
KONTAKT SPOŁECZNY
rozpocznij naukę
para wzajemnie zorientowanych działań społecznych o charakterze jednorazowym, przelotnym.
KONTAKT WZROKOWY
rozpocznij naukę
elementarna wymiana spojrzeń, która wskazuje, że potencjalni partnerzy interakcji dostrzegli się nawzajem.
ZASADA WZAJEMNOŚCI
rozpocznij naukę
powszechnie spotykana reguła kulturowa nakazująca rewanżować się za doznane korzyści czy uzyskane dobra.
AUTOTELICZNE STOSUNKI SPOŁECZNE
rozpocznij naukę
takie, których sens i cel leży w samym obcowaniu partnerów ze sobą, bez względu na jakiekolwiek inne korzyści.
EGALITARNOŚĆ STOSUNKU SPOŁECZNEGO
rozpocznij naukę
równość lub podobieństwo miejsca partnerów w hierarchiach bogactwa, władzy, prestiżu, wykształcenia
HETEROGAMICZNOŚĆ STOSUNKU SPOŁECZNEGO
rozpocznij naukę
odmienność partnerów pod względem cech istotnych dla przebiegu interakcji: wieku, płci, narodowości, rasy itp.
HOMOGAMICZNOŚĆ STOSUNKU SPOŁECZNEGO
rozpocznij naukę
podobieństwo partnerów pod względem cech istotnych dla przebiegu interakcji: wieku, płci, narodowości, rasy itp.
INSTRUMENTALNE STOSUNKI SPOŁECZNE
rozpocznij naukę
takie, które służą realizacji potrzeb, celów czy aspiracji partnerów w innej dziedzinie niż ta, której dotyczy stosunek.
INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKU SPOŁECZNEGO
rozpocznij naukę
proces krystalizowania się i artykułowania normatywnej regulacji, dotyczącej interakcji między osobami zajmującymi typowe, wyróżnialne pozycje w społeczeństwie
INTERAKCJA POWTARZALNA
rozpocznij naukę
wielość wzajemnych działań tych samych partnerów, które zdarzają się sporadycznie, przypadkowo, bez określonych terminów czy interwatów.
INTERAKCJA REGULARNA
rozpocznij naukę
wielość wzajemnych działań tych samych partnerów, które zdarzają się w stałych terminach lub w wyraźnych odstępach czasu, mają więc określony rytm.
MERYTOKRATYCZNA SPRAWIEDLIWOŚĆ
rozpocznij naukę
nierówny dostęp do szans życiowych czy przywilejów, wynikający jednak wyłącznie ze szczególnego wysiłku i osobistych zasług.
OSIĄGANE STOSUNKI SPOŁECZNE
rozpocznij naukę
takie, które nawiązuje się na mocy własnej decyzji, w wyniku własnych starań.
PARTYKULARYSTYCZNE KRYTERIA REKRUTACJI
rozpocznij naukę
takie cechy kandydatów do określonej pozycji społecznej, które nie mają żadnego bezpośredniego związku z kompetentnym wykonywaniem związanej z tą pozycją roli.
PIERWOTNE STOSUNKI SPOŁECZNE
rozpocznij naukę
nieformalne, spontaniczne, bezpośrednie, rozproszone, autoteliczne, „gorąceʺ emocjonalnie, intymne (przykład: przyjaźń).
POZYCJA SPOŁECZNA (STATUS)
rozpocznij naukę
wyróżnione i nazwane w danej kulturze typowe miejsce w społeczeństwie, które zajmować może wiele różnych osób (np. zawód).
PRZYPISANE STOSUNKI SPOŁECZNE
rozpocznij naukę
takie, które nawiązuje się bez własnej decyzji i bez możliwości wyboru, a więc w które wchodzi się albo przez urodzenie, albo na mocy decyzji innych.
ROLA SPOŁECZNA
rozpocznij naukę
zbiór praw i obowiązków wiążących każdego, kto zajmuje daną pozycję społeczną, bez względu na cechy osobiste.
ROZPROSZONE (POJEMNE) STOSUNKI SPOŁECZNE
rozpocznij naukę
które obejmują wiele różnorodnych treściowo interakcji.
STOSUNEK SPOŁECZNY
rozpocznij naukę
normatywnie określony schemat oczekiwanych interakcji między partnerami zajmującymi pewne pozycje społeczne i pełniącymi związane z nimi role.
STRUKTURALNIE WBUDOWANY CZASOKRES
rozpocznij naukę
przepisany z góry, normatywnie określony i egzekwowany czas trwania stosunku społecznego.
SYMETRIA STOSUNKU SPOŁECZNEGO (INACZEJ: PARTNERSTWO
rozpocznij naukę
sytuacja, w której pula praw i obowiązków obu partnerów jest jakościowo podobna, zrównoważona.
UNIWERSALISTYCZNE KRYTERIA REKRUTACJI
rozpocznij naukę
takie cechy kandydatów do określonej pozycji społecznej, które są bezpośrednio istotne dla kompetentnego wykonywania związanej z tą pozycją roli.
WTÓRNE STOSUNKI SPOŁECZNE
rozpocznij naukę
sformalizowane, zogniskowane, instrumentalne, „zimneʺ emocjonalnie, oficjalne (przykład: zatrudnienie).
WZAJEMNOŚĆ STOSUNKU SPOŁECZNEGO
rozpocznij naukę
fakt, iż w każdym stosunku społecznym określone są uprawnienia i obowiązki partnerów wobec siebie: to, co jeden musi czynić wobec drugiego, jest tym, czego drugi może oczekiwać, i to, czego pierwszy może oczekiwać, jest powinnością drugiego.
ZOGNISKOWANE STOSUNKI SPOŁECZNE
rozpocznij naukę
takie, które mają charakter wyspecjalizowany, jednotematyczny, obejmują jeden tylko rodzaj interakcji
BIUROKRACJA
rozpocznij naukę
szczególnie dziś rozpowszechniona forma organizacji, mająca realizować najpewniej postulaty instrumentalnej racjonalności, efektywności, bezosobowości ‐ przenikające kulturę nowoczesną.
DRABINA BIUROKRATYCZNA
rozpocznij naukę
typowa dla organizacji biurokratycznej wieloszczeblowa hierarchia pozycji (urzędów, stanowisk) ułożona według zakresu posiadanej władzy
ENDOGAMIA ŚRODOWISKOWA
rozpocznij naukę
tendencja do zawierania małżeństw z partnerami o podobnej pozycji społecznej.
INSTRUMENTALNA EFEKTYWNOŚĆ
rozpocznij naukę
uzyskiwanie jak największych rezultatów w możliwie najmniej kosztowny sposób (przy najmniejszych nakładach).
KOMPETENCJE PODMIOTOWE
rozpocznij naukę
zakres osób, wobec których urząd podjąć może wiążące decyzje.
KOMPETENCJE PRZEDMIOTOWE
rozpocznij naukę
zakres spraw, co do których urząd może wiążąco decydować.
KONFLIKT MIĘDZY POZYCJAMI SPOŁECZNYMI
rozpocznij naukę
inaczej konflikt ról): niezgodność oczekiwań związanych z rozmaitymi pozycjami zajmowanymi równocześnie przez jedną osobę
KONFLIKT W OBRĘBIE POZYCJI SPOŁECZNEJ
rozpocznij naukę
niezgodność oczekiwań ze strony rozmaitych partnerów, z którymi ma typowo do czynienia każdy, kto zajmuje jakąś pojedynczą pozycję społeczną. Inaczej: konflikt między segmentami jego roli społecznej
KONGLOMERAT POZYCJI
rozpocznij naukę
(ang. status set): zbiór pozycji, które zajmuje równocześnie dana osoba.
KRĄG SPOŁECZNY
rozpocznij naukę
zestaw typowych innych pozycji, z którymi dana pozycja jest powiązana, wyznaczający typowe kierunki interakcji i selekcjonujący typowych partnerów, z którymi nawiązuje kontakt każdy, kto pozycję tę zajmuje.
MENTALNOŚĆ ŚRODOWISKOWA
rozpocznij naukę
wspólnota lub podobieństwo koncepcji, ideologii, światopoglądów, jakie wyznają ludzie zajmujący takie same pozycje społeczne
MYŚLENIE GRUPOWE
rozpocznij naukę
nadmierna identyfikacja i bezkrytyczna lojalność wobec organizacji, utwierdzana we wzajemnych interakcjach i wykluczająca dostrzeżenie i naprawienie błędów i wadliwości w jej funkcjonowaniu.
OLIGARCHIZACJA
rozpocznij naukę
opanowywanie kontroli nad organizacją przez niewielkie, często nieformalne grono, kierujące się coraz bardziej własnymi, egoistycznymi interesami grupowymi czy frakcyjnymi.
ORGANIZACJA SPOŁECZNA
rozpocznij naukę
zintegrowany zbiór pozycji społecznych i sieć wiążących je stosunków społecznych, realizujący wspólnie jakieś istotne społecznie funkcje
POZYCJA CENTRALNA
rozpocznij naukę
taka pozycja społeczna, którą jednostka wskazuje sobie za najważniejszą i z którą się najbardziej identyfikuje w obrębie konglomeratu pozycji, jakie równocześnie zajmuje w społeczeństwie
POZYCJA NACZELNA
rozpocznij naukę
taka, na którą dana kultura kładzie największy nacisk jako najważniejszą.
POZYCJA PERYMETRYCZNA
rozpocznij naukę
każda z pozycji wchodzących do kręgu społecznego, usytuowana na „perymetrzeʺ kontaktów i interakcji, jakie najczęściej nawiązuje każdy, kto zajmuje jakąś pozycję społeczną.
POZYCJA WIDOCZNA
rozpocznij naukę
pozycja zaktywizowana w danym kontekście społecznym, najważniejsza dla działań i interakcji podejmowanych tam właśnie, wobec której reagują partnerzy czy obserwatorzy.
POZYCJE DYSKRYMINUJĄCE
rozpocznij naukę
takie, które utrudniają, albo nawet zamykają dalszy krok w sekwencji pozycji (karierze, awansie).
POZYCJE PREDESTYNUJĄCE
rozpocznij naukę
takie pozycje, które zwiększają szansę zajęcia innej pozycji w sekwencji pozycji (karierze zawodowej, awansie itp.).
POZYCJE UTAJONE
rozpocznij naukę
takie, które nie są realizowane przez jednostkę w danej chwili i stąd bezpośrednio niewidoczne dla partnerów czy obserwatorów
REIFIKACJA (UPRZEDMIOTOWIENIE)
rozpocznij naukę
traktowanie podwładnych czy obywateli jak bezwolne, bierne przedmioty, niezdolne do własnego wyboru i podjęcia decyzji (inaczej: odmowa ludziom ich podmiotowości).
SEKWENCJA POZYCJI
rozpocznij naukę
zbiór pozycji zajmowanych kolejno, typowo następujących po sobie (kariera zawodowa, biografia).
SOLIDARNOŚĆ MECHANICZNA
rozpocznij naukę
poczucie wspólnoty oparte na podobieństwie ról, funkcji, sytuacji życiowej, wykonywanego zawodu.
SOLIDARNOŚĆ ŚRODOWISKOWA
rozpocznij naukę
więź społeczna, poczucie tożsamości zbiorowej typu „myʺ, pomiędzy ludźmi o podobnej pozycji społecznej, zwłaszcza zawodowej
SPOŁECZEŃSTWO ORGANIZACJI
rozpocznij naukę
jedno z określeń społeczeństwa nowoczesnego, wskazujące na wielką mnogość organizacji, do których należy każdy członek społeczeństwa, od których jest on zależny i które go otaczają.
ŚRODOWISKO SPOŁECZNE
rozpocznij naukę
jednorodny zbiór takich samych lub przynajmniej istotnie podobnych pozycji i ról.
FIGURACJA
rozpocznij naukę
struktura widziana dynamicznie, w jej nieustannej, płynnej zmienności, procesie krystalizowania się i rozpadu
MIKROSTRUKTURA
rozpocznij naukę
sieć powiązań między elementarnymi składnikami życia społecznego ‐działającymi jednostkami.
SOCJOGRAM:
rozpocznij naukę
graficzne odtworzenie struktury socjometrycznej.
STRUKTURA IDEALNA
rozpocznij naukę
konfiguracja występujących w obrębie organizacji przekonań i poglądów osób zajmujących różne pozycje.
STRUKTURA INTERAKCYJNA
rozpocznij naukę
typowe kierunki inicjowania interakcji, a także dostępne kanały komunikacyjne między osobami zajmującymi różne pozycje w organizacji czy grupie
STRUKTURA INTERESÓW
rozpocznij naukę
charakterystyczny dla grupy czy organizacji rozkład szans dostępu jej członków do społecznie cenionych dóbr.
STRUKTURA NORMATYWNA
rozpocznij naukę
konfiguracja występujących w obrębie organizacji reguł działania różnych osób zajmujących odmienne pozycje
STRUKTURA POKREWIEŃSTWA:
rozpocznij naukę
swoisty układ relacji między członkami węższych czy szerszych rodzin, wytwarzający się przez urodzenie lub akt małżeństwa (w tym drugim przypadku potocznie mówimy o powinowactwie).
STRUKTURA SOCJOMETRYCZNA
rozpocznij naukę
układ wzajemnych sympatii, antypatii czy obojętności, jakie występują pomiędzy członkami grupy.
STRUKTURA SPOŁECZNA
rozpocznij naukę
czysta konfiguracja, forma wielokierunkowych stosunków społecznych, niezależnie od tego, między kim występują i czego dotyczą.
STRUKTURACJA
rozpocznij naukę
proces wytwarzania się, reprodukowania i wykorzystywania struktur w działaniach członków społeczeństwa.
CHARYZMA
rozpocznij naukę
szczególne, wyjątkowe talenty, umiejętności, wiedza, konsekwencja w działaniu, siła moralna, moc perswazji itp., które dostrzeżone zostają i zdefiniowane przez zwolenników przywódcy jako niemal ponadludzkie i wymagające pełnego podporządkowania się jego władzy.
DOBRA PUBLICZNE
rozpocznij naukę
takie wartości, które z natury mają charakter powszechny i nie mogą być przywilejem niektórych tylko grup w społeczeństwie (np. demokracja, sprawiedliwość, suwerenność).
DZIAŁANIA MASOWE
rozpocznij naukę
gdy wielu ludzi, w podobnym czasie, ale osobno i dla indywidualnych celów, podejmuje podobne działania, które przynoszą zagregowane i skumulowane skutki wykraczające poza zakres prywatny i jednostkowy, a uzyskujące znaczenie ogólnospołeczne.
KONTRRUCH SPOŁECZNY
rozpocznij naukę
mobilizacja działań zbiorowych skierowanych przeciwko rozwijającemu się wcześniej ruchowi społecznemu, mająca na celu jego demobilizację lub uniemożliwienie skutecznego działania.
MODEL MOBILIZACJI ZASOBÓW
rozpocznij naukę
przekonanie, że ruch społeczny jest efektem manipulator‐skich zabiegów działaczy czy ideologów, którzy propagują ideologię kontestacji i mobilizują bierne skądinąd i nieświadome masy społeczne do działań zbiorowych.
MODEL WULKANICZNY RUCHU SPOŁECZNEGO
rozpocznij naukę
przekonanie, że ruch społeczny wybucha oddolnie, na skutek nagromadzenia napięcia i niezadowolenia wśród mas społecznych.
NOWE RUCHY SPOŁECZNE:
rozpocznij naukę
ruchy o szerokim, heterogenicznym składzie uczestników, walczące o realizację uniwersalnych, postmaterialistycznych wartości: harmonii z przyrodą, ochrony środowiska, pokoju, emancypacji kobiet, zapewnienia praw mniejszości i grup eksploatowanych, obrony życia poczętego itp.
PLURALISTYCZNA IGNORANCJA
rozpocznij naukę
nieświadomość poglądów i postaw innych członków zbiorowości czy całego społeczeństwa.
POKOLENIE
rozpocznij naukę
zbiorowość ludzi, którzy choć osobno i niezależnie od siebie, doświadczyli takich samych, ważnych wydarzeń historycznych, przeżyli te same sytuacje i reagowali na te same wyzwania, co znalazło wyraz w ich przekonaniach, regułach i wartościach, oraz wytworzyło poczucie wspólnego losu.
POLITYKA ULICY
rozpocznij naukę
wywieranie nacisku na władze państwowe w drodze masowych manifestacji ulicznych, w formach mniej lub bardziej gwałtownych.
PUBLICZNOŚĆ:
rozpocznij naukę
zbiorowość obserwatorów, widzów lub słuchaczy, którzy równocześnie, choć w rozproszeniu przestrzennym, skupiają uwagę na tym samym zdarzeniu, programie telewizyjnym czy radiowym, i doznają podobnych wrażeń i przeżyć.
REKRUTACJA PIERWOTNA:
rozpocznij naukę
przystąpienie do ruchu społecznego z autentycznych pobudek ideowych i chęci walki o realizację celów ruchu
REKRUTACJA WTÓRNA
rozpocznij naukę
przystąpienie do ruchu społecznego, który się rozwija i odnosi sukcesy, w poszukiwaniu satysfakcji wspólnotowych i towarzyskich, a także spełnienia własnych egoistycznych celów karierowych.
RELATYWNA DEPRYWACJA
rozpocznij naukę
odczuwana jako niesprawiedliwa i niesłuszna, rozbieżność między rzeczywistymi osiągnięciami a aspiracjami w dziedzinie standardu życia, zarobków, władzy czy prestiżu.
REPERTUAR KONTESTACJI
rozpocznij naukę
metody działania akceptowane przez dany ruch społeczny jako właściwe dla realizacji jego celów.
RUCHLIWOŚĆ POZIOMA albo PRZESTRZENNA
rozpocznij naukę
przemieszczanie się ludzi w przestrzeni geograficznej: migracje, turystyka, podróże, dojazdy do pracy.
RUCHY ANTYGLOBALIZACYJNE
rozpocznij naukę
nowa fala ruchów społecznych o charakterze radykalnym i lewicowym, która pojawiła się na przełomie XX i XXI stulecia jako protest przeciwko dominacji wielkich korporacji i centrów finansowych, konsumpcyjnemu stylowi życia, uderzającym nierównościom społecznym i endemicznej biedzie w skali globalnej
RUCHY RADYKALNE
rozpocznij naukę
akcje zbiorowe, których celem jest zmiana fundamentów panującego ustroju, a w szczególności dominujących wartości
RUCHY REFORMATORSKIE
rozpocznij naukę
akcje zbiorowe o celach ograniczonych do modyfikacji zasad, reguł czy norm (np. prawnych) przy zachowaniu nienaruszonych podstaw ustrojowych czy organizacyjnych.
RUCHY SPOŁECZNE:
rozpocznij naukę
akcje zbiorowe zmierzające do wywołania lub powstrzymania zmiany społecznej.
RUTYNIZACJA CHARYZMY
rozpocznij naukę
utrata charyzmy przez przywódcę na skutek włączenia go w rutynowe, codzienne działania administracyjne czy organizatorskie, w których ujawnia swoje słabości, popełnia błędy i okazuje się zastępowalny przez innych.
SEKTOR RUCHÓW SPOŁECZNYCH
rozpocznij naukę
suma występujących w danym społeczeństwie ruchów społecznych różnych typów.
STARE RUCHY SPOŁECZNE
rozpocznij naukę
ruchy społeczne występujące w imię interesów ekonomicznych lub politycznych wyraźnie wyodrębnionych segmentów społeczeństwa ‐ klas społecznych, grup zawodowych, etnicznych, rasowych.
SYNDROM PASAŻERA NA GAPĘ
rozpocznij naukę
powstrzymywanie się od wspierania działań zbiorowych zmierzających do zdobycia dóbr publicznych, oparte na egoistycznie racjonalnej kalkulacji, w myśl której ryzyko działania jest nieopłacalne, gdy wywalczenie tych dóbr przez innych i tak przyniesie równe korzyści także biernym.
TŁUM
rozpocznij naukę
duża zbiorowość ludzi, którzy znaleźli się w bezpośrednim kontakcie przestrzennym i reagują spontanicznie, bezrefleksyjnie i naśladowcze na wspólne bodźce i na współobecność innych.
WARTOŚCI POSTMATERIALISTYCZNE
rozpocznij naukę
akcent na jakość życia, samorealizację, harmonię ze środowiskiem, godność i prawa podmiotowe człowieka.
ZACHOWANIE ZBIOROWE
rozpocznij naukę
gdy wielu ludzi działa w pojedynkę, na własną rękę, ale w bliskości przestrzennej z innymi, w tych samych warunkach sytuacyjnych, co prowadzi do modyfikacji zachowania każdego z nich w kierunku opisywanym przez „psychologię tłumówʺ.
ZDARZENIE INICJUJĄCE
rozpocznij naukę
zdarzenie indywidualne, partykularne, a nawet przypadkowe, ale o takim wydźwięku symbolicznym czy emocjonalnym, że stanowi wstrząs dla zbiorowości i prowadzi do mobilizacji ruchu społecznego.

Musisz się zalogować, by móc napisać komentarz.